Avrupa ülkeleri füze savunması konusunda çalışmalara devam ediyor

Avrupa'nın hava savunması kötü durumda. Orduları bir süredir kendi semalarını savunmayı ciddi olarak düşünmüyordu. Ancak Rus füzeleri ve insansız hava araçları Ukrayna şehirlerini vurdukça, Avrupa da kendini yenilemek için çabalıyor. Kıtanın füze savunma sistemleri oldukça zayıf; çoğu ülkenin toplu saldırıları engelleyecek yeterli sayıda füze önleyicisi yok. Pek çok ülke Ukrayna'ya değerli sistemlerini bağışladı.

Genelde savunmada geri kalmış bir ülke olan Almanya, yeniden silahlanma çabalarına öncülük ediyor. Ağustos 2022'de Şansölye Olaf Scholz, ortaklaşa hava savunma sistemleri tedarik etme planı olan Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi'ni duyurdu. Potansiyel ölçek ekonomilerinin cazibesine kapılan tam 21 ülke bu girişime katıldı. İşbirliğinin eninde sonunda lojistik, bakım ve eğitimi de kapsaması umuluyor.

İnsansız hava araçları gibi kısa ve orta menzilli tehditler için Almanya kendi ürettiği bir sistem olan IRIST-T'yi tedarik ediyor. Ayrıca uzun menzilli önleyici olarak da Amerikan yapımı Patriot'u tercih ediyor; bu sistem seyir füzelerinden daha hızlı hareket eden Rus balistik füzelerine karşı şaşırtıcı derecede etkili olduğunu kanıtladı. Son olarak Berlin, Dünya atmosferinin dışındaki balistik füzeleri vurmak için İsrail'in çok uzun menzilli Arrow-3 sistemini seçti.

Her bir sistem farklı irtifa, hız ve yaklaşımlardaki tehditlerle mücadele etmektedir. Askeri uzmanlar, Gökyüzü Kalkanı'nın İsrail'in ünlü hava savunma sistemine bir gönderme olarak "Avrupa Demir Kubbesi "ne benzeyeceği iddiasına karşı çıkıyorlar. Demir Kubbe esas olarak çok kısa menzilli roketleri ve topları engeller, büyük balistik veya seyir füzelerini değil. Avrupa da İsrail gibi küçük bir ülkenin sahip olduğu geniş kapsama alanını sağlamakta zorlanacaktır. Bunun yerine öncelik, kritik askeri ve sivil altyapı alanlarını korumaktır.

Gökyüzü Kalkanı'nı eleştirenler de var. Fransa, Almanya'nın İsrail ve Amerikan füze rampalarını seçmesinden rahatsız oldu. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron uzun zamandır kıtanın endüstriyel tabanını güçlendirmek için daha fazla Avrupa donanımı satın alınmasını savunuyor. Ancak Gökyüzü Kalkanı, Patriot ile aynı menzilde çalışan bir Fransız-İtalyan sistemi olan SAMP/T'yi reddetti.

Uzmanlar Arrow-3'ün ilginç bir seçim olduğunu düşünüyor. İsrail bu füzeyi İran'dan gelen orta menzilli balistik füzeleri engellemek için tasarlamıştı; yakın zamanda Yemen'den ateşlenen Husi füzelerine karşı da kullanıldı. Ancak bir başka düşünce kuruluşu olan Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Rafael Loss, "Rusya'nın Arrow'un engellemek için optimize edildiği türden füzeleri yok" diyor. Arrow Rusya'nın Iskander- M füzesine karşı kullanılabilir. Ancak içeridekiler Almanya'nın bu sistemi İsrail'le ilişkilerini güçlendirmek için tercih ettiğinden şüpheleniyor. Bir İsrail sistemi olan Arrow-3'ün NATO'nun sensörleri ve komuta-kontrol düğümleriyle entegrasyonu da daha zor olabilir.

Rusya uzun zamandır Avrupa füze savunma sistemlerinin kendi stratejik caydırıcılığını zayıflattığını iddia ediyor.