Avrupalı liderler 155mm top mermisi üretimindeki gecikmeler için birbirini suçlamaya başladı
Yetkililer, bazı Avrupa ülkelerinin önümüzdeki bahara kadar Ukrayna'ya 1 milyon mermi gönderme taahhüdünü yerine getiremeyeceğini çünkü üreticilerin üretimi arttırmak yerine ihracat pazarına öncelik verdiğini söyledi.
AB savunma bakanları ve Avrupa Birliği yetkilileri Salı günü Brüksel'deki zirveye gelirken, bloğun Ukrayna'ya bu bahar verdiği sözü yerine getiremeyeceğini itiraf etti.
Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius gazetecilere verdiği demeçte "1 milyona ulaşılamayacak - bunu varsaymak zorundasınız" dedi ve kişisel olarak hiçbir zaman garanti vermediğini ve AB'nin son tarihe ulaşmakta zorlanacağının daha önce söylendiğini ekledi.
"Ne yazık ki bu uyarı seslerinin haklılığı şimdi kanıtlandı" dedi.
AB bu yılın başlarında Ukrayna'ya stoklarından hibe ettikleri mermiler için üyelerine tazminat olarak 1 milyar avro (1.1 milyar ABD Doları) ve AB ülkeleri ile Norveç'ten ortaklaşa daha fazla mühimmat alımını finanse etmek üzere 1 milyar Avro daha ayırdı.
Üçüncü bir girişim, fabrikalar için AB finansmanı ve üretimi hızlandırmak için yeni tesisler için izinlerin hızlandırılmasını öngörüyordu.
Hedef 12 ay içinde 1 milyon mermi teslim etmekti.
Salı günkü toplantının ardından AB dış politika şefi Josep Borrell, Pistorius'un görüşünü paylaştı. "Belki de Mart ayına kadar 1 milyon mermiye ulaşamayacağız" dedi.
Estonya Savunma Bakanı Hanno Pevkur, başarısızlığın Rusya'ya Ukrayna'da avantaj sağlayacağını söyledi.
"Rusya'ya bakın: Bugün her zamankinden daha fazla üretim yapıyorlar. Kuzey Kore'den mermi alıyorlar. Avrupa, Rusya ve Kuzey Kore'nin teslimat yapabileceğini ve bizim de yapamayacağımızı söyleyemez" dedi.
Çok ihtiyaç duyulan 155 mm'lik mermilerin teslimatındaki yavaşlama, Rusya'nın Şubat 2022'de başlayan geniş çaplı işgaline karşı Ukrayna'nın karşı saldırısının durma noktasına geldiği bir döneme denk geliyor. Dahası, bazı ABD'li milletvekilleri ABD'nin Ukrayna'yı aynı önemli düzeyde silahlandırmaya devam edip etmeyeceği konusunda şüpheye düştüler.
Fransız Uluslararası ve Stratejik İlişkiler Enstitüsü adlı düşünce kuruluşu ve danışmanlık şirketinin müdür yardımcısı Jean-Pierre Maulny'ye göre Borrell'in Ukrayna'ya askeri yardım için dört yıllık 20 milyar Avroluk bir fon oluşturma planı da sulandırılabilir.
Borrell, AB'nin üyelerin kendi stoklarından 300,000 mermi tedarik ettiğini, ancak üreticilerin ihracat pazarlarına odaklanmaya devam ettikleri için yeni üretilen mühimmatları elde etme sürecini karmaşık hale getirdiklerini söyledi.
"Üretimin yaklaşık %40'ı üçüncü ülkelere ihraç ediliyor" dedi.
"Dolayısıyla belki de yapmamız gereken bu üretimi öncelikli olan Ukraynalılara kaydırmaya çalışmaktır."
Hollanda Savunma Bakanı Kajsa Ollongren Avrupa endüstrisinin üretimi arttırması gerektiğini söyledi.
"Hepimiz sözleşmeler imzaladık. Ortak alımlar yaptık. Şimdi sanayi bunu yerine getirmek zorunda. Daha fazla üretmek için oyununu hızlandırmak zorunda," dedi Ollongren.
AB İç Pazar Komiseri Thierry Breton, sanayi üssünün Ukrayna için üretimi arttıracak kaynaklara sahip olduğunu belirtti.
Nitekim Estonya Savunma Bakanı 10 Kasım'da yaptığı açıklamada ülkenin 280 milyon avro değerinde 155mm mühimmat mermisi için hızlı bir tedarik süreci başlattığını söyledi.
"Önümüzdeki dört yıl boyunca savunma bütçemizin yaklaşık %30'u mühimmata gidecek. Bu savunma sanayii için açık bir sinyaldir: Devam edin ve üretimi bir sonraki vitese geçirin," dedi Pevkur.
Eğer AB sanayisi üretimi arttıramazsa, üye ülkeler daha fazla mühimmat ithal etmeli, diye ekledi.
"Ukrayna'nın bekleyecek zamanı yok."