Bloomberg: Türkiye seçimleri neden önemli?

Türkiye'de Muharrem İnce'nin son dakikada çekilmesi, zaten zorlu geçmesi beklenen yarışa yeni bir belirsizlik getirdi. Türkiye'deki dengeler, seçimi ikinci tura taşıyabilir ve "askıda bir parlamentoya" yol açabilir.

1. resim

ABD merkezli Bloomberg, Muharrem İnce'nin adaylıktan çekilmesi sonrası Türkiye'deki seçim sürecinin değerlendirildiği bir analiz yayımlandı. 

Analizde, Kılıçdaroğlu liderliğindeki ittifakın, HDP'nin devamı olan Yeşil Sol Parti tarafından da desteklendiğine dikkat çekilirken, ittifakın özellikle dış politika alanında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın politikalarını tersine çevirmeyi vaat ettiği belirtildi. 

İşte Bloomberg'de yayımlanan analizin tamamı: 

Neredeyse dizginsiz bir güce sahip olan Türk lider Recep Tayyip Erdoğan, Pazar günü yapılacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinde bir dönem daha kazanmak istiyor.

Erdoğan 20 yıldır ülkeyi yönetiyor ve şimdi hükümetinin yaşam maliyeti krizi ve yıkıcı ikiz depremlerle başa çıkma tarzı nedeniyle zor durumda. Rakip bir aday olan Muharrem İnce'nin son dakikada çekilmesi, zaten zorlu geçmesi beklenen yarışa yeni bir belirsizlik getirdi.

1-Türkiye seçimleri neden önemli?

Avrupa ve Asya'yı birbirine bağlayan ve Karadeniz'e erişimi kontrol eden Türkiye, stratejik bir konuma sahiptir. Türkiye ayrıca, ABD'den sonra NATO'nun en büyük ikinci ordusuna sahip.

Türkiye ve NATO arasındaki ilişkiler son dönemde, Erdoğan hükümeti tarafından Rusya'nın S-400 füze savunma sistemini satın alması ve İsveç'in NATO'ya katılmasına yönelik devam eden itirazları nedeniyle gerginleşti. Erdoğan'ın rakipleri, Türkiye'nin Batı'daki geleneksel müttefikleriyle ilişkileri geliştirme ve Erdoğan'ın yönetimine damgasını vuran politikaları ortadan kaldırma sözü verdi.

2. Erdoğan hangi zorluklarla karşı karşıya?

Erdoğan, Türkiye'nin en popüler siyasetçisi olmaya devam ediyor, ancak ülkedeki satın alma gücünün hızla erozyona uğramasıyla, partisi Adalet ve Kalkınma Partisi büyük ölçüde desteğini kaybetti.

Türkiye'nin muhalefet partileri geçmişte nadiren eşgüdümlü bir stratejiye sahipti. Ancak bu sefer Erdoğan altı partili bir muhalefet bloğundan ciddi bir meydan okumayla karşı karşıya. Üstelik seçimler, 50.000'den fazla insanın ölümüne neden olan yıkıcı Şubat depremlerinin ardından gerçekleşecek.

3. Fiyatlar neden bu kadar yüksek?

Yaşam maliyeti krizi son yirmi yılın en kötü durumunda. Kriz, özellikle Erdoğan'ın en sadık destekçileri arasında yer alan yoksulları etkiledi. Türkiye'de enflasyon oranı, Ekim ayında %85,5 ile 24 yılın zirvesine ulaştıktan sonra Mart ayında %50,5'e geriledi.

Pandemi sebebi ile tüm dünyada yaşanan aksaklıklar ve Ukrayna'daki savaş birçok ülkede enflasyonu körükledi. Ancak Erdoğan'ın alışılmadık ekonomik görüşleri Türkiye'deki sorunu büyüttü. Birçok merkez bankası enflasyonla mücadele etmek için faiz oranlarını yükseltirken, Erdoğan bunu yapmanın ters etki yaratacağı şeklindeki alışılmışın dışında bir pozisyon alıyor.

4. Cumhurbaşkanlığı için Erdoğan'a kim meydan okuyor?

6'lı ittifak, aralarındaki en büyük partinin lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nu cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdi. "Kürt yanlısı" Halkların Demokratik Partisi de Kılıçdaroğlu'nu destekleyeceğinin sinyalini verdi ve kendi adayını çıkarmadı.

Muhalif adaylardan bir diğeri olan Muharrem İnce, kendisine ait olduğu iddia edilen bir seks kasetinin gerçekliğini inkar ettikten bir gün sonra adaylıktan çekildi. İnce'nin destekçileri arasında hem cumhurbaşkanından hem de ana muhalefetten memnun olmayanlar olduğu için bunun sonucu nasıl etkileyeceği net değil.

Adayların ilk turda kazanmak için oyların %50'den fazlasına ihtiyacı var; aksi takdirde iki hafta sonra ikinci turla karşılaşırlar.

5. Erdoğan'ı hangi partiler destekliyor?

Milliyetçi Hareket Partisi ile ortak olan Erdoğan, Mart ayı sonlarında ittifakını iki uç İslamcı partiyi içerecek şekilde genişletti.

Bunlardan biri olan Hüda-Par, Ocak ayında Stockholm'de bir aktivistin Kuran yakması nedeniyle İsrail ile bağlarını koparmak ve İsveç'in NATO'ya katılmasını engellemek istiyor. Erdoğan'ın diğer yeni müttefiki, ülkenin ilk İslamcı başbakanının oğlu ve Erdoğan'ın bir dönem akıl hocası olan Necmettin Erbakan tarafından yönetilen Yeniden Refah Partisi oldu. Yeniden Refah Partisi, bilimsel bilgilerin yer aldığı eğitim kadar maneviyatı da ön planda tutan bir eğitim sistemi istiyor.

6. Parlamento için beklentiler nelerdir?

Erdoğan'ın ittifakı, partisinin ve Milliyetçi Hareket Partisi'nin 2018'deki son seçimde kazandığı meclis çoğunluğunu sürdürmekte zorlanabilir. Bu da, "askıda bir parlamentoya" yol açabilir ve potansiyel olarak "Kürt yanlısı" Yeşil Sol partisini kilit hale getirebilir.

Şu anda parlamentodaki en büyük üçüncü parti olan Halkların Demokratik Partisi, ayrılıkçı Kürt militanlarla bağları olduğu suçlamasıyla potansiyel bir yasakla karşı karşıya ve milletvekili adaylarını Yeşil Sol Partisi altından aday gösterdi.

7. Seçim detayları nelerdir?

Yaklaşık 5 milyonu ilk kez oy kullanma hakkına sahip olan 64 milyondan fazla insan Türkiye seçimlerinde oy kullanacak.

Oy kullanma süreci, 14 Mayıs'ta sabah 8'de başlayacak ve akşam 5'te kapanacak. İlk sonuçlar, ülkenin seçim kurulunun yayın yasağını kaldırmasının ardından yayınlanacak.

Cumhurbaşkanlığı için ikinci tur olması durumunda ise, ikinci turun gerçekleşeceği 28 Mayıs'tan önce seçmenlere 47.500 yeni seçmen daha eklenecek.

Kaynaklar

Tartışma