Çin Seddi'nde Ming Hanedanı'na ait taş el bombaları bulundu
Çin Seddi’nde bulunan yaklaşık 400 yıllık bu silahlar, Ming hanedanı döneminde Çin’de kullanılan çeşitli patlayıcılar arasında yer alıyor.
Pekin yakınlarındaki Çin Seddi’nde, muhafızların düşmanlara karşı dikkatli olmaları konusunda uyarıların yazılı olduğu 400 yıllık taş el bombalarından oluşan bir koleksiyon keşfedildi.
Keşifte yer almayan Emory Üniversitesi’nden tarih profesörü Tonio Andrade’ye göre, bulgu, Çin’i 1368’den 1644’e kadar yöneten Ming hanedanı döneminde kullanılan erken dönem barut silahlarının şaşırtıcı çeşitliliğini gösteriyor.
“Barut Çağı: Çin, Askeri Yenilik ve Dünya Tarihinde Batının Yükselişi” (Princeton University Press, 2016) kitabının yazarı Andrade, “Kitapta Ming hanedanının dünyanın ilk ‘Barut İmparatorluğu’ olduğunu tartıştım.” diyor.
Barutun 900’lü yıllarda Çin’de icat edildiği düşünülüyor. Andrade, “Ming hanedanı başladığında, “uçan fareler”, “ateş tuğlaları”, “ateş topları” gibi hayali isimler taşıyan patlayıcılar da dahil olmak üzere, Doğu Asya’da pek çok türde barutlu silah zaten kullanılıyordu.” diyor.
“Bombalar, taştan ya da demirden yapılan ve mancınıkla ya da elle fırlatılan ilk “öldürücü uygulamalardan” biriydi.”
Resmi Çin haber ajansı Xinhua, arkeologların, Ming hanedanı tarafından modern Çin başkentinin yaklaşık 80 kilometre kuzeybatısında inşa edilen duvarın bir bölümü olan Badaling Çin Seddi’nin yanındaki bir deponun kalıntılarında 59 taş el bombası bulduğunu bildirdi.
Objelerin henüz bir fotoğrafı yayınlanmadı, ancak muhtemelen aynı zamanlarda Çin’de pişmiş topraktan yapılan elde taşınır “bombalara” benziyorlardı.
Ming hanedanı el bombaları
Ancak Badaling’de bulunan asırlık el bombaları, taştan yapılmıştı ve ortasına barutla doldurulacak bir delik açılmıştı. Xinhua, bulunan silahların daha önce bulunan taş el bombalarına benzediğini söyleyerek, bunların Ming hanedanı döneminde Çin Seddi’ndeki muhafızlar için yaygın bir silah olduğunu belirtiyor.
Pekin Arkeoloji Enstitüsü’nden araştırmacı Shang Heng, barutla doldurulduktan sonra el bombalarının “mühürlenip fırlatılabileceğini” ve “yalnızca düşmanı vurmakla kalmayıp aynı zamanda patlamaya da neden olabileceğini” söylüyor. Heng, Çin Seddi boyunca ilk kez böyle bir silah deposunun bulunduğunu da sözlerine ekliyor.
Antik Çin askeri tarihi konusunda uzman arkeolog Ma Lüwei, bu tür silahların yapımının kolay olduğunu ve Çin Seddi üzerinde duran askerlerin işgalcilere atması için kullanışlı olduğunu söylüyor.
Andrade, günümüzde el bombalarının yoğun patlamalarıyla bilinmesine rağmen, ilk el bombalarının her şeyi ateşe verme eğiliminde olduğunu söylüyor. Ancak o dönemdeki barut tarifleri, hala patlayıcı kuvvetlerini en üst düzeye çıkaracak şekilde tasarlanıyordu. “Çin Seddi’nde yakın zamanda keşfedilen el bombaları, bu silahların tarihiyle büyük ölçüde örtüşüyor.”