Çin’deki 2.300 yıllık mezarda nadir çarpım tabloları bulundu
Orta Çin’deki bir anıt mezarda, yaklaşık 2.300 yıl öncesine tarihlenen bazı yazılı çarpma formülleri ortaya çıkarıldı.
Arkeologlar, Hubei Eyaletindeki Qinjiazui bölgesinde kazı yaparken, 2.300 yıldan daha uzun bir süre önce kaydedilmiş olması muhtemel matematiksel tabloların yazılı olduğu bambu şeritlerine rastladılar.
Çin Ulusal Kültürel Miras İdaresi, birbiriyle çatışan yedi devlet arasındaki şiddetli çatışmaların yaşandığı Savaşan Devletler dönemine ait bir mezarda eski bambu parçalarının bulunduğunu açıkladı.
Jingzhou Müzesi’nden Yang Kaiyong’a göre, kısaca “M1093” olarak bilinen mezar, muhtemelen Kral Chu Xuan ya da Kral Chu Wei dönemine, MÖ 369 ila 329 yılları arasına tarihleniyor.
Bambu şeritleri, kağıdın yaygınlaşmasından önceki dönemde en popüler yazı malzemesiydi. Tipik olarak sadece bir ya da iki santimetre genişliğinde ve birkaç cm uzunluğunda olan bu şeritler Qinjiazui bölgesinde çok sayıda bulundu.
Şu ana kadar tespit edilen tüm mezarlar arasında “M1093” adlı mezar, bu şeritlerden en fazla sayıda içeren mezardı. Yang, Qinjiazui’de bulunan çok sayıda yazı parçasıyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, “toplam 3.910 bambu şeridi ortaya çıkarıldı” diyor.
“1.200 ila 1.500 bambu parçasının daha birleştirilerek toplamda yaklaşık 30.000 kelimeye ulaşılması bekleniyor”
Çeşitli yazılar, eski Çin eğitiminin temelini oluşturan Altı Sanat da dahil olmak üzere bir dizi konuyu kapsıyor. Bunlar arasında okçuluk, binicilik, kaligrafi, müzik, ritüel uygulamaları ve matematik gibi disiplinler yer alıyor.
Şeritlerden birinde araştırmacılar çarpma formüllerinin yanı sıra Jiujiushu olarak bilinen bir cebirsel tablonun bilinen en eski örneğini buldular.
Antik notların kapsadığı diğer konular arasında tıp, hayvancılık ve ünlü Çinli filozof Konfüçyüs’ün öğretileri de yer alıyor. Daha spesifik olarak araştırmacılar, diğer konuların yanı sıra “at yetiştirme” ve “hastalıklar için reçeteler” hakkında bilgiler içeren bambu şeritler buldular.
Savaşan Devletler Dönemi MÖ 475’ten 221’e kadar sürdü ve Qin devletinin altı düşmanını yenmesiyle sona erdi. Bu, Çin imparatorluğunun ilk kez birleşmesi ve Qin hanedanının kurulmasıyla sonuçlandı.
Araştırmacılara göre, Qinjiazui’de keşfedilen binlerce bambu yazı şeridi, “Qin öncesi dönemin tarihini, kültürünü ve düşüncesini incelemek için önemli bir araç” olarak hizmet ediyor.