Esed rejiminin uyuşturucu ticaretindeki yeni merkezi: Avrupa

Politico gazetesi Suriye’de Beşar Esad rejimine yakın isimlerin milyarlarca dolarlık bir uyuşturucu imparatorluğu kurduğunu yeniden gündeme getirdi.

Paylaşılan Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığı İzleme Merkezi (EMCDDA) raporuna göre, kaçakçılar amfetamin benzeri bir uyuşturucu olan 'captagon' tabletlerini Orta Doğu'dan Afrika'nın kuzeydoğusunda ve Asya kıtasının güneybatısında taşımak için transit merkezi olarak fazla Avrupa ülkesini kullanmaya başladı.

Avrupa Birliği, Beşar Esad rejiminin önemli gelir kaynağı haline geldiği belirtilen uyarıcı captagon hapı kaçakçılığı sebebiyle Esad'ın kuzenlerini yaptırım listesine almıştı.

İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ardından harekete geçen AB, Beşar Esad'ın kuzenleri Wasim Badi Esad and Samer Kemal Esad'a vize yasağı getirerek mal varlıklarını dondurdu.

AB'den yapılan açıklamada "Amfetamin ticareti, rejimin yakın çevresini zenginleştiren ve sivil halka yönelik baskı politikalarını sürdürme kabiliyetine katkıda bulunan bir gelir sağlayan, rejim tarafından yönetilen bir iş modeli haline geldi" denildi.

Esad'ın bir diğer kuzeni Mudar Rıfat Esad'ın adının da listeye eklendiği bildirildi, ancak sebebi konusunda açıklama getirilmedi.

AB ayrıca Suriye rejiminin savaşçı bulmasına yardım ettiği gerekçesiyle özel güvenlik şirketlerine ve ülkenin en büyük fosfat madenlerini kontrol ettiği gerekçesiyle Rus mühendislik ve inşaat şirketi Stroytransgaz'a da yaptırım getirdi.

Rapora göre yetkililer, Captagon ticaretinin "Esad rejimi himayesinde" olduğundan emin. Captagon, Suriye rejiminin savaş makinesine "finansal bir can simidi" sağlıyor.

Devasa bir endüstri

Suriye'deki çatışmalar zirvedeyken, kaçakçılar ve militan gruplar, savaşçılara cesaretlerini artırmak ve cephede tetikte olmalarına yardımcı olmak için genellikle kafein içeren Captagon tedarik etmek üzere bazı avantajlar elde etti.

Meşru işlerin oldukça az olduğu ve yoksulluğun da arttığı bu dönemde birçok sıradan Suriyeli uyuşturucu ticaretine dahil oldu.

Vur emri

Kıbrıs merkezli bir danışmanlık şirketi olan Operasyonel Analiz ve Araştırma Merkezi'nden (COAR) Suriye analisti Ian Larson'a göre Captagon üretiminin en belirgin olduğu bölgeler, Esad rejimi tarafından kontrol edilen yerler.

Larson, "Bu şimdi endirekt bir bir bağlantı olmaya devam ediyor, ancak bir gösterge" diyor.

Larson tarafından hazırlanan 2021 yılına ait rapor, "akıllara durgunluk veren" bir ölçekte, piyasa değerinin 3,5 milyar dolar olduğu bir önceki yıl üretilmiş Captagon üretimine işaret ediyor. Bu yakalanan uyuşturucudan elde edilen bir veri.

Uyuşturucu haplar düzenli olarak limanlarda, havaalanlarında ve geçiş noktalarında ortaya çıkıyor. Genellikle de ustalıkla saklanıyor. Haplar, makine ve meyve konteynerleri içinde de bulundu. Ürdünlü yetkililer, hayvan cesetlerinde bulunan uyuşturucuların görüntülerini yayımladı.

Orduya vur emri verildi

Bir zamanlar sınırdan dalga dalga Ürdün'e gelenler Suriyeli mültecilerdi. Şimdi ise mültecilerin yerini uyuşturucu aldı.

Ürdün ordusu ve uyuşturucu kaçakçıları arasındaki çatışmalar daha sık hale geliyor ve bunun bir sonucu olarak ele geçirilen uyuşturucu miktarı da artıyor.

Ordu, 2022'nin başından bu yana 17 binden fazla paket esrar ve 17 milyon Captagon hapı ele geçirdi. 2021'in tamamında ise sadece 15,5 milyon Captagon hapı yakalanırken, 2020'de bu sayı 1,4 milyon idi.

Ürdün, Körfez ülkeleri, özellikle de Suudi Arabistan olmak üzere uyuşturucunun en büyük pazarına giden bir geçiş güzergahı üzerinde.

Beni bir tura çıkaran Ürdün ordusundan Albay Zaid el-Dabbas, "Son zamanlarda fark ettiğimiz en tehlikeli şey, kaçakçıların yanındaki silahlı grupların varlığı" diyor.