Forbes: İran farkında olmadan Türk İHA'larının ve Amerikan füzelerinin satışlarını arttırabilir

İngiltere'nin önde gelen yayın organlarından Forbes'da, son dönemde İran'ın merkezinde olduğu iki gelişmenin, Türkiye'nin insansız hava araçları ve ABD'nin füze satışlarını artırabileceğinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

İran'ın; öncelikle Nisan ayında İsrail'e düzenlediği füze saldırılarının, ardından da İran Cumhurbaşkanı Reisi'nin helikopterinin düşmesi ile yaşanan gelişmelerin, ABD'nin füze savunma sistemlerini ve Türkiye'nin ürettiği İHA'ları bölgede daha konuşulur hale getirdiği tespiti yapılan analizde, bu nedenle bu unsurlara ilginin artabileceği belirtildi.

Analizde ayrıca, İran'ın da insansız hava araçlarını satmak için başarılı anlaşmalar yapmış olsa da, Türk muadilleri kadar başarılı olamadığı ve Türkiye'nin 30'dan fazla ülkeye satış yaptığına dikkat çekildi.

İşte Forbes'de yayınlanan değerlendirme:

İran'ın karıştığı iki olay, farkında olmadan Türkiye'nin insansız hava aracı ve Amerika'nın hava savunma füzesi ihracatını kısa bir süre içinde artırmış olabilir.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve diğer yetkilileri taşıyan bir helikopterin İran'ın kuzeybatısında düşmesinden bu yana Türk ve İran devlet medyasında birbirine zıt iki farklı haber yer aldı.

Bu kazanın ardından bir Türk Bayraktar Akıncı insansız hava aracı, arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olmak için kötü hava koşullarında İran hava sahasına girdi.

Türk ve İran medyası o zamandan bu yana bu görevin önemini hararetle tartışıyor.

Türk medyası İHA'nın görevine geniş yer ayırarak Akıncı'nın kaza mahallini tespit ettiği ve Tahran'a "kritik bilgiler" aktardığı konusunda ısrar etti.

Türk basınında yer alan makaleler Akıncı'nın kaza yerinin bulunmasındaki rolü nedeniyle büyük övgüyü hak ettiği konusunda ısrar ediyor. Akıncı'yı üreten şirketin yönetim kurulu başkanı Selçuk Bayraktar, şaşırtıcı olmayan bir şekilde o gece insansız hava aracının oynadığı rolü övdü ve dağlık arazide olumsuz hava koşullarına dayanma kabiliyetini kanıtladığında ısrar etti.

Kötü hava koşulları ve görüş mesafesi birçok İran uçağının Reisi'nin Bell 212 helikopterini aramasını engellerken, İranlı askeri yetkililer ve medya Türkiye'nin söylemine karşı çıkarak Akıncı'nın bölgenin yerini "doğru bir şekilde" tespit edemediğini iddia ediyor.

Türkiye Perşembe günü bu iddialara karşılık vererek Akıncı'nın helikopteri bulduğunu ve Ankara'nın "İran'ın kara gününde yardımına koşarak iyi komşuluk ilişkilerinin gereğini yerine getirdiğini" yineledi.

Akıncı'nın İran insansız hava araçlarının başaramadığını başardığı izlenimini saptıran İran ordusu, Hint Okyanusu'nun kuzey kesiminde faaliyet gösterdikleri için sentetik açıklıklı radara sahip insansız hava araçları gönderemediklerini söyledi.

İran medyası ayrıca Türkiye'yi Akıncı'yı arama çalışmaları sırasında hassas bölgelerin üzerinde uçurduğu ve dönüşünde Van Gölü üzerinde Türk bayrağının ay yıldızını çizdiği için sert bir dille eleştirdi.

Son cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere İranlı yetkililer, ülkenin yerli askeri insansız hava araçlarına artan uluslararası ilgiyle övündüler.

Türk İHA'larının başarısı

Tahran, insansız hava araçlarını bazı ülkelere satmak için başarılı anlaşmalar yapmış olsa da, bunlar çok daha geniş bir alana ihraç edilen Türk muadilleri kadar popüler değil. Türkiye ünlü Bayraktar TB2'yi beş yıl içinde 30'dan fazla ülkeye ihraç etti.

Akıncı insansız hava aracı TB2'den çok daha büyük, daha sofistike ve daha pahalı olduğu için muhtemelen onun kadar çok ihracat sözleşmesi kazanamayacaktır. Ancak yine de Pakistan ve Azerbaycan bu uçağı satın aldı.

İran'ın üzüntüsüne rağmen Ankara ve İHA'nın üreticisi Baykar Savunma gelecekteki satış konuşmalarında Akıncı'nın Reisi'nin helikopterinin bulunmasındaki rolüne işaret edeceklerdir.

İHA'nın yüksek dayanıklılığı ve güçlü sensörleri, yüksek teknolojili İHA arayan ülkeler için şüphesiz eşsiz bir satış noktası olacaktır.

ABD füze kalkanı

Türkiye ve İran Akıncı'nın performansı konusunda farklı söylemler geliştirirken, ABD ve altı üyeli Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinden yetkililer, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bir araya geldi. ABD bu toplantılarda bölgesel bir füze kalkanı kurma hedefini tanıtmayı amaçlıyor.

Amerikalılar bu fikir için 13-14 Nisan'da İsrail'e atılan 300'den fazla İran füzesi ve insansız hava aracının başarıyla durdurulmasını ve İran'ın ezeli düşmanına karşı ilk doğrudan saldırısını örnek gösteriyor.

İsrail'in çok katmanlı hava savunması, insansız hava araçlarını İsrail'e ulaşamadan düşüren Amerikan, İngiliz, Fransız ve Ürdün savaş uçaklarının da desteğiyle, gelen mühimmatın yüzde 99'unu durdurdu.

Başarılı olması halinde bu girişim hiç kuşkusuz bölgeye daha da karlı Amerikan ve Batı silah satışlarının önünü açacaktır.

Birleşik Arap Emirlikleri halihazırda Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunma Sistemi THAAD'ı kullanıyor ve Ocak 2022'de Yemen'deki Husiler tarafından ateşlenen bir balistik füzeyi düşürerek bu sistemi savaşta kullanan ilk ülke oldu. Suudi Arabistan da bu sistemi sipariş etmiştir.

Amerika Birleşik Devletleri, birlikte çalışabilirlik sorunlarını gerekçe göstererek bölgedeki müttefiklerine gelişmiş Çin yapımı silah sistemleri satın almamalarını tavsiye etti.

Bölgedeki Amerikan ortakları Çin'den insansız hava araçları satın almış olsalar da üst düzey Çin ya da Rus hava savunma sistemlerine pek ilgi göstermediler. Abu Dabi ve Riyad yakın zamanda Güney Kore yapımı KM-SAM orta menzilli hava savunma füze sistemlerini sipariş etti ki bu sistemler yakın bir Amerikan müttefikinden satın alındı ve birlikte çalışabilirlik konusunda önemli bir sorun teşkil etmeyecek gibi görünüyor.

Sonuç olarak, Körfez Arap ülkeleri öngörülebilir gelecekte ağırlıklı olarak Amerikan yapımı hava savunma füzeleri kullanacak.

Eğer İran'ın 13-14 Nisan saldırısı bölge ülkelerini bu projenin konseptinin kanıtlandığına ikna ederse, bu Tahran'ın eylemlerinin geri teptiğinin bir başka örneği olacaktır.

Washington ayrıca Irak ve Suriye'den gelen milis insansız hava aracı tehditleri karşısında Ürdün'e hava savunmasını geliştirmesi için yardım sözü verdi.

Suudi Arabistan, hava kuvvetlerini geliştirmek için en az 12 adet modern Block 70 F-16 sipariş ediyor ve muhtemelen daha fazla havadan havaya füze isteyecek.

Ayrıca Umman da, devam eden Gazze savaşının ateşlediği bölgesel gerilimin ortasında Ekim ayından bu yana talep ettiği Patriot füze sisteminin kendi topraklarında konuşlandırılmasına yardımcı olması halinde bölgesel bir hava savunma girişimine de katılabilir.