Globes: İsrail, Suriye'de esas güç sahibi olarak Türkiye'yi tanımalı
İran ve Rusya bölgede büyük ölçüde zayıflarken, Türkiye onların yerini alan etkin güç olarak ortaya çıktı. İsrail, saldırgan bir Suriye devleti tehlikesi istemiyorsa Türkiye'yi esas güç olarak kabul etmeli.
İsrail merkezli yayın organlarından Globes'de, Suriye'de Esad rejiminin çöküşün ardından, önümüzdeki döneme dair İsrail politikalarının nasıl şekillenmesi gerektiğinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.
İran ve Rusya'nın bölgede büyük ölçüde gücü zayıflarken, onların yerini Türkiye'ni ana aktör haline geldiği tespiti yapılan analizde, İran'ın ve Rusya'nın zayıflıklarının nasıl ortaya çıktığına dair de değerlendirmelere yer verildi.
Analizde ayrıca; Türkiye'nin Filistin ve Suriye'de etkin güç konumuna geldiği ve İsrail'in Golan Tepeleri'nden kendisine saldıracak bir Suriye oluşmaması için Türkiye'yi bölgedeki etkin güç olarak kabul etmesi gerektiği tespiti yapıldı.
İşte Globes'de yayınlanan analiz:
Suriye'de Beşar Esad rejiminin nihai olarak çökmesi, Ortadoğu'daki nüfuz dengesinde önemli bir değişikliğe işaret ediyor.
İran ve Rusya bölgede büyük ölçüde zayıflarken, onların yerini Türkiye almıştır.
İran'daki rejim, vekil politikasının bedelini ağır ödüyor. İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani bu politikayı tasarladığında, o zaman için mantıklı görünüyordu ve plan, bir süre bölgedeki dengeleri etkilemesi açısından işledi.
Ancak Süleymani sonraso genel olarak İranlılar, özel olarak da Süleymani'nin halefi İsmail Kaani, değişen dengeler ışığında gerekli uyarlamaları yapacak kadar ferasetli değildi.
Özellikle 7 Ekim'den sonra İran'ın direniş ekseni tehditkar görünse de, aslında “iskambil kâğıdından bir ev” oldukları imajını güçlendirdi.
7 Ekime'e kadar İran'ın ihtiyaçları sıralamasında Hamas, İran için temel hedeflerden birisi değil sadece bir araçtı. İran'ın önceliklerinin başında Hizbullah geliyordu.
Nitekim İran'ın bu yaklaşımı, İran'ın Suriye politikasına da yansıdı.
İran rejimi geçtiğimiz on yılda Esad'ın yardımına koşarken onun iyiliğini düşündüğü için değil, Suriye'deki nüfuzunu Hizbullah'a sürekli silah sağlamaya devam edebilecek şekilde genişletme arzusuyla hareket etti.
Ancak gelinen noktada; iskambil kartlarından oluşan ev yıkılıyor çünkü ayrı ayrı her kart sallanıyor ve Esad'ın yıkılmasıyla birlikte İran'ın Suriye'deki kazanımları da yerle bir oldu.
"Mükemmel fırtına"
Esadı'ın iktidarını kaybetmesi, “mükemmel bir fırtına” olarak adlandırılacak 12 günün sonunda gerçekleşti.
Artık Suriye'de önemli araçlardan yoksun hale gelen İran'ın zayıflığı ile Ukrayna işgalinin dikkatini dağıttığı Rusya'nın zayıflığı birleşti ve Esad için süreç hızlandı.
Şubat 2022'deki mağrur açıklamaları ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un ile daha geçtiğimiz haftalarda yaptığı anlaşmada dünyaya meydan okuması düşünüldüğünde, 2015 yılından bu yana koruduğu Esad'ın çöküşü Putin için büyük bir başarısızlık olarak kayıtlara geçti.
İran'ın ve Rusya'nın zayıflığı bölgede Türkiye'yi etkin bir güç ve yeni bir güç simsarı olarak ortaya çıkardı.
İsrail şimdi Türkiye ile ilişkilerini her zamankinden daha fazla gözden geçirmek zorunda kalacak.
Erdoğan, 7 Ekim'in ardından aldığı pozisyon ile Filistin sahasında ir tür nüfuz elde ederken şimdi de İsrail için kritik olan Suriye sahasında karar verici hale geldi.
İsrail, Suriye'deki karışıklığın Golan Tepeleri sınırında İsrail'e karşı saldırgan bir Suriye devleti tehlikesi istemiyorsa, Türkiye'yi Suriye'de esas güç sahibi olarak tanımalıdır.