Gürcistan'da iki aydır protesto edilen yabancı etki ajanı tasarısı yasalaştı
Gürcistan parlamentosu başkanı, büyük tartışma yaratan "yabancı etki ajanı" tasarısını imzalayarak yasalaştırdı.
Gürcistan parlamentosu başkanı Shalva Papuashvili, "yabancı etki ajanı" tasarısını imzalayarak yasalaştırdı ve yürürlüğe koydu.
Gürcistan Başbakanı Irakly Kobakhidze'nin başında olduğu Gürcü Rüyası partisinin yönetiminde olan Gürcistan parlamentosu, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan kuruluşların yabancı etki ajanı olarak kayıt yaptırmalarını gerektiren yasayı kabul etti.
Yasa, ülke genelinde büyük eylemlere yol açmış ve uluslararası tepkilere de neden olmuştu.
Yasa ne öngörüyor?
Muhaliflerin "Rus yasası" diyerek eleştirdiği yasa, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan kurumların "yabancı etki ajanı" olarak kaydedilmesini öngörüyor.
İktidardaki Gürcü Rüyası Partisi, yasanın STK'ların finansmanına şeffaflık getirmek ve ülkeyi dış etkilerden korumak için gerekli olduğunu savunuyor.
Kremlin Sarayı da Gürcistan hükümetinin engelleme çabalarına rağmen, yabancı ülkelerin ülkenin iç işlerine karışmaya çalıştığını savundu.
Muhalefet yasa tasarısına neden karşı çıktı?
Muhalefet partileri tasarıyı “Rus tipi yasa” olarak nitelendirirken, bağımsız medya kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin bu yasa aracılığıyla yaftalanarak susturulmaya çalışılacağını savunuyor.
2023 sonunda Gürcistan'a "aday ülke" statüsü veren Avrupa Birliği (AB) de yasa tasarısının AB değerleriyle bağdaşmadığı uyarısını yapmıştı.
Benzer bir “yabancı ajan” düzenlemesi Rusya’da 2012 yılında yasalaşmıştı.
Yıllar içerisinde Batı’dan fon alan sivil toplum örgütleri ile medya bu yasa kapsamında hedef alındı.
BBC'ye konuşan ve tasarıyı protesto eden bir öğrenci, "Rus yasasını protesto ediyoruz çünkü bizim evimiz Avrupa, Avrupa'yı istiyoruz. Bu hepimizin seçimi ve gecelerimizi burada geçiriyoruz. Yorgunuz ama hala savaşıyoruz. Ve Avrupa'ya ulaşmamızın tek yolu da bu bence" dedi.
Gürcistan'ın AB adaylığını etkiler mi?
Gürcistan AB'ye ilk kez 2022 yılında adaylık başvurusunda bulundu.
AB Aralık ayında Gürcistan'a adaylık statüsü verdi, ancak yasa tasarısının üyelik sürecini riske atabileceği konusunda uyarıda bulundu.
AB yetkilileri geçen ay, "Tasarının yasalaşması sivil toplumu ve basın özgürlüğünü sınırlayacak, ifade özgürlüğünü de kısıtlayabilir ve Gürcistan halkına fayda sağlayan kuruluşları haksızca damgalayabilir" açıklamasını yaptı.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Gürcü halkının "Avrupalı bir gelecek" istediğini söyledi ve yasa koyucuları "Avrupa yolunda ilerlemeye" çağırdı.
Protestolarda neler yaşandı?
Yasaya karşı çıkanlar protestolarını bir aydır sürdürüyor.
Salı günü de muhalifler parlamento binası önünde bir araya geldi ve polisle çatışmalar çıktığı kaydedildi.
Gürcistan'da "yabancı etkinin şeffaflığı" konulu yasa tasarısını protesto eden göstericiler parlamento binasını kuşattı.
— gdh (@gundemedairhs) May 13, 2024
Polis ile göstericiler arbede yaşanırken, parlamento binasına giden tüm yollar kapatıldı. pic.twitter.com/TqZ70Fskmr
Rusya'nın resmi TASS haber ajansının Gürcistan İçişleri Bakanlığı'na dayandırdığı habere göre, protestolarda 20 kişi tutuklandı. Bunlar arasında ABD uyruklu iki kişi ve bir Rus yer alıyor.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) geçen hafta protestoculara yönelik muameleden "derin rahatsızlık duyduğunu" belirtmiş ve "taciz ve fiziksel saldırı" haberleri hakkında bağımsız bir soruşturma yapılması çağrısında bulunmuştu.