1925’ten günümüze TBMM’de ‘can alan’ kavgalar

Meclis’te, Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Can Atalay kararına ilişkin görüşmeler sırasında, milletvekilleri arasında yumruklu kavga çıktı. AK Parti milletvekili, eski futbolcu ve teknik direktör Alpay Özalan ile TİP milletvekili Ahmet Şık arasında yaşanan bu kavga milletvekilliği dokunulmazlığı kaldırılması konusunu bir kez daha gündeme getirdi.

TBMM’de yumruklu kavga

Anayasanın 83. maddesi, “Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz.” ifadesini içeriyor. Bu kanun maddesi milletvekilliği dokunulmazlığı olarak biliniyor.

Usul tartışması sırasında söz alan TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, "Sizde hiç utanma yok, zerre miskal utanmanız yok, haysiyetiniz yok. Bu ülkenin en büyük terör örgütü işte bu sıralarda oturanlar, en büyük teröristler buradakilerdir. Bunu herkes bilmeli." dedi. AK Parti sıralarına yönelik kışkırtıcı ifadeleri sonrası AK Parti Milletvekili Alpay Özalan, Ahmet Şık’a karşılık vermişti.

Kavgada, DEM Parti Grup Başkanvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit, CHP Ankara Milletvekili Okan Konuralp ve TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık hafif yaralandı. Öte yandan, TİP Milletvekili Ahmet Şık ile AK Parti Milletvekili Alpay Özalan'a ‘kınama cezası’ verildi.

Hastanede son anda hayata döndürülen İYİ Partili milletvekili

2022 yılında, AK Partili Zafer Işık, oturuma ara verildiği sırada İYİ Partili Hüseyin Örs'e fiziksel müdahalede bulunmuştu. Bu olay sonucunda hastaneye kaldırılan Hüseyin Örs, acil serviste yapılan müdahaleyle hayata döndürülmüştü.

Yaşanan bu olayın ardından, İYİ Partililer Zafer Işık hakkında ‘adam öldürmeye tam teşebbüs’ suçlamasıyla suç duyurusunda bulunacaklarını duyurdu. İYİ Parti yetkilileri, bu suçlamanın ağır cezalık bir suç olduğunu belirterek, suçüstü hali nedeniyle dokunulmazlığın kaldırılmasına gerek olmadığını vurguladı.

Meclis’te ölümle sonuçlanan kavgalar

Anayasanın 83’üncü maddesi, ağır cezalık suçüstü hallerinde vekillerin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ihtiyaç duyulmayacağına hükmediyor. Geçmişte ise 83’üncü maddenin bulunması sebebiyle bazı Meclis kavgaları ölümle sonuçlandı.

TBMM’de silahlı kavga

1989 yılında, Siirt milletvekilleri Meclis koridorlarında hararetli bir tartışmaya başladı. Bağımsız Siirt Milletvekili Zeki Çeliker ile Anavatan Partisi Siirt Milletvekili İdris Arıkan arasındaki sözlü tartışma kısa sürede kavgaya dönüştü. Olayın büyümesiyle birlikte, milletvekilleri yasak olmasına rağmen silahlarıyla Meclis’e girmişlerdi.

Kavgayı ayırmak için araya giren diğer bir Siirt Milletvekili, Abdurrezak Ceylan, Arıkan'ın 7.65 kalibrelik Browning tabancasından çıkan bir kurşunla vurularak yere düştü. Meclis'te yapılan ilk müdahaleyle kalbi yeniden çalıştırılan Ceylan, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.

Olay sonrası, milletvekili dokunulmazlığına rağmen İdris Arıkan, ağır cezalık suçüstü hali nedeniyle gözaltına alındı ve tutuklandı. Yargılamanın sonucunda Arıkan, 13 ay hapis cezası aldı ve cezasını tamamladı.

Meclis’te öldüren yumruklu kavga

TBMM’de ölümle sonuçlanan bir diğer trajik olay ise 2001 yılında yaşandı. Bu kez kavga, MHP'li ve DYP'li milletvekilleri arasında çıktı. DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu, MHP milletvekillerinden aldığı yumruk darbeleri sonrasında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. Bu olayla ilgili olarak MHP'li Cahit Tekelioğlu, suçüstü hali nedeniyle dokunulmazlığı kaldırılmadan yargılandı ve 13 ay 13 gün hapis cezasına çarptırıldı.

Tekelioğlu, ayrıca, hükmedilen tazminatları ödeyemediği için maddi sıkıntılar yaşadı ve iflasın eşiğine geldi.

TBMM’de işlenen cinayet

Bu cinayet Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde 1925 yılında meydana geldi. Deli Halit Paşa olarak bilinen Ardahan Milletvekili Halit Karsıalan, yaşanan bir tartışma sırasında 'nereden geldiği belli olmayan' bir kurşunla vuruldu. Halit Karsıalan, bu olaydan beş gün sonra, 13 Ocak'ta yaşamını yitirdi.

Cinayetten önce Deli Halit Paşa, gazilerle ilgili bir yasa tasarısı üzerinde çalışıyordu. Gazilere mali destek sağlanmasını savunan Paşa, kaynak olmadığını söyleyenlere ise “Doğudan o kadar ganimet getirdim, ne yaptınız?” diyerek karşılık vermişti.

Milletvekilini vuran kişinin Rize Milletvekili Rauf Bey olduğu söylense de, ölüm döşeğindeyken Paşa'nın asıl faili Afyon Milletvekili Kel Ali (Çetinkaya) olarak işaret ettiği rivayet edilir. O dönemde milletvekili dokunulmazlığı bulunmamasına rağmen, Ali Çetinkaya’nın meşru müdafaa savunması nedeniyle sadece ifade verdiği belirtilmiştir.

Ali Çetinkaya daha sonra Ankara İstiklâl Mahkemesi başkanı olarak İskilipli Atıf Hoca’nın idam kararını vermesiyle tanınmıştır.