ABD Başkanı Donald Trump Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne yaptırım uygulanmasını içeren kararnameyi imzaladı

ABD Başkanı Donald Trump, Uluslararası Ceza Mahkemesi'ni Amerika'yı ve yakın müttefiki İsrail'i hedef almakla suçlamıştı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Güney Afrika'nın açtığı dava neticesinde Kasım 2024'te İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu hakkında, İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere yönelik soykırımı nedeniyle tutuklama emri çıkardı.

Trump'ın imzaladığı kararnamede UCM, "Amerika'yı ve yakın müttefikimiz İsrail'i hedef alan gayrimeşru ve temelsiz eylemlerde bulunmakla" ve Netanyahu ile eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında "temelsiz tutuklama kararları" çıkararak yetkisini kötüye kullanmakla suçlanıyor.

"UCM'nin ABD ya da İsrail üzerinde yargı yetkisi yoktur" denilen kararda, mahkemenin her iki ülkeye yönelik eylemleriyle "tehlikeli bir emsal" oluşturduğu ifade edildi.

Netanyahu'nun Washington ziyareti etkili oldu

Trump'ın bu adımı Netanyahu'nun Washington'u ziyaret ettiği sırada geldi. Netanyahu ve Trump salı günü Beyaz Saray'da görüştüler ve Netanyahu perşembe gününün bir kısmını Capitol Hill'de meclis üyeleriyle bir araya gelerek geçirdi.

Kararnamede, ABD'nin UCM'nin "ihlallerinden" sorumlu olanlara "somut ve önemli sonuçlar" uygulayacağı belirtiliyor. Bu yaptırımlar arasında mülk ve varlıkların bloke edilmesi ve UCM yetkilileri, çalışanları ve akrabalarının ABD'ye girişine izin verilmemesi de yer alıyor.

İnsan hakları aktivistleri mahkeme yetkililerine yaptırım uygulanmasının caydırıcı bir etki yaratacağını ve mahkemenin soruşturma yürüttüğü diğer çatışma bölgelerindeki ABD çıkarlarına ters düşeceğini söyledi.

İsrail gibi ABD de mahkemenin 124 üyesi arasında yer almıyor ve uzun zamandır seçilmemiş yargıçlardan oluşan bir "Uluslararası Mahkeme"nin ABD yetkililerini keyfi olarak yargılayabileceğine dair şüpheler taşıyor.

Ancak bu yaptırımlar Başkan Joe Biden döneminde kaldırıldı ve ABD, özellikle Khan'ın 2023'te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i Ukrayna'da savaş suçu işlemekle suçlamasının ardından, mahkemeyle ılımlı bir şekilde iş birliği yapmaya başladı.

UCM, geçen yıl büyük bir siber saldırıya uğramış ve çalışanlar haftalarca dosyalara erişememişti.

Bazı Avrupa ülkeleri buna karşı çıkıyor. Hollanda, geçen yılın sonlarında yaptığı bir açıklamada, diğer UCM üyelerine "mahkemenin çalışmalarını yürütmeye devam edebilmesi ve görevini yerine getirebilmesi için bu olası yaptırımların risklerini azaltmak üzere iş birliği yapmaları" çağrısında bulundu.