Center for Strategic and International Studies: Trump'ın Ukrayna barış planı nasıl olabilir?
Toprak pazarlıkları, Ukrayna'nın NATO süreci, Rusya'ya yaptırımlar, donmuş varlıklar ve yeraltı kaynakları. Trump'ın Ukrayna'daki barış planı nasıl olabilir?
Son Güncelleme: 21.10.2025 - 00:48
Brüksel merkezli düşünce kuruluşlarından Center for Strategic and International Studies'de, önümüzdeki günlerde Budapeşte'de gerçekleşecek olan ABD-Rusya görüşmesinden çıkabilecek olası Ukrayna barış planına dair değerlendirmelerin yapıldığı bir analiz yayınlandı.
ABD Başkanı Trump'ın perde arkasında yürüttüğü müzakereler hakkında kulis bilgilerine yer verilen analizde, yakın gelecekte Budapeşte'de gerçekleşecek olan Trump-Putin zirvesinden çıkabilecek olası plana dair de öngörülere yer verildi.
Analizde ayrıca; olası bir anlaşmanın şartlarına ve sonuçlarına dair senaryolara yer verildi.
İşte Center for Strategic and International Studies'de yayınlanan analiz:
Gazze anlaşmasının ardından, Trump ekibi Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için çabalarını hızlandırmış görünüyor.
Nitekim geçen hafta, ABD Başkanı Trump'ın perde arkasında müzakereler yürüttüğü ve yakın gelecekte Budapeşte'de Rusya Devlet Başkanı Vladmir Putin ile görüşeceği ortaya çıktı.
Bu gelişme, hem ABD'nin Ukrayna'ya askeri yardımda bulunması hem de Rusya'nın Hindistan'a petrol satışına baskı uygulayarak mali açıdan Rusya'ya yeniden baskı yapması ile aynı dönemde gerçekleşti.
Tüm bunlar bir araya geldiğinde Rusya, hem yaptırımlar hem de Ukrayna'nın petrol ve gaz altyapısına yönelik saldırıları nedeniyle ekonomisi çöküşün eşiğindeyken, Batı'nın Ukrayna'ya desteğinin artması ihtimaliyle karşı karşıya.
Peki, anlaşma konusunda iyi bir plan nasıl olabilir?
CSIS'in Strategic Headwinds serisi için ankete katılan uzmanlara göre en olası çözüm, büyük bir uzlaşmadan çok, mevcut çatışmanın kontrollü bir şekilde dondurulması gibi görünüyor.
Bu çözüm, modern toprak gaspını emsal teşkil edecek ilkelerden ödün vermeden şiddeti azaltabilir ve çatışmayı ilk aşamada dondurarak müzakerelerin önünü açabilir.
Uygulamada bu, Ukrayna'nın NATO üyeliğinin şimdilik rafa kaldırılması, yaptırımların hafifletilmesinin Rusya'nın doğrulanabilir davranışlarına göre hassas bir şekilde ayarlanması ve dondurulmuş Rus varlıklarının uluslararası denetim altında yeniden inşa için kullanılması anlamına gelebilir.
Bu durum ayrıca; Ukrayna'nın savunma sanayi tabanını yeniden inşa etme çabaları ve iç politikasına açıkça müdahale etmeme ile birleştirildiğinde, uzun vadede Ukrayna ve Avrupa için kazançlı bir sürece dönüşebilir.
Ancak böyle bir seçenekte, Rusya'nın savaş suçları için kapsamlı bir şekilde hesap verme sorumluluğunun tamamen geri çekilmesi ahlaki açıdan zorlayıcı olacak.
Anlaşma için en iyi şartlar neler?
Çok sayıda askeri uzmana göre; anlaşma için en iyi şart, muhtemelen müzakere edilemez konuları masadan kaldırmak ve Rusya'nın işgalini hukuki olarak tanımadan çatışmayı mevcut cephe hatlarında dondurmak olacaktır.
NATO üyeliği Ukrayna için ulaşılamaz olmaya devam ederken, Rusya muhtemelen Ukrayna ve Batılı ortaklar arasında bazı güvenlik işbirliği biçimlerini kabul etmek zorunda kalacaktır.
Rus varlıklarının Ukrayna'nın yeniden inşası için doğrudan kullanılması bu seçenekte olası görünmüyor. Ancak bu konu, daha geniş bir anlaşma içinde müzakere edilebilir bir unsur haline gelebilir ve potansiyel olarak kısmi yaptırımların kaldırılması veya diğer ekonomik tavizler karşılığında takas edilebilir.
Fakat en zor aşama, donmuş çatışmanın yerleşmesinden sonra başlayacak. Bu, Rusya'nın karşı çıkması beklenen uluslararası garantörler ve potansiyel izleme güçleri sürecine bağlı olacak.
Buna ek olarak, yeni Trump doktrininde giderek daha önemli bir rol oynayan ekonomik devlet yönetimi, herhangi bir anlaşmanın merkezinde yer alacaktır.
Trump sadece savaş hakkında değil, Ukrayna'nın, Amerika'nın refahını destekleyen kritik mineraller ve yurtdışı altyapı ile tanımlanan küresel ekonomik düzen vizyonuna nasıl uyum sağlayacağı konusunda da müzakere edecektir.
Bu, sadece Rus savaş pozisyonlarının değil, Ukrayna'nın coğrafyasının da hesaplamaların bir parçası olacağı anlamına gelir.
Buna, Ukrayna'nın nehir limanları, Karadeniz limanları, demiryolu hatları ve ucuz enerji ağının, Amerikan sermayesinin yeniden inşayı teşvik etmek için nasıl kullanılacağı da dahildir.
Başarısızlık riski nedir?
Herhangi bir barış anlaşması, şüphesiz olarak ilk aşamada bir ateşkes içerecektir ve çoğu ateşkes kırılgandır.
Tarihsel analizlere göre, devletler arası savaşların yüzde 31'i ateşkes anlaşmalarıyla çıkmaza girer; bu anlaşmalar büyük çaplı şiddeti durdursada altta yatan anlaşmazlıkları çözümsüz bırakır.
Daha da kötüsü ise, çoğu ateşkes 10 gün içinde küçük çaplı başarısızlıklar yaşar ve daha büyük başarısızlıklar genellikle 65 ila 193 gün arasında meydana gelir.
Nitekim; Ukrayna'da da geçmişte yapılan ateşkesler uzun sürmedi. Kiev, Moskova'yı 2014'ten bu yana 25 ateşkes anlaşmasını ihlal etmekle suçluyor.
Minsk I Protokolü (2014) ve ardından gelen mutabakat hızlı bir şekilde bozuldu ve yeni saldırıların önünü açtı. Moskova, tarihsel olarak ateşkesleri uzun vadeli barış arayışından çok, savaş alanında kuvvetlerini konumlandırmak için bir araç olarak kullandı.
Minsk II anlaşması bile Donbas'taki çatışmaları sadece temas hattına kadar yavaşlatırken, 2022 işgalinin zeminini hazırladı.
Sonuç
Trump'ın olası barış planı, savaşı sona erdirmek yerine dondurmayı, resmi tanıma ve hesap verebilirliği acil istikrar ve ekonomik fırsatlarla takas etmeyi amaçlayacaktır.
Ancak, güvenilir garantiler, güçlü izleme ve sürdürülebilir yeniden yapılandırma taahhütleri olmadan, böyle bir anlaşma, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'nın en tehlikeli çatışmasında sadece geçici bir duraklama haline gelme riski taşır.
Kaynak:
CSISİLGİLİ HABERLER
The Hill: Gazze'de “uluslararası güvenlik gücü” nasıl oluşacak?
The New Arab: İsrail'in küresel “anlatı savaşı” ve “Esther Projesi”
The Hill: Trump neden Putin'i “ödüllendirmek” istiyor?
Somali Başbakanı Barre: "Trump'a yanıt vermeye bile gerek yok"
Avrupalı liderlerden ABD'nin barış görüşmelerine sert eleştiri
Brussels Signal: Çok kutuplu düzende Avrupa'ya yer yok
DİĞER HABERLER
Brussels Signal: Çok kutuplu düzende Avrupa'ya yer yok
The Hill: Trump neden Putin'i “ödüllendirmek” istiyor?
Real Clear World: Trump'ın saldırgan yeni Batı Yarımküre doktrini
Gulf State Analytics: İsrail'in Suriye'deki asıl hedefi ne?
The New Arab: İsrail'in “zorla nakil” stratejisinin arka planı
Politico: Avrupa'nın zayıflık psikolojisi tırmanıyor
The National Interest: Japonya, 3. Dünya Savaşı'nın fitilini mi ateşledi?
Carnegie Endowment: Türkiye Ukrayna barış sürecinde kilit aktör olabilir.
The Telegraph: Avrupa varoluşsal krizini aşabilecek mi?
UnHerd: İsrail'in saldırganlığı üçüncü bir dünya düzenini mi başlatacak?


