Çin'in yeni nesil KJ-700 AEW&C uçağı detaylı görüntülendi

Çin Halk Kurtuluş Ordusu Donanması’nın (PLAN) envanterine yeni giren KJ-700 erken uyarı ve kontrol (AEW&C) uçağı, sahip olduğu çok yönlü radar sistemleri ve elektro-optik sensörleriyle dikkatleri üzerine çekti. Uzun menzilli gözetleme, hedef tespiti ve komuta kontrol görevleri için geliştirilen bu platform, Çin’in hızla büyüyen AEW&C kabiliyetinin geldiği son noktayı temsil ediyor.

İlk kez 2023 yılında görüntülenmişti

KJ-700 ilk kez 2023 ortalarında kamuoyuna yansıdı ve o dönem GX-16 olarak da anıldı. Çin’in “Gao Xin” yani “Yüksek Yeni” serisinin 16’ncı üyesi olduğu düşünülen bu uçak, Shenyang Uçak Fabrikası’na ait pistteki uydu görüntülerinde 2020’nin Aralık ayında ilk kez görüntülendi. Haziran 2023’e gelindiğinde ise en az iki farklı prototipin varlığı doğrulandı. PLAN'a özgü “KJ-700H” varyantının, Kuzeydoğu Çin’de konuşlu bir hava üssünde aktif olarak hizmete girdiği rapor edildi.

KJ-700'ün özellikleri

KJ-700’ün gövdesi, modernize edilmiş Y-9 nakliye uçağını temel alıyor. Altı kanatlı pervanelere sahip WJ-6C turboprop motorlarla donatılan bu platform, daha önce geliştirilen KJ-200 ve KJ-500 serileri gibi kısa pistli, sınırlı imkanlara sahip üslerden kalkış yapabilme esnekliği sunuyor.

KJ-700'ün üst kısmında yer alan ikonik rotodome anteni, çift bantlı Dağıtık Açıklıklı Radar (Distributed Aperture Radar - DAR) sistemleri barındırıyor. Bu sistem, özellikle alçak irtifada uçan hava hedeflerini ve seyir füzelerini tespit etmekte kritik rol oynuyor. Gövdenin arka kısmında yer alan dikdörtgen paneller ise aktif elektronik taramalı radar (AESA) antenleriyle donatılmış yan radar sistemlerine işaret ediyor.

Uçağın burun kısmında “thimble” olarak adlandırılan özel yapıda elektro-optik pencereler bulunuyor. Kanat uçları ve kuyruk konisi gibi farklı bölgelere entegre edilen ek sensörler, uçağın sadece radar değil, görsel ve kızılötesi algılama görevlerinde de etkin kullanılmasını sağlıyor. Savunma kaynakları, bu sensör paketinin geniş açıklıklı CCD kameralar, termal görüntüleme sistemleri ve güçlü bir lazer mesafe ölçer içerdiğini belirtiyor.

Uzmanlara göre, bu çok yönlü sensör kombinasyonu sayesinde KJ-700 yalnızca hava sahası gözetimi değil; deniz ve kara hedeflerini izleme, uzun menzilli tanımlama ve hassas hedefleme gibi çok alanlı istihbarat, gözetleme ve keşif (ISTAR) görevlerine de uygun bir yapı kazanmış durumda.

ABD raporu

ABD Savunma Bakanlığı’nın Aralık 2024’te yayımladığı yıllık Çin askeri gücü raporunda da AEW&C kapasitesindeki artışa dikkat çekilmişti.

Aynı belgede, KJ-500’ün havadan yakıt ikmali özelliğiyle kalıcı hava devriyesi yapma kapasitesine kavuştuğu da aktarılmıştı. KJ-700’ün de benzer şekilde uzun süreli görevler için tasarlandığı ve komuta-kontrol ile iletişim ağ desteği sağlamak üzere konumlandığı değerlendiriliyor.

Askeri havacılık analizcilerine göre KJ-700, olası bir Çin-Amerika Birleşik Devletleri çatışmasında, özellikle Güney Çin Denizi gibi uzak görev alanlarında kuvvet aktarımı yapan birliklerin korunmasında kilit rol oynayabilir. Adalardaki küçük pistlerden faaliyet gösterebilmesi, onu stratejik açıdan daha da önemli kılıyor.

Tüm bu gelişmeler, Çin’in hava sahası gözetimi kabiliyetlerini çeşitlendirme ve tehdit yelpazesine uygun çözümler üretme stratejisinin bir parçası olarak görülüyor. Bugün Çin, en az 60 sabit kanatlı AEW&C platformuyla yalnızca sayısal olarak değil, aynı zamanda görev çeşitliliği açısından da dünyanın en kapsamlı radar uçak filosuna sahip ülkelerinden biri konumuna yükselmiş durumda.