İran, Su-35 ve Su-30 savaş uçaklarını yurt içinde üretmek için Rusya'dan lisans aldı

Verilen bilgiye göre Tahran bu uçakları üretmek için lisans almış durumda ve yakın gelecekte bir montaj tesisi kurmaya hazırlanıyor.

Verilen bilgilere göre İran'da Hava Kuvvetleri'nin ihtiyaçları için 48 ila 72 adet Su-35 Flanker-E savaş uçağı üretilmesi planlanıyor. İran montajı için planlanan Su-30 Flanker-C serisinin kesin sayısı ise belirsizliğini koruyor. İran'da montaj üretiminin başlaması, ülkenin silahlı kuvvetlerine modern savaş uçakları sağlamasının yanı sıra yeni istihdam olanakları yaratacak ve kendi havacılık endüstrisini geliştirecektir.

Bu adım aynı zamanda İran'ın askeri teçhizat konusunda dışarıya olan bağımlılığını da azaltacaktır ki bu da bir dizi teknoloji ve silaha erişimi sınırlayan uluslararası yaptırımlar bağlamında özellikle önemlidir. Ancak söz konusu lisansın İran'a savaş uçağı üretme ve üçüncü ülkelere ihraç etme hakkı verip vermediği net değil.

Bu gelişme, Batı ve İsrail'in İran üzerindeki baskısının arttığı bir dönemde yoğunlaşan Rusya-İran askeri-teknik işbirliğinin gelişiminde önemli bir adım olarak görülebilir. Savaş uçakları için üretim lisanslarının devri, Moskova ve Tahran arasındaki stratejik ilişkilerin güçlendiğini vurguluyor ve potansiyel olarak hem bölgesel hem de uluslararası güvenliği etkiliyor.

İranlı askeri analistler son yıllarda Su-30 ve Su-35'in yerel üretiminin Tahran'a, özellikle de süregelen bölgesel gerilimler ışığında, daha fazla operasyonel özerklik ve esneklik sağlayacağını defalarca vurguladılar. Onlara göre böyle bir proje ülkenin savunma kabiliyetlerinin güçlenmesine yol açabilir.

Şu an itibariyle Su-35'lerin İran'a teslimatı konusunda güncel bir bilgi bulunmuyor. Bu uçaklar geçtiğimiz aylarda bekleniyordu ancak hem Tahran hem de Moskova sessiz kaldı. Su-35 ve Su-30'un yurt içinde üretilmesi fikri kamuoyu için yeni değil. İran Savunma Bakanı Mohammad-Reza Gharaei Ashtiani, Temmuz 2023'te kendisine yöneltilen bir soru üzerine stratejisinde bir değişiklik olduğunu ima etmişti. Verdiği yanıt, İran'ın bu yüksek performanslı savaş uçaklarını yurt içinde üretme kabiliyetine sahip olduğunu gösteriyordu.

Ayrıntıları açıklamaktan çekinmekle birlikte Aştiyani, “Bir noktada satın alma konusunda anlaşmıştık, ancak bunları [savaş uçaklarını] kendi ülkemizde üretme kabiliyetine sahip olduğumuzu fark ettik” dedi. Bununla birlikte, yetkililerin “durumu değerlendirdiklerini” ve gerekirse yeniden değerlendirebileceklerini belirterek, satın alma işleminin yeniden gözden geçirilmesi olasılığını göz ardı etmedi.

Rusya'dan Su-35 avcı uçaklarının satın alınması İran Hava Kuvvetleri'nin kabiliyetlerini önemli ölçüde arttıracaktır. Su-35 gelişmiş manevra kabiliyeti, sofistike radarlar ve gelişmiş silah sistemleri sunan çok amaçlı bir avcı uçağıdır. Bu özellikler İran'ın hava tehditlerine karşı savunma kabiliyetlerini güçlendirmesine ve hava muharebesinden yer hedeflerine hassas saldırılara kadar geniş bir yelpazede görevler üstlenmesine olanak sağlayacaktır. Bu yeni ekipman İran'ın özellikle Basra Körfezi gibi stratejik açıdan kritik bölgelerde hava sahasını daha iyi kontrol etmesini sağlayacaktır.

Su-35'lere sahip olmanın bölgesel etkileri de olacak ve İran'ın Orta Doğu'daki konumunu güçlendirecektir. Bölgedeki askeri gücün dengelenmesine yardımcı olabilir ve Suudi Arabistan gibi ülkelere göre İran'ın etkisini arttırabilir. Buna ek olarak, bu teslimatlarla bağlantılı teknoloji transferi İran'ın teknik tabanını yükseltmesine ve potansiyel olarak modern askeri teknolojilerin yerli üretimini geliştirmesine olanak tanıyacaktır. Bu da ülkeyi uzun vadede, özellikle de uluslararası yaptırımların ve baskıların olduğu bir ortamda güçlendirecektir.

Uçaklar hakkında

Su-30 ve Su-35, Rus uçak üreticisi Sukhoi tarafından geliştirilen en gelişmiş çok amaçlı savaş uçaklarından ikisidir. Bir dizi ortak özelliği paylaşmakla birlikte, onları farklı görevler için uygun kılan önemli farklılıklara da sahiptirler. Su-30, daha uzun menzile ve çeşitli muharebe görevleri için kapasiteye sahip iki koltuklu, çok amaçlı bir avcı uçağıdır.