Netanyahu'nun İran'ın nükleer silah iddiası 33 yıldır gündemde

• İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 1992 yılından bu yana 33 yıldır İran'ın nükleer silaha yakın olduğuna dair defalarca iddialarda bulundu.
• Netanyahu, ilk olarak 3 ila 5 yıllık süreler öngörürken, 2012 yılında bu süreyi "birkaç ay"a kadar indirdi.
• 2002'de "nükleer silah için yarıştığını" iddia ettiği Irak'ta, 2003'teki ABD işgali sonrası kitle imha silahı bulunamadı.
• ABD istihbarat analizleri, İran'ın nükleer silah üretmeye çalıştığına dair kanıt olmadığını ve bu hedefe ulaşmasının "en az 3 yıl" sürebileceğini belirtiyor.
• Netanyahu, bu tür iddiaların ardından 13 Haziran'da İran'a saldırı başlatarak son kez benzer iddialarını tekrarladı.

Katar merkezli Al Jazeera televizyonunun haberine göre, Netanyahu'nun İran'ın nükleer silah geliştirmeye yakın olduğuna dair ilk iddiası 1992 yılında İsrail Meclisi'nde yaptığı bir konuşmada ortaya çıktı.

Yıllar içindeki değişen iddialar

Bu konuşmada, İran'ın "3 ila 5 yıl içinde nükleer bomba geliştirme ve üretme yeteneğinde özerk hale gelebileceğini" öne sürdü. Üç yıl sonra, 1995'te yayımladığı bir kitabında da benzer ifadeler kullanarak, İran'ın "en iyi tahminlere göre nükleer silahların bağımsız üretiminde gerekli ön koşullara 3 ila 5 yıl uzakta olduğunu" iddia etti.

2009 yılında ise Wikileaks belgelerine göre ABD kongre üyelerine, "İran'ın nükleer silah geliştirebilecek duruma gelmesine 1 veya 2 yıl kaldığını" söylediği belirtildi. Netanyahu, 2012'de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ise süreyi "birkaç ay"a indirerek, İran'ın "ilk bomba için yeterli zenginleştirilmiş uranyumu sadece birkaç ay, muhtemelen birkaç hafta içinde elde edebileceği" uyarısında bulundu.

Irak yanılgısı ve ABD istihbaratıyla farklılıklar

Netanyahu'nun iddiaları sadece İran'la sınırlı kalmadı. 2002 yılında ABD kongresinde yaptığı bir konuşmada, "Irak ve İran'ın nükleer silah için yarıştığını" ileri sürmesine rağmen, 2003'teki ABD işgali sonrasında Irak'ta kitle imha silahları bulunamadı. Bu durum, Netanyahu'nun önceki iddialarının doğruluğunu sorgulatan bir örnek teşkil etti.

CNN'in haberine göre, Washington ile Tel Aviv arasında İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin istihbarat analizleri uzun süredir örtüşmüyor. ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard'ın, Kongre'de "İran'ın 2003'te durdurduğu nükleer silah programını yeniden başlattığına dair bir kanıt bulunmadığını" söylediği aktarılmıştı. ABD istihbarat raporlarında, İran'ın henüz aktif olarak nükleer silah üretmeye çalışmadığı ve bu hedefe ulaşmasının "en az 3 yıl" sürebileceği belirtilmişti.

Saldırı ve son iddialar

Netanyahu, ilk kez 1992 yılında 3 ila 5 yıl içinde nükleer silaha ulaşacağını iddia ettiği İran'a, aradan geçen 33 yıl sonra birçok kere tekrar eden benzer iddiaların ardından 13 Haziran'da saldırı başlattı. İsrail Başbakanı, İran'a saldırıların başladığı 13 Haziran'daki açıklamasında da, İran'ın atom bombası üretebilecek kadar uranyum zenginleştirdiğini, silah üretmek için daha önce atmadığı adımları attığını ve bu hızla çok kısa sürede nükleer silah üretebileceğini öne sürdü.