Norveç’in dev fonu İsrail’deki yatırımlarını çekiyor

• Norges Bank Investment Management (NBIM), İsrail’deki 11 şirketten tamamen çekildi ve tüm yerel dış yönetici sözleşmelerini iptal etti.
• NBIM CEO’su Nicolai Tangen, Gazze’de yaşananları “ciddi bir insani kriz” olarak nitelendirdi.
• Fon, İsrail’deki aktif yönetimini tamamen bitirirken, endeks fonunda yer alan bazı şirketlerde ise yatırımlarını sürdürecek.
• Norveç geçen yıl Filistin devletini tanımış ve İsrail’e daha fazla insani yardım izni vermesi çağrısında bulunmuştu.

Norveç’in 1,9 trilyon dolarlık egemen varlık fonu, kamuoyundaki tepkiler üzerine İsrail’deki 11 şirketten yatırımlarını çektiğini ve ülkedeki tüm dış yönetici sözleşmelerini feshettiğini duyurdu. Fonun yöneticisi Norges Bank Investment Management (NBIM), 30 Haziran itibarıyla 61 İsrail şirketinde hissesi bulunduğunu açıkladı.

“Ciddi insani kriz” vurgusu

NBIM CEO’su Nicolai Tangen, alınan kararı “çok özel bir çatışma durumunda atılmış bir adım” olarak tanımladı ve Gazze’de yaşananları “ciddi bir insani kriz” şeklinde niteledi. Bu adım, Norveç Maliye Bakanlığı’nın fonun İsrail yatırımlarına yönelik incelemesinin ardından geldi.

Etki ve kapsam

Fon, büyük ölçüde endeks takip stratejisi izlese de aktif yönetim alanında hareket alanına sahip. NBIM, İsrail’deki tüm aktif yönetim faaliyetlerini sonlandıracağını bildirdi.

Karar öncesinde fonun İsrail’deki toplam yatırımı 2 milyar dolar civarındaydı. Endekste yer almayan 11 şirketten çekilme işlemleri tamamlandı, endekste yer alan bazı şirketlerde ise yatırım devam edecek.

Norveç’in siyasi tutumu

NBIM, dünyanın en büyük egemen varlık fonu olarak siyasi tarafsızlığı korumaya çalışsa da, parlamento tarafından belirlenen etik kurallar çerçevesinde hareket ediyor. Fon, 2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından Rusya’daki varlıklarını da satmıştı. Geçen yıl Filistin devletini tanıyan Norveç, İsrail’in Gazze’ye daha fazla insani yardım girmesine izin vermesi çağrısında bulunmuştu.