Paşinyan'ın Aliyev ile görüşmeyi reddetmesi ve ateşkesin sık sık ihlal edilmesinin nedeni nedir?

İngiltere'nin Oxford kentinde düzenlenen "Avrupa Siyasi Topluluğu"nun 4. Zirve toplantısına Azerbaycan ve Ermenistan liderleri de katıldı. Zirvede, İngiltere Başbakanı Keir Starmer'in de katılımıyla Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile görüşmesi bekleniyordu. Ancak N. Paşinyan görüşmeyi reddetti.

Azerbaycan ve Ermenistan barışa bu kadar yakınken, Ermenistan liderinin bu fırsatı neden değerlendirmediği bilinmiyor. Ancak Nikol Paşinyan Zirvenin ardından ülkesine döndüğünde Azerbaycan ile Ermenistan arasında ateşkesin ihlal edildiğine dair not vardı.

Azerbaycan Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin Kelbecer yönünde ateşkesi ihlal ettiğini söyledi. Azerbaycan tarafı da karşılık verdi.

Toplantının reddedilmesi, sınırda ateşkesin ihlal edilmesi çeşitli soruları gündeme getiriyor. Paşinyan barıştan kaçıyor mu?

Konuyla ilgili gdh'a konuşan Azerbaycan milletvekili Mushvig Jafarov, Ermenistan'ın bu adımlarla barışla ilgilenmediğini gösterdiğini söyledi.

Londra, bir toplantı düzenleyerek barış müzakereleri yönünde sonuç alma olasılığını değerlendirmek fırsatını sundu. Azerbaycan bu öneriyi kabul etse de Ermeni tarafı bunu reddederek "ikili formatta" görüşme teklifinde bulundu. Ancak Avrupa platformunda üçlü ve çok taraflı toplantı önerileri çoğunlukla Ermenistan tarafından destekleniyordu. Ermenistan'ın İngiltere'nin teklifini reddetmesinin birden fazla nedeni var. Londra görüşmelerinin reddedilmesi, Ermenistan'ın barışa değil, Büyük Britanya'nın barış sürecine katılımına karşı olduğunu gösteriyor. "İkili formatta" bir toplantı teklif etmeleri, yetkili Erivan'ın İngiltere'nin müzakerelere katılmasına karşı olduğunu açıkça doğruluyor. Bunun Sayın Başkan'ın (İlham Aliyev) geçen yıl İspanya'nın Granada kentinde yapılması planlanan beş partili toplantıyı reddetmesine bir yanıt olduğunu düşünüyorum."

Jafarov, Ermenistan'ın bağımsız bir politika izlemediğini de sözlerine ekledi. Fransa'dan gelen emirleri yerine getiriyor.

"Ayrıca Erivan, Bakü'nün 'umut yeri' olarak gördüğü Avrupa'daki konumunun güçlenmesinden de endişe duyuyor. Fransa'dan farklı olarak taraflar arasında dengeli bir duruş sergileyen ve adil bir barıştan yana olan İngiltere'de, üçlü ve çok taraflı toplantı platformunda dengelerin Azerbaycan lehine değişmesi perspektifi ortaya çıkabilir. Bu durum Ermenistan'ı da endişelendiriyor. Fransa şimdiye kadar Avrupa müzakerelerine doğrudan veya dolaylı müdahalelerle Ermenistan'ın pozisyonunu öne çıkarabiliyordu ama artık durumun onların aleyhine değişmesi riski var. Erivan, İngiltere'nin Batı'daki müzakerelerde inisiyatif alması durumunda dengeyi kendi lehine değiştirmenin zor olacağını da anlıyor. Ermenistan genel olarak Batı'nın, özellikle de Fransa'nın yardımına güveniyordu, ancak durum hızla değişiyor."

gdh'a konuşan Rus siyaset bilimci Tatyana Poloskova, Paşinyan'ın kasıtlı olarak barışa engel olmaya çalıştığına inanıyor. Aynı zamanda daha fazla barış isteyen biri olarak da kendini göstermeye gayret ediyor.

Paşinyan artık kendi oyunlarının rehinesi haline geldi. Ve tabii ki bu durumda barış anlaşması sürecini olabildiğince yavaşlatmak için her şeyi yapıyor ve eğer intikamcı eylemleri başlatmak için bazı ön koşullar olsaydı, ona göre bu en uygun olurdu. Kendini intikamcı olarak görmüyor ama öyle davranıyor. Bu nedenle Büyük Britanya'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı ile görüşmeyi reddedip görüşmeden kaçınacağı oldukça öngörülebilir."