Rekorların mimarı :Frank O. Gehry'nin akılda kalan eserleri
Amerikan mimarlık tarihinin en etkileyici ve özgün yeteneklerinden biri olan Frank O. Gehry, 96 yaşında kısa süreli bir solunum yolu rahatsızlığı sonucu hayatını kaybetti.
Son Güncelleme: 06.12.2025 - 12:10
Amerikan mimarlık tarihinin en etkileyici ve özgün yeteneklerinden biri olan Frank O. Gehry, 96 yaşında Cuma günü Kaliforniya, Santa Monica’daki evinde kısa süreli bir solunum yolu rahatsızlığı sonucu hayatını kaybetti.
Heykeltıraşlık ustalığı ve devrim niteliğindeki tasarımlarıyla tanınan Gehry, özellikle Bilbao Guggenheim Müzesi gibi çığır açan yapıtlarıyla Frank Lloyd Wright'tan bu yana en tanınmış Amerikalı mimar unvanını kazanmıştı.
İkonik yapıtlar
Frank O. Gehry, heykel tasarımları ve içgüdüsel gücüyle 17. yüzyıl Barok mimarisiyle yarışan, hatta onu aşan bir dizi ünlü bina inşa etti.
Onun tasarımları, mimarlıkta duygu yüklü ve yeni bir dönemin gelişini haber veriyordu.
Gündelik malzemelerden doğan avangart
Prestijli Pritzker Mimarlık Ödülü'nü 1989 yılında kazanan Gehry, adını çok daha önce duyurmuştu.
1978 yılında, kırk yıl boyunca yaşadığı Santa Monica’daki ucuz, ahşap çerçeveli evini kontrplak, oluklu metal ve zincir halkalardan oluşan yeni bir dış cepheyle kaplayarak mimarlık dünyasının gündemine oturdu.
Erken dönem ve asi ruh
Bu kaba, hatta şiddetli biçim çarpışması, 1960’lardan itibaren Amerikan toplumunu saran siyasi ve kuşaklar arası uçurumları yansıtıyor gibiydi.
Mimarlığın kıdemli devlet adamı Philip Johnson, Gehry’nin erken dönem eserlerini "başka hiç kimsenin mekanlarında bulamayacağınız rahatsız edici bir tatmin duygusu" olarak tarif etmişti.
Heykelsi tasarımlar ve küresel ikonlar
Gehry, kariyerinin ilerleyen dönemlerinde repertuarını giderek daha heykelsi tasarımlarla genişletti.
Bu yapıtların birçoğu, günümüzde mimari başyapıt olarak kabul edilmektedir.
Mimarlıkta yeni bir dönemin habercisi
Bazı eleştirmenler eserlerini mimariden ziyade heykel olarak nitelendirirken, Gehry "yıldız mimar" olarak anılıyordu.
Ancak onun mimarisi, on yıllardır süregelen sıkıcı işlevselcilik ve postmodern klişelerden sonra mimarinin duygusal bir parçayı yeniden keşfetmesi gibi güçlendirici bir his yarattı.
Gehry’nin amacı sadece etkileyici değil, aynı zamanda demokratik bir ruha sahip ve insan hayatının karmaşıklığını çağrıştıran bir mimari yaratmaktı
Çocukluk anılarından mimari imgeye
Frank Owen Goldberg, 28 Şubat 1929'da Toronto'nun işçi sınıfı kesiminde, Irving ve Sadie (Caplan) Goldberg çiftinin oğlu olarak dünyaya geldi. Çocukluk deneyimleri, onun mimari dilinin temelini oluşturdu.
Çocukken anne tarafından büyükbabasının hırdavat dükkanında yarı zamanlı çalışmış olması, günlük malzemelere olan sevgisini ateşledi.
Çocukluk ve ilham
Frank Owen Goldberg, 28 Şubat 1929'da Toronto'nun işçi sınıfı kesiminde, Irving ve Sadie (Caplan) Goldberg çiftinin oğlu olarak dünyaya geldi. Çocukluk deneyimleri, onun mimari dilinin temelini oluşturdu.
Çocukken anne tarafından büyükbabasının hırdavat dükkanında yarı zamanlı çalışmış olması, günlük malzemelere olan sevgisini ateşledi.
Sıkıcı işlevselciliğe karşı isyankâr bir ruh
Gehry, Los Angeles'ta ailesiyle birlikte zorlu bir taşınma sürecinin ardından, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde seramik eğitimi aldığı dönemde mimarlığa yöneldi. Antisemitizmden kaçınma isteğiyle soyadını Gehry olarak değiştirdi.
1962'de kendi ofisini açtıktan sonra, Los Angeles'taki sanatçı çevresinden (Robert Irwin, Ed Moses, Larry Bell) ilham alarak mimariyi ham ve popülist bir popülizmle doldurdu.
Sanatçının mirası
Gehry, Los Angeles'ta ailesiyle birlikte zorlu bir taşınma sürecinin ardından, Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde seramik eğitimi aldığı dönemde mimarlığa yöneldi. Antisemitizmden kaçınma isteğiyle soyadını Gehry olarak değiştirdi.
1962'de kendi ofisini açtıktan sonra, Los Angeles'taki sanatçı çevresinden (Robert Irwin, Ed Moses, Larry Bell) ilham alarak mimariyi ham ve popülist bir popülizmle doldurdu.
etiketler
İLGİLİ HABERLER
Kıyafetler nasıl diplomasi aracı oldu: Rönesans İtalyası'nın "It Girl" güç savaşları
Çağdaş Türk sanatının çok yönlü ismi: Abidin Dino
Rubens'in yüzyıllardır kayıp olan tablosu rekor fiyata satıldı
Elif Şafak, İngiliz Kraliyet Edebiyat Cemiyeti’nin yeni başkanı oldu
"Adile" filminin galası İstanbul'da gerçekleştirildi
Türk el sanatları, kültürel mal ihracatının lokomotifi oldu
DİĞER HABERLER
Çağdaş Türk sanatının çok yönlü ismi: Abidin Dino
Elif Şafak, İngiliz Kraliyet Edebiyat Cemiyeti’nin yeni başkanı oldu
Kıyafetler nasıl diplomasi aracı oldu: Rönesans İtalyası'nın "It Girl" güç savaşları
"Adile" filminin galası İstanbul'da gerçekleştirildi
Rubens'in yüzyıllardır kayıp olan tablosu rekor fiyata satıldı
Türk el sanatları, kültürel mal ihracatının lokomotifi oldu
18. İstanbul Bienali tarihinin rekorunu kırdı
"Vatan şairi" Namık Kemal vefatının 137. yılında anılıyor
İnsan emeğiyle yazılan kitaplar lüks bir tüketim mi olacak?
James Cameron: Avatar’ın geleceği filmin başarısına bağlı


