Tony Blair’ın Filistinlileri dışladığı plan

• Blair’in önerdiği “Gazze Uluslararası Geçici Otoritesi” (GITA) tamamen dış aktörlerden oluşuyor.
• Kurulda Marc Rowan, Naguib Sawiris, Aryeh Lightstone ve Sigrid Kaag yer alıyor; tek bir Filistinli yok.
• Plan, ABD ve İsrail ile yakın koordinasyonu öngörüyor ve Gita’nın “tarafsız” olacağı belirtiliyor.

ABD Başkanı Donald Trump’ın geçtiğimiz hafta açıkladığı 20 maddelik barış planının ardından Gazze’de diplomatik hareketlilik artarken, geçici yönetim tartışmaları da sürüyor.
İngiltere merkezli Middle East Eye’ın ulaştığı taslağa göre, eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in önerdiği “Gazze Uluslararası Geçici Otoritesi” (GITA), üst düzeyde uluslararası milyarderler ve iş insanlarından oluşan bir kurul tarafından yönetilecek.

Belgelere göre, planın alt kademelerinde “sıkı denetimden geçmiş” Filistinli yöneticiler bulunacak. Ancak kurulda tek bir Filistinli ismin yer almaması, uluslararası kamuoyunda eleştirilere yol açtı.

Kuruldaki uluslararası isimler

Sızan taslakta adı geçen dört kişi şöyle:

• Sigrid Kaag: BM’nin Gazze’deki kıdemli insani yardım ve yeniden yapılanma koordinatörü, Hollandalı siyasetçi.
• Marc Rowan: ABD’nin en büyük özel sermaye şirketlerinden Apollo Global Management’ın CEO’su.
• Naguib Sawiris: Mısırlı milyarder, telekomünikasyon ve teknoloji sektöründe faaliyet gösteriyor.
• Aryeh Lightstone:
• , ABD-İsrail ilişkilerinde etkili isim.

Bu isimlerin hiçbiri Filistinli değil ve belgelerde herhangi birine resmi davet iletildiğine dair bilgi bulunmuyor. Kurulun “tarafsızlık” beklentilerine ne ölçüde uyacağı ise şimdiden soru işareti oluşturuyor.

İsrail bağlantılı isimler ve tartışmalar

Listede adı geçen Aryeh Lightstone, ABD’nin eski İsrail Büyükelçisi David Friedman’ın danışmanlığını yapmış ve Trump yönetiminin Orta Doğu politikalarında etkili olmuştu.
Lightstone, İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı’nın (GHF) kurucuları arasında yer alıyor. Middle East Eye’ın aktardığına göre, GHF’nin faaliyetleri sırasında 2.000’den fazla kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Lightstone ayrıca, İbrahim Anlaşmaları çerçevesinde İsrail ile Arap ülkeleri arasında kurulan ilişkilerin mimarlarından biri olarak tanınıyor. Haaretz’in ulaştığı belgelerde Lightstone’un, “iki devletli çözüm için zamanın uygun olmadığını” söylediği iddia ediliyor.

Sawiris ve Blair arasındaki yakın bağ

Mısırlı milyarder ’in adı da Blair planında geçiyor. Serveti yaklaşık 10 milyar dolar olan Sawiris, uzun yıllardır Tony Blair’le yakın ilişkiler sürdürüyor.
İkili, geçmişte Mısır, Güney Afrika ve Avrupa’da pek çok kez bir araya geldi. Blair, 2020’de Sawiris’in oğlunun Giza’daki düğününe de katılmıştı.

Sawiris’in, Blair’in “Gazze’nin yeniden inşası için Dubai modelini” benimsediği vizyona yakın durduğu belirtiliyor. Orascom Holding’in kurucusu olan Sawiris, altyapı ve yeniden yapılanma projelerinde yer almasıyla tanınıyor.

Wall Street’ten Gazze’ye: Marc Rowan faktörü

ABD’li yatırımcı Marc Rowan, Wall Street’in en zengin finansörlerinden biri. Apollo Global Management’ın CEO’su olan Rowan, Orta Doğu’daki yatırımlarıyla dikkat çekiyor.
Rowan, İsrail ordusunun destekçisi olarak biliniyor ve daha önce Filistin yanlısı etkinliklere karşı kampanyalar yürütmüştü.

Blair’in planında Rowan’ın isminin yer alması, Gazze’nin gelecekte “sermaye ve yatırım odaklı bir model” üzerinden yeniden inşa edilmesi ihtimalini gündeme getirdi.

BM yetkilisi Sigrid Kaag’ın rolü

Kuruldaki tek bürokrat geçmişine sahip isim olan Sigrid Kaag, uzun yıllar BM’de görev yaptı.
Gazze’deki insani yardım çalışmalarını yürüten Kaag, çatışmanın “insan onurunu yok eden bir felaket boyutuna ulaştığını” söylemişti.
Kaag, İsrail’in Gazze’yi “yaşanmaz hale getirdiğini” belirtmiş ve “yardımların silahlandırılmasının” büyük bir hata olduğunu vurgulamıştı.

Filistinlilerin dışlandığı bir plan

Middle East Eye’ın ulaştığı belgelere göre, Blair’in önerdiği Gazze geçiş planında tek bir Filistinli bile yer almıyor.
“Uluslararası uzmanlık” vurgusuyla oluşturulan bu liste, Gazze’nin geleceğine dair kararların yine bölge halkının dışında alınacağı endişelerini artırdı.

Plan, şu ana kadar resmi olarak açıklanmadı. Ancak sızan taslağın, savaş sonrası dönemde Filistin topraklarında nasıl bir yönetim öngörüldüğüne dair önemli ipuçları verdiği düşünülüyor.