Türk F-16’ları yerli mühimmatları tablet arayüzüyle ateşliyor

F-16 savaş uçaklarında yerli mühimmatların kullanımına yönelik olarak geliştirilen bir sistem sayesinde, pilotlar artık kokpitteki tabletler üzerinden silah kontrolü sağlayabiliyor.

Bu gelişme, Türkiye’nin savunma sanayii alanındaki entegrasyon kabiliyetinin geldiği noktayı gözler önüne seriyor.

Tablet entegrasyonu, özellikle TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen SOM-J seyir füzesiyle yapılan test atışlarında öne çıktı.

F-16 kokpitindeki “Input Control Panel” (ICP) üzerine monte edilen bir tablet aracılığıyla pilotlar, hedefleme ve mühimmat yönetimini doğrudan bu ara yüz üzerinden gerçekleştirebiliyor.

Ayrıca pilotların dizlerinde bulunan ikinci bir tablet, görev verileri ve navigasyon bilgileri gibi ek destek unsurlarını sağlıyor.

Sistemin detayları

Söz konusu sistem, UBAS (Uçak Bağımsız Atış Sistemi) olarak biliniyor.

UBAS, savaş uçaklarının görev bilgisayarına doğrudan entegre edilmeden, yerli mühimmatların kullanılmasını mümkün kılan bir Türk çözümü olarak öne çıkıyor.

F-16C Block 40M modellerinde kullanılan bu sistem, özellikle OFP (Operational Flight Program) kaynak kodlarına erişim problemi yaşayan ülkeler için alternatif bir çözüm sunuyor.

Bu yöntem tıpkı Ukrayna’nın eski Sovyet jetlerinde Batı menşeli mühimmat kullanmak için uyguladığı çözümlere benzerlik gösteriyor.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, konuyla ilgili yaptığı paylaşımda, “Yeni yetenek yüklendi! TÜBİTAK SAGE tarafından geliştirilen SOM-J seyir füzemiz, suüstü bir platforma karşı yapılan ilk test atışında hedefi başarıyla vurdu.” ifadelerine yer verdi. SOM-J, 275 kilometreye varan menzili ve hassas güdüm kabiliyetleriyle Türk Silahlı Kuvvetleri için stratejik bir kuvvet çarpanı olarak değerlendiriliyor.

SOM-J’nin özgün olarak F-35 uçaklarına entegre edilmesi planlanmıştı.

Ancak Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması sonrası, geliştirilen çözümler arasında bu mühimmatın F-16 platformlarında kullanılabilir hale getirilmesi büyük önem taşıdı.

Roketsan tarafından geliştirilen SOM-J, hâlihazırda F-4E ve F-16 uçaklarıyla uyumlu bir şekilde görev yapıyor.

Türkiye, Ankara ile Washington arasında zaman zaman gerilen ilişkilerin bir sonucu olarak, F-16 filosunda ne tür iyileştirmeler yapabileceği konusunda oldukça sıra dışı bir konuma sahip.

Türkiye'nin F-16 filosu

Türkiye'nin F-16 filosu dünyanın üçüncü büyük filosu ve Türkiye'nin Viper'ları muharebe operasyonlarında geniş çapta görev aldı.

F-16'ların yerine yenilerinin gelmesine daha çok varken Türkiye, TUSAŞ tarafından hizmet ömürlerinin uzatılması da dahil olmak üzere çeşitli F-16 iyileştirmeleri gerçekleştirdi.

Türkiye Blok 30, 40 ve 50 uçaklarını kullanırken, UBAS'ın en azından şu anda, 2015 yılında tamamlanan Ortak Konfigürasyon Uygulama Programı (CCIP) yükseltmesi ile modernize edilen Blok 40/50 jetleri ile sınırlı olduğu görülüyor.

Sistemin SOM-J'nin kullanımı için kullanıldığı gösterilmiş olsa da, muhtemelen yerel olarak geliştirilen diğer depolar için de benzer bir arayüz sağlamaktadır. Bunlar arasında HGK 500 kiloluk INS/GPS güdümlü bomba, KGK 500 kiloluk veya 1.000 kiloluk süzülme bombası ve LGK-82 - 500 kiloluk GBU-12 lazer güdümlü bombanın yerli bir versiyonu olabilir.

Yerel olarak üretilen havadan havaya silahlar da Türk F-16'larına entegre edilmektedir, ancak bunlar UBAS arayüzüne dayanmıyor gibi görünmektedir.

Türkiye için bu gibi silahları orijinal üreticiden ya da diğer ABD firmalarından bağımsız olarak F-16'lara entegre edebilme kabiliyetine sahip olmak son derece önemlidir.

UBAS, Türk F-16'larının kokpitlerinde yer almasının yanı sıra, Türkiye'nin yaptığı güncellemenin bir parçası olarak Azerbaycan tarafından işletilen Sovyet dönemi Su-25 Frogfoot saldırı uçaklarına da monte edilmiştir.

Merhale-1 olarak bilinen bu güncellemenin ilk bölümünde Su-25, Türk yapımı KGK-82/83 ve TEBER-82 hassas güdümlü bombaların yanı sıra SOM-B1 standoff füzelerini kullanmasını sağlayan UBAS sistemine sahip.

Azerbaycan örneği, özellikle mühimmat ve insansız hava araçları açısından hızla gelişen savunma havacılık sektörü sayesinde Türkiye'nin sahip olduğu benzersiz konumun altını çiziyor. Geçmişte durum böyle değildi.

UBAS'ın ABD yapımı savaş uçaklarına birden fazla silahın entegrasyonu için bir kapı açması halinde, bu birçok açıdan büyük bir gelişme olacaktır.

Özellikle ihracat açısından çok önemli olabilir ve yabancı operatörlere, örneğin Türk silahlarını ABD yapımı uçaklarına hızlı ve seri bir şekilde entegre etme imkanı verebilir.

Tabletler uçaklara entegre oluyor

Genel olarak, Türkiye'deki bu gelişmeler, tabletlerin giderek artan bir şekilde uçaklar ve farklı menşeli silahlar arasında hayati bir arayüz sağladığı gerçeğinin altını çizmektedir.

Tabletler ayrıca, en azından başlangıçta, İşbirlikçi Savaş Uçağı (CCA) insansız hava araçlarının ve diğer insansız platformların kontrolü için kritik hale geliyor gibi görünüyor.

Ayrıca artık çeşitli eğitim uygulamalarında da önemli bir rol oynuyorlar.

Bu nedenle tabletler, eski platformlara bir dizi yeni yetenek eklemenin ve bunu nispeten ucuz ve hızlı bir şekilde yapmanın yararlı bir yolu olduğunu kanıtlıyor.

UBAS sistemi ve tablet tabanlı silah kontrol çözümü, Türk savunma sanayiinin dışa bağımlılığı azaltma ve teknolojik bağımsızlık sağlama yönündeki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu.

Söz konusu sistemin ilerleyen dönemde daha fazla F-16’ya yaygınlaştırılması bekleniyor.