Türkiye'nin ilk "İklim Kanunu" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi

• Türkiye'nin ilk "İklim Kanunu" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
• Kanun, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sera gazı azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerini kapsıyor.
• "Adil geçiş", "Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)" ve "İklim adaleti" gibi yeni tanımlar getirildi.
• İklim değişikliğiyle mücadele süreçlerini yönetecek ve denetleyecek bir İklim Değişikliği Başkanlığı kuruluyor.
• Kanun, yükümlülüklere uyulmaması halinde ağır idari para cezaları öngörüyor ve yeni kurullar oluşturuyor.

Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde dönüm noktası niteliğindeki "İklim Kanunu" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni kanunla, iklim krizinin olumsuz etkileriyle mücadele edilecek, şehirler ve sektörler daha dayanıklı hale getirilirken, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda önemli adımlar atılacak.

Kanunun amacı ve temel ilkeleri

TBMM Genel Kurulunda 2 Temmuz'da kabul edilerek yasalaşan İklim Kanunu, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadeleyi amaçlıyor. Kanun, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, planlama ve uygulama araçları ile yasal çerçeveyi belirliyor. Ayrıca "Adil geçiş", "Birincil piyasa", "Denkleştirme", "Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)", "Gömülü sera gazı emisyonları", "Gönüllü karbon piyasaları" ve "İklim adaleti" gibi önemli tanımları içeriyor.

İklim değişikliğiyle mücadelede Türkiye'nin "ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar ve göreceli kabiliyetler" ilkesi esas alınacak. Eşitlik, iklim adaleti, ihtiyatlılık, katılım, entegrasyon, sürdürülebilirlik, şeffaflık, adil geçiş ve ilerleme yaklaşımları genel ilkeler olarak benimseniyor. Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler, kamu yararı gözetilerek alınacak tedbirlere ve düzenlemelere süresinde uymakla ve bunları uygulamakla yükümlü olacak.

Kurumsal yapı ve yetkiler: İklim Değişikliği Başkanlığı

Kanun kapsamında, Ulusal Katkı Beyanı'nda belirlenen net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda ülkenin kalkınma öncelikleri ve özel koşulları göz önünde bulundurulacak ve bu çerçevede önlemler alınacak. Sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerine ilişkin ilerlemeler yıllık bazda İklim Değişikliği Başkanlığınca izlenecek. Başkanlık, gerekli görülen tedbirlerin alınması, kurumlar arası koordinasyonun sağlanması, faaliyet ve standartların belirlenmesi gibi konularda yetkili olacak.

Başkanlık ayrıca, karbon fiyatlandırmasına ilişkin piyasaya dayalı mekanizmaları düzenleme yetkisine sahip olacak. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, İklim Değişikliği Başkanlığı, düzenlemenin uygulanmasına yönelik gerekli gördüğü bilgi, belge ve veriyi, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden doğrudan istemeye yetkili olacak. Kendilerinden bilgi ve belge talebinde bulunulanlar, bunları istenilen sürede bedelsiz olarak Başkanlıkla paylaşacak. Başkanlık, ihtiyaç duyduğu verileri Ulusal Coğrafi Bilgi Platformundan temin edecek ve kendi ürettiği verileri de bu platforma aktaracak.

Başkanlık, Ulusal Coğrafi Bilgi Platformunda bulunmayan verileri ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile protokol yaparak temin edebilecek. Milli savunma ve milli güvenliğe ilişkin bilgi ve belgelerin paylaşılmasına dair usul ve esaslar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve ilgili bakanlık tarafından müşterek belirlenecek. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, sınırlarını açıkça belirlemek ve yazılı olmak kaydıyla gerektiğinde yetkilerini Başkanlığa devredebilecek.

İklim değişikliğiyle mücadele faaliyetleri

Kanunla belirlenen iklim değişikliğiyle mücadele faaliyetleri, sera gazı emisyonlarının Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ve İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planları doğrultusunda azaltılmasını öngörüyor. Ulusal Katkı Beyanı'nda sektörel bazda belirtilen sera gazı emisyonlarının azaltım faaliyetleri, ilgili kurum ve kuruluşlara mevzuatla verilen görev ve sorumluluklar dahilinde gerçekleştirilecek. Sektörel politikaların uygulanması ve hedeflere ulaşılması amacıyla ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşların mevcut görev ve sorumlulukları gözden geçirilecek.

Bu kapsamda Bakanlığın ve ilgili kurumların görüşü alınarak Ulusal Katkı Beyanı ve net sıfır emisyon hedefi çerçevesinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca düzenleme yapılabilecek. İlgili kamu kurum ve kuruluşları, orta ve uzun dönemli hedeflerini içeren planlama araçlarını sera gazı emisyonlarının azaltım faaliyetleri çerçevesinde uyarlamak, hazırlamak, uygulamak, izlemek ve güncellemekle yükümlü olacak. Kurum ve kuruluşlar, net sıfır emisyon hedefi ve döngüsel ekonomi yaklaşımı ile uyumlu olacak şekilde birçok azaltım önlemini uygulamakla yükümlü olacaklar. Bu önlemler arasında enerji, su ve hammadde verimliliği, yenilenebilir enerji kullanımı, karbon ayak izinin azaltılması, temiz teknolojilerin kullanımı ve sıfır atık sistemi yer alıyor.

Net sıfır emisyon hedefinin sağlanmasına yönelik emisyonların dengelenmesi için orman, tarım, mera ve sulak alanlarda karbon yutağı kayıplarını engellemek üzere ilgili kurum ve kuruluşlarca tedbirler alınacak. Yutak alanların ve korunan alanların korunarak artırılması sağlanacak.

İklim değişikliğine uyum faaliyetleri

Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ve İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planları doğrultusunda, ilgili kurum ve kuruluşlarca iklim değişikliği ile ilişkili kayıp ve zararları önlemeye, riskleri en aza indirmeye veya fırsatlardan yararlanmaya yönelik uyum faaliyetleri gerçekleştirilecek. Ulusal Katkı Beyanında yer alan iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, kurum ve kuruluşlara mevzuatla verilen görev ve sorumlulukları dahilinde gerçekleştirilecek. Sektörel politikaların uygulanması ve hedeflere ulaşılması amacıyla ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşların mevcut görev ve sorumlulukları gözden geçirilecek.

Bu kapsamda Bakanlığın ve ilgili kurumların görüşü alınarak Ulusal Katkı Beyanı ve net sıfır emisyon hedefi çerçevesinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarca düzenleme yapılabilecek. İlgili kamu kurum ve kuruluşları, ulusal ve yerel ölçekte iklim değişikliğine uyumla ilgili planlama araçları ile etkilenebilirlik ve risk analizlerini hazırlamak, hazırlatmak, hazırlanan bu araçları ve analizleri yatırım ve planlama faaliyetlerinde göz önünde bulundurmak ve bunları uygulamakla yükümlü olacak. İklim değişikliğinin etkilerine karşı su kaynaklarının etkin yönetimini sağlamak üzere planlama araçları, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanacak ve uygulanacak.

İlgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından iklim değişikliğinin ekosistemlere ve biyolojik çeşitliliğe etkilerinin azaltılması ve sürdürülebilir ekosistem yönetimi için tedbirler alınacak. Denizel ve karasal korunan alanların muhafazası sağlanarak niteliği ve oranı yükseltilecek, iklim değişikliğinden etkilenen alanlarda arazi tahribatının dengelenmesi sağlanacak. Çölleşme ve erozyonla mücadele ile ağaçlandırma ve toprak muhafaza kapsamında orman dışı alanlarda oluşturulan yutak alanların net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sürdürülebilir yönetimi sağlanacak.

Tarım sektörünün sürdürülebilirliğini temin için iklim değişikliğine dirençli ürün deseni ve gıda güvenliği hedefleri doğrultusunda, doğal kaynakların, ekosistemlerin ve biyolojik çeşitliliğin korunması gözetilecek. İhtiyaç duyulan tekniklerin ve teknolojilerin yaygınlaştırılmasıyla, tarım sektöründe ekosistem temelli uyum yaklaşımını, doğa temelli çözümleri ve su bütçesini dikkate alan planlama araçları geliştirilecek ve buna uygun iklim değişikliğine dirençli uygulamalar yaygınlaştırılacak. İklim değişikliğine bağlı afetlerin neden olduğu kayıp ve zararların azaltılması amacıyla risk değerlendirme, izleme, bilgilendirme ve erken uyarı sistemleri bütünleşik afet yönetimi esas alınarak geliştirilecek.

Planlama, uygulama ve finansal araçlar

Kurum ve kuruluşlarca hazırlanan plan, program, strateji, eylem planı ve sair politika belgelerinde, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi kapsamında iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planları ile belirlenen esaslar dikkate alınacak. İklim değişikliği strateji ve eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla İklim Değişikliği Başkanlığı koordinasyonunda, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliği ile dönemsel olarak ulusal ölçekte hazırlanacak, uygulanacak ve güncellenecek.

İlin şartlarına uygun olarak strateji, eylem ve uygulama alanlarını belirlemek ve bunların uygulanmasını sağlamak üzere her ilde vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Kurulun sekretaryasını Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı taşra teşkilatı yürütecek, çalışma usul ve esasları Bakanlıkça belirlenecek. Yerel iklim değişikliği eylem planları, sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum amacıyla adil geçiş gereklilikleri gözetilerek her ilin bütüncül bir planı olacak şekilde hazırlanacak ve İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kuruluna sunulacak.

Sektörel etkilenebilirlik ve risk analizleri, strateji ve eylem planlarına esas teşkil etmek üzere iklim modelleri kullanılarak dönemsel olarak Başkanlık tarafından hazırlanacak ve güncellenecek. Finansal araçlara ilişkin esaslar doğrultusunda, iklim değişikliği ile mücadele faaliyetleri ve yatırımlar için iklim finansmanı ve iklim değişikliğiyle mücadele teşviki kaynaklarının geliştirilmesi, kullanılması, sigorta araçlarının geliştirilmesi, yeşil ve sürdürülebilir sermaye piyasası araçlarının teşvik edilmesi esas olacak. Döngüsel ekonomi hedefleri ve sıfır atık uygulamaları çerçevesinde ürünlerin yeniden kullanımı, atıkların yan ürün veya alternatif hammadde olarak kullanılması ve geri dönüşüm, geri kazanım ile elde edilen ürünlerin zorunlu kullanım oranlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılacak ve buna dair destek mekanizmaları geliştirilecek.

İklim Değişikliği Başkanlığı, ulusal, sektörel ve tematik raporlar hazırlayacak; finansal kaynakları iklim değişikliği ile mücadele yatırımlarına yönlendirmeyi kolaylaştırmak üzere iklim değişikliği teşvik mekanizmaları geliştirecek, Türkiye Yeşil Taksonomisini kuracak ve yürütecek. Türkiye Gümrük Bölgesinde ithal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını ele almak için Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) kurulabilecek. SKDM'ye ilişkin raporlama, kapsam, içerik, usul ve esaslar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecek. Temiz teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması esas olacak. Başkanlık, karbon yakalama ve depolama teknolojileri, hidrojen teknolojisi gibi iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik yeni teknolojik gelişmelerin takibi ile bu alanlardaki projelerin geliştirilmesi için ilgili kurumlarla işbirliği yapmaya yetkili olacak.

Başkanlığa bağlı ilgili kurumlarla koordineli olarak enstitüler ile araştırma ve uygulama merkezleri kurulabilecek. Kurum ve kuruluşlarca, kamuoyu farkındalığının artırılması ve toplumun iklim değişikliğinin etkileri konusunda duyarlı hale getirilmesi için eğitim, bilinçlendirme ve kapasite geliştirme faaliyetleri gerçekleştirilecek. Tüm eğitim düzeylerinde müfredat ve öğretim programlarının güncellenmesi ve yeşil iş gücünün yetiştirilmesi için gerekli çalışmalar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulunca yapılacak. Uygulamaların usul ve esasları, Bakanlık görüşü alınarak Ulusal Katkı Beyanı, uzun dönemli iklim değişikliği politika belgeleri ve belirlenen net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda sorumlulukları dahilinde ilgili kamu kurum ve kuruluşları tarafından belirlenecek.

Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) ve karbon piyasası

Karbon Piyasası Kurulu, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı başkanlığında, ilgili bakanlıkların (Enerji ve Tabii Kaynaklar, Hazine ve Maliye, Sanayi ve Teknoloji, Ticaret, Tarım ve Orman, Ulaştırma ve Altyapı) bakan yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı ve İklim Değişikliği Başkanından oluşacak. Kurulun sekretaryasını Başkanlık yapacak. Gerekli görüldüğü durumlarda, diğer kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşları, meslek kuruluşları, üniversite ve özel sektör temsilcileri toplantılara oy hakkı olmaksızın davet edilebilecek.

Kurul, ulusal tahsisat planını onaylayacak, ETS piyasasında ücretsiz tahsisatların dağılımına karar verecek, birincil piyasada satışa sunulacak tahsisat miktarını tespit edecek ve ETS kapsamında hangi oranda denkleştirme işlemlerinin kullanılabileceğine karar verecek. Ayrıca ETS ile ilgili plan, politika, strateji ve eylemleri belirleyecek, uluslararası karbon piyasasına konu olacak sektör, proje ve faaliyetleri tespit edecek, ilgili sınırlamaları, ithal ve ihraca ilişkin temel politikayı belirleyecek. Kurul, üye tamsayısının 3'te 2 çoğunluğuyla toplanacak ve kararlar açık oylama ve üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınacak.

Danışma Kurulu ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı başkanlığında, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD), Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK), Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği, Finansal Kurumlar Birliği ve Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Çevre Mühendisleri Odası'nın karar alıcı düzeyde birer temsilcisinden oluşacak. Danışma Kurulunun sekretaryasını Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği yapacak. Danışma Kurulu, ETS ve uluslararası karbon piyasası ile ilgili strateji ve eylemlere ilişkin istişari nitelikte kararlar alacak.

Yetkiler ve sorumluluklar

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), ETS piyasası kapsamındaki piyasa bozucu davranışlara ilişkin piyasa gözetimi ve denetimine yönelik usul ve esasları Sermaye Piyasası Kurulunun görüşünü alarak belirleyecek. Piyasa işletmecisi, piyasalara ilişkin mali uzlaştırma işlemleri ile diğer mali işlemleri yürütecek ve piyasa bozucu davranışları Başkanlığa ve EPDK'ya bildirmekle yükümlü olacak. Piyasa işletmecisi, tahsisatların ve emisyon ticaretine ilişkin uygun görülen diğer sözleşmelerin ETS piyasasında işlem görmesi için gerekli organizasyonu yapacak ve görevlerini yerine getirecek.

Ayrıca Piyasa işletmecisi, tahsisatların ihracı, elde bulundurulması, transferi, iptali, itfası işlemlerinin yürütülmesi amacıyla işlem kayıt sistemini kuracak, kaydi tahsisatları ve bunlara bağlı hakları elektronik ortamda hak sahipleri bazında izleyecek ve saklamasını yapacak, kayıtların gizliliğini sağlayacak. Merkezi uzlaştırma kuruluşu, ETS piyasasına ilişkin teminat yönetimi ve nakit takas faaliyetlerini yürütecek. Piyasa şeffaflığını sağlamak amacıyla ücretsiz tahsisat verileri, doğrulanmış yıllık sera gazı emisyon değerleri ve tesislerin tahsisat teslimat yükümlülüklerine ilişkin bilgiler Karbon Piyasası Kurulu kararı doğrultusunda kamuoyuyla paylaşılabilecek.

"Gönüllü karbon piyasaları ve denkleştirme" başlığı altında düzenlemelere yer verildi. ETS kapsamında tahsisat yükümlülüklerinin bir bölümünün eşdeğer miktarda karbon kredisi ile karşılanması amacıyla denkleştirme yapılmasına izin verilebilecek. Sera gazı emisyonlarının azaltımı veya giderim faaliyetleri ile yutak alanların artırılmasına yönelik faaliyetler aracılığıyla karbon kredisi üreten ulusal bir karbon kredilendirme ve denkleştirme sisteminin esasları İklim Değişikliği Başkanlığınca belirlenecek. Bu denkleştirme projelerine dair sunulan bilgi, belge ve verilerin hatalı veya hileli olduğunun tespiti halinde, söz konusu denkleştirme miktarı tahsisat teslim yükümlülüğü için kullanılamayacak ve proje sahibine yaptırım uygulanacak.

Bu düzenleme kapsamında karbon kredilerinin kullanılması, üretimi ile ulusal karbon kredilendirme sisteminin kurulması ve uygulanmasına ilişkin esaslar İklim Değişikliği Başkanlığınca belirlenecek. Ulusal standart ve metodolojilerin geliştirilmesi için ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılacak. Yurt içinde herhangi bir gönüllü karbon piyasasında ulusal veya uluslararası standartlarla karbon kredisi üretimine başlamış veya başlayacak projelerin sahipleri, projelerini, İklim Değişikliği Başkanlığınca belirlenen sürede karbon kredisi kayıt sistemine kayıt ettirmekle yükümlü olacak. İklim Değişikliği Başkanlığı bu kapsamda uluslararası standartları geliştiren kuruluşlarla işbirliği yapabilecek.

Kanunla, belirlenen amaçlarda kullanılmak üzere "sera gazı emisyon izni alınması kapsamında elde edilecek gelirler", "ETS kapsamında birincil piyasadaki tahsisat satış gelirleri", "piyasa işletmecisinin ETS piyasasından elde ettiği gelirlerin yüzde 50'si", "uluslararası karbon piyasalarında yetki verilen karbon kredileri için alınan katkı payları", "Kanun kapsamında uygulanan idari para cezalarının yüzde 50'si" özel gelir olarak kaydedilecek. Bu gelirler, İklim Değişikliği Başkanlığı bütçesinde özel ödenek olarak öngörülecek ve Başkanlık tarafından kullandırılacak. Başkanlık, döner sermaye işletmesi kurmaya yetkili olacak ve kuruluş sermayesi 10 milyon Türk Lirası olacak.

Bu gelirler, yeşil dönüşüm ve iklim değişikliğiyle mücadele amacı dışında kullanılamayacak. Bu gelirlerin yüzde 10'una kadar olan tutarı adil geçiş uygulamaları kapsamında yürütülecek faaliyetler için kullanılabilecek. Düzenlemeyle yeşil dönüşüm ve iklim değişikliği ile mücadele desteklerinin kullanımı da hüküm altına alınıyor. Buna göre, iklim dostu yatırımlar ile yeşil büyümenin gerektirdiği araştırma, geliştirme ve sektörel teknolojik dönüşüm ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayan faaliyetlerin desteklenmesi esas alınacak.

İdari para cezaları ve diğer kanunlarda yapılan değişiklikler

Yeni Kanun, belirlenen yükümlülüklere uyulmaması halinde çeşitli idari yaptırımlar öngörüyor. Sera gazı emisyonlarının takibine ilişkin yasaklara veya sınırlamalara aykırı hareket edenlere, doğrulanmış sera gazı emisyonu raporunu süresi içerisinde sunmayanlara 500 bin Türk lirasından 5 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. ETS kapsamındaki işletmelere bu cezalar 2 kat uygulanacak. Ozon tabakasını incelten maddelere ilişkin mevzuata aykırı hareket edenlere 2,5 milyon Türk lirası, florlu sera gazlarını kullanan veya ticaretini yapanlara da benzer oranlarda cezalar uygulanacak.

Hidroflorokarbonları kotasız veya kotayı aşan miktarlarda ithal edenlere 1 milyon Türk lirası idari para cezası verilecek ve takip eden yıl kotasında kesintiye gidilecek. Florlu sera gazı içeren ürünlerin etiketlenmesi hükümlerine uymayanlara 120 bin Türk lirası ceza kesilecek. Bildirim ve raporları süresi içerisinde girmeyen veya güncellemeyenlere de 120 bin Türk lirası idari para cezası uygulanacak. Florlu sera gazı içeren veya çalışması bu gazlara dayanan ekipmana müdahale eden gerçek ve tüzel kişilere 120 bin Türk lirası idari para cezası verilecek.

ETS kapsamında sera gazı emisyon izni almadan faaliyet gösteren veya izni iptal edilen işletmelere, her bir ton karbondioksit eşdeğeri emisyon miktarı başına 5 Türk lirası veya 1 milyon Türk lirasından 10 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. Süresi içerisinde yükümlü olunan miktarda tahsisat tesliminde bulunmayanlara, teslim edilmeyen her bir tahsisat için piyasa fiyatının 2 katı karşılığı idari para cezası uygulanacak. ETS kapsamındaki tahsisatlarını teslim etme yükümlülüklerini 3 yıl üst üste yerine getirmeyen işletmelerin sera gazı emisyon izni iptal edilecek ve yeni izin 3 aydan 6 aya kadar verilmeyecek.

Projelerini karbon kredisi kayıt sistemine kayıt ettirmeyen proje sahiplerine 120 bin Türk lirası idari para cezası verilecek. Bilgi, belge ve veri verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen, yanıltıcı beyanda bulunan gerçek kişilere ve özel hukuk tüzel kişilerine 170 bin Türk lirası idari para cezası verilecek. Belirtilen idari para cezaları, fiilin tekrarında artırılarak verilecek ve her bir fiil için uygulanacak idari para cezası miktarı 50 milyon Türk lirasını geçemeyecek.

Kanunla, Çevre Kanunu'nda da değişiklik yapılarak İklim Değişikliği Başkanlığına denetleme yetkisi veriliyor. Sera gazı emisyonlarının takibine ilişkin cezaları belirleyen Çevre Kanunu'ndaki ilgili hüküm yürürlükten kaldırılıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'da da değişikliğe gidiliyor. Buna göre EPDK, Emisyon Ticaret Sistemi'ne ilişkin görevleri yerine getirmekle yükümlü olacak.

Elektrik Piyasası Kanunu'na eklenen yeni hükümle, ETS piyasasında veya ikili anlaşmalarda piyasa bozucu davranışta bulunan gerçek kişilere 2 milyon Türk lirasına, tüzel kişilere ise 20 milyon Türk lirasına kadar idari para cezası verilecek. Fiilin işlenmesiyle menfaat temin edilmesi veya zarara sebebiyet verilmesi halinde ceza, menfaat veya zararın 2 katından az olamayacak. ETS tamamen uygulanmaya başlanmadan önce pilot dönem uygulaması yapılacak ve bu dönemdeki cezalarda %80 indirim uygulanacak. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 yıl içinde ETS kapsamı dahilinde yer alacak işletmeler sera gazı emisyon izni almak zorunda olacak. Yerel iklim değişikliği eylem planları ise en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar hazırlanacak.