Zenginlerden vergi toplama paketi

Hazırlanan düzenlemede, ‘Vergilemede güvenliğin sağlanması ve kayıt dışılıkla mücadele, Vergi adaletinin güçlendirilmesi ve dolaysız vergilerin payının artırılması, vergi tabanın genişletilmesi, Vergilendirmede basitlik ve vergiye uyumun artırılması, bazı istisnaların kaldırılması veya uygulanma şeklinin değiştirilmesi, Cezaların etkinliğinin artırılması, Devreden KDV’nin ve KDV iadelerinin azaltılması, İthalatın azaltılmasına katkı sağlanması, ithalat ve yurt içinde vergilendirmenin uyumlaştırılması, Tahsilat etkinliğinin artırılması ve ihtilafa neden olan bazı konuların çözülmesi’ amaçlanan hedefler olarak belirlendi.

Çok uluslu şirketler mercek altına alınacak

Vergilemede güvenliğin sağlanması ve kayıt dışılıkla mücadele kapsamında, Çok Uluslu Şirketler, Globe Rules/Küresel Asgari Kurumlar Vergisi uygulamasına tabi tutulacak.

Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması, Asgari gelir vergisi uygulaması, bazı serbest meslek faaliyetleri ile ticari kazançlardan elde edilen hasılatların takibi, yapılan harcamalar ile beyan edilen gelir arasındaki uyumsuzluk karşısında bu uyumsuzluğa yönelik izahatın istenmesi, özel gider bildirimi esasının getirilmesi ve özel gider bildirimi ile izah edilemeyen harcamaların arızi kazanç olarak vergilendirilmesi, öne çıkan tedbirler arasında yer alıyor.

2025 yılında verilecek ayrı bir beyanname ile yürürlüğe girmesi planlanan bu düzenleme sayesinde yaklaşık 40 MİLYAR TL gelir etkisi olacağı beklenmekte.

Özel gider (harcama) uygulaması düzenlemesi yapılacak

‘Mükellef Hesap Kartı’ başlığı altında belirlenen, ‘Harcama Kalemleri’ düzenlemesinde, Gayrimenkul ve Lüks Taşıt Alımları, Kira ve Aidat Ödemeleri, Eğitim Harcamaları, Sağlık, Hayat, Kasko vb. Sigorta Ödemeleri, Seyahat Harcamaları, Kredi Kartı Harcamaları takip altına alınacak.

Özel Gider (Harcama) Bildirimi Uygulamasının ne şekilde uygulanacağı yönünde yer verilen fiili örneklerse şu şekilde düzenlemede yerini aldı.

‘Mükellefiyet kaydı bulunmayan bir vatandaşın, beyanname üzerinden alınan vergilere, 2023 takvim yılında, 35 Milyon 366 Bin 995 TL harcama yaparak X marka bir araç ile 21 Milyon 592 Bin 610 TL Y marka taşıt aldığı tespit edilmiştir. Özel Gider Bildirimine ilişkin düzenlemenin hayata geçmesiyle birlikte bu araçları satın alan vatandaştan bu paranın nereden geldiğinin izahatı sorulacak.’

Lüks Taşıt alımıyla birlikte Emlak alımları noktasına yönelik verilen örnekler ise şu şekilde.

‘Tapu Sicil Kayıtlarından hareketle, mükellefiyet kaydı bulunmayan M. İsimli şahsın, tapudan alınan verilere göre, 2022 takvim yılında 33.624.307 TL harcama yaparak 32 adet gayrimenkul satın aldığı 31/12/2022 tarihi itibarıyla adına tapuda kayıtlı 18 adet gayrimenkulün olduğu tespit edilmiştir.

Tapu Sicil Kayıtları ile Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesinden Hareketle, Merter Vergi Dairesi Müdürlüğünün Gayrimenkul Sermaye İradı yönünden mükellefi olan Y. İsimli şahsın 2022 takvim yılına ait gelir vergisi beyannamesi incelendiğinde 12.928 TL vergiye tabi gelir beyan ettiği tespit edilmiştir. Y. isimli şahsın, tapudan alınan verilerine göre, 2022 takvim yılında 15.900.000 TL harcama yaparak 30 adet Gayrimenkul satın aldığı 31/12/2022 tarihi itibarıyla adına tapuda kayıtlı 30 adet gayrimenkulün olduğu tespit edilmiştir.

Tapu Sicil Kayıtları ile 2 No.lu ÖTV Beyannamesi, Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi ve Noter Kayıtlarından Hareketle, İnegöl Vergi Dairesi Müdürlüğünün ticari kazanç yönünden mükellefi olan A. isimli şahıs, 2022 takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannamesi incelendiğinde 357.319,72 TL zarar beyan ettiği tespit edilmiştir.’

Hazırlanan, ‘Özel Gider Bildirimine İlişkin Düzenleme’nin hayata geçirilmesi ile birlikte beyan edilen gelir ile yapılan harcama arasında %20’den daha fazla uyumsuzluk bulunan örneklerle anlatılan kişilerden, bu harcamaların kaynakları hakkında hesap sorulacak.

Asgari kurumlar vergisine yeni düzenleme

Son dönemde sıklıkla haberlere konu olan Kurumlar Vergisi Mükelleflerinin neredeysen yarısının zarar beyan ettiği ya da hiç matrah göstermediği halde yüksek cirolarla faaliyetlerini sürdürdükleride yapılan tespitler arasında olup uygulamaya geçirilecek olan düzenlemeyle birlikte, mükelleflerin beyanları ile hasılat ve ödeme güçlerini birbirleriyle kıyaslayacak olan bir model tasarlanmış durumda.

Tasarlanan bu model sayesinde, devlete ödenmesi gereken kurumlar vergisinde beyan edilen kazanca yönelik indirim ve istisnalar düşülmeden önceki tutarının belirli bir oranı ile gelir tablosundaki kazancın belli bir oranı matrah olarak kaydedilecek. Bu yöntem sayesinde vergiden yüksek olan kazanç esas alınacak.

Ödenen asgari kurumlar vergisi, izleyen 5 hesap döneminde işletmelerin bundan daha yüksek vergi ödemeleri gerektiği dönemlerde, ödenecek vergiden mahsup edilecek.

Yap-işlet-devret projeleri de düzenleme kapsamında

Türkiye'nin büyük yatırımlarından elde edilen kazançlara da artırımlı kurumlar vergisi uygulanması planlanıyor.

Reel sektör için %25, Banka ve Finans Kurumlarında %30, İhracat yapan firmalarda %20, Halka Açık Şirketlerde %23, İmalatçılarda %24 olarak uygulanan Kurumlar vergisi oranı, düzenlemeyle birlikte Banka ve finans kurumlarında olduğu gibi, Yap-İşlet-Devret modeli ve Kamu-Özel İşbirliği Projeleri kapsamında faaliyet gösteren şirketlerin elde ettikleri kazançlarına uygulanan %25 Kurumlar Vergisi Oranının %5 arttırılarak %30 oranına çıkarılacak.

Bu %5’lik artış ile birlikte hali hazırda yaklaşık 50 şirketi doğrudan ilgilendiren bu düzenleme, devletin kasasına yaklaşık 560 Milyon TL girmesini sağlayacak.