Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #49 | 07.05.2023

Haftanın öne çıkan başlıkları:  İstikbalin Yüzyılı Tanıtım Programı yapıldı, Yeni Zigana Tüneli hizmete girdi, Avrupa Merkez Bankası faiz kararı, İsveç'te, Kur'an-ı Kerim yakan Paludan hakkında gıyabi tutuklama kararı, Milli Muharip Uçak KAAN ve birçok bilmeniz gereken gelişme...

Haftanın Yakın Planı:  Erdoğan'ın kazanması Türkiye'nin Batılı müttefiklerini endişelendiriyor

Haftanın tarih dozu: Nuri Demirağ tarafından geliştirilen ve ilk Türk yerli savaş uçağı 

Haftanın spor dozu: Mahina'nın babasının evde kurduğu düzeneklerle başlayan futbol yolculuğu

Haftanın infografiği: Türkiye'nin teknoloji atılımında son bir ay

Haftanın videosu🎞️: Cudi Gabar'da Keşfedilen Petrol Rezervinin Bulunduğu Zirve Noktaya Çıktık

Haftanın ekran önerileri🎬: Chocolat |  Darwin's Nightmare

İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz…

Caffehouse

°Mutlu hafta sonları ve keyifli okumalar

GÜNDEM

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara’da İstikbalin Yüzyılı Tanıtım Programı'nda konuştu: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Milli Muharip Uçağın adının "KAAN" olduğunu açıkladı.

• Erdoğan: Artık karada, denizde ve denizaltında, havada, uzayda her alanda varız. Gazi Mustafa Kemal'in 'İstikbal göklerdedir' diyerek işaret ettiği istikbalin sembolü olan neticelere bugün ulaştık. Onun için bugün 'İstikbal". 
• Milli muharip uçağımızın ismi KAAN'dır. İsim babası da Devlet Bey'dir.

Dışişleri Bakanlığı açıkladı: Mısır’a seyahat edecek vatandaşlarımız bundan böyle Mısır sınır kapılarından vizelerini alabilecektir.

İstanbul, 2023 Türk Dünyası Gençlik Başkenti oldu: Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev ve İstanbul Valisi Ali Yerlikaya'nın attığı imzalarla İstanbul, 2023 Türk Dünyası Gençlik Başkenti oldu.

12. sınıf öğrencileri devamsızlıktan sınıfta kalmayacak: Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer: 12. sınıf öğrencilerinin devamsızlıktan sınıfta kalmayak ve YKS'ye rahatça hazırlanmaları için devamsızlıktan muaf olacaklar.

Yeni Zigana Tüneli hizmete girdi: Bakan Karaismailoğlu, "Zigana Tüneli ile zamandan 92 milyon lira, akaryakıttan 180 milyon lira olmak üzere yıllık toplam 272 milyon lira tasarruf sağlayacağız. Yani her yıl 272 milyon lira milletimizin cebine, Hazinemize kazandıracağız." dedi.

Yurt dışında oy kullanma süreci devam ediyor: Yurt dışındaki temsilciliklerde 1 milyon 387 bin 945, gümrüklerde 100 bin 897 olmak üzere toplam 1 milyon 488 bin 842 kişi oy kullandı. Yurt dışı temsilciliklerde oy kullanma sayısı 2018 seçimindeki oy sayısını geride bıraktı.

Propaganda serbestliği ve seçim yasakları başladı: Yasaklar 13 Mayıs Cumartesi saat 18.00'de sona erecek.

İstanbul Havalimanı, 26 Nisan-2 Mayıs tarihlerinde Avrupa'daki en yoğun havalimanları arasında günlük ortalama 1446 uçuşla birinci sırada yer aldı.

POLİTİKA

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Antalya'da miting düzenledi: Kılıçdaroğlu'nu cumhurbaşkanı adayı olarak karşımıza diken bir mekanizma var. 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan: Terörist Selo cezaevinde, çıkaracağız diyorlar. Sonra da Selo'yu Öcalan'ın yerine getireceklermiş. Bay bay Kemal'in demek ki parlamentoda yaptığı görüşme buydu.

Memleket Partisine saldırı: Gaziantep'te 1 Mayıs kutlamaları sırasında HDP’li bir grup, Memleket Partililere saldırdı.

•  Muharrem İnce sert tepki gösterdi. “Evlatlarımdan birinin kılına zarar gelirse dünyayı size dar ederim” diyen İnce “Aklınızı başınıza alın” ifadelerini kullandı.

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve Deva Partisi Genel Başkanı Ali Babacan birlikte mutfağa girdi.

• Kılıçdaroğlu: İç ve dış kaynakları harekete geçirerek ekonomimize nefes aldıracağız. Ben bunun için birçok ülkeye gittim. Bu ekibi söyleyince önümüze tüm kapılar açıldı.”

HDP Eş Genel Başkanı Mithat Sancar: Bir oy HDP’ye bir oy Kemal Kılıçdaroğlu’na.

Ahmet Davutoğlu: Hiç kimsenin tereddütü olmasın. Bizim olduğumuz yerde kimse 28 Şubat yasaklarını geri getiremez.

EKONOMİ

Bakan açıkladı, "Çalışma sürelerini düzenlemeliyiz": Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bilgin, "Çalışma hayatımızı modernize ederek çalışma sürelerinin yeniden daha insani şartlarda, birim verimliliğindeki artışı dikkate alarak yeniden düzenlemek durumundayız" dedi.

TÜİK: Nisanda enflasyon yüzde 2,39 arttı, yıllık bazda yüzde 43,68 oldu.

Doğalgaz faturaları, ''Bu faturanıza esas tutar, Cumhurbaşkanlığı Düzenlemeleri çerçevesinde Devlet tarafından karşılanmış. Karadeniz gazımız hayırlı olsun'' notu ile kesilmeye başlandı.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu: Türkiye'nin doğal gaz ithalatı, şubatta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,2 azalarak yaklaşık 6 milyar 11 milyon metreküp oldu.

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Fatih Sondaj Gemisi'nin Amasra-3'te sondaja başladığını bildirdi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB), piyasa beklentileri doğrultusunda 3 temel politika faizini 25 baz puan artırdı.

DÜNYA

Azerbaycan ve Ermenistan, barış anlaşmasının bazı maddelerinde anlaştı: Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Ermenistan'la "Barış ve Devletlerarası İlişkilerin Kurulmasına İlişkin İkili Anlaşma" taslağının bazı maddelerinde mutabakata varıldığını duyurdu.

İsveç'te, Kur'an-ı Kerim yakan Paludan hakkında gıyabi tutuklama kararı: Türkiye'nin Stockholm Büyükelçiliği önünde 21 Ocak'ta Kur'an-ı Kerim yakan Danimarkalı aşırı sağcı Sıkı Yön Partisi lideri Rasmus Paludan hakkında Malmö Savcılığı tarafından tutuklama emri çıkarıldığı belirtildi.

Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanları ABD'de bir araya geldi: Azerbaycan ve Ermenistan, ABD’de barış anlaşmasını müzakere edecek.

• Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan’ın, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın girişimiyle ABD’nin başkenti Washington DC’de bir araya geldiği aktarıldı.

Suriye, Mısır, Irak, Suudi Arabistan ve Ürdün dışişleri bakanları, Ürdün’ün başkenti Amman’da bir araya gelerek, Suriye ile ilişkilerin nasıl normalleştirileceğini ele aldı. Dışişleri Bakanları, 2011'den bu yana ilk kez toplu şekilde görüştü.

Belçika'da, işe bisikletle gidenlere kilometre başına 0,27 avro ödenek verilmesi zorunlu hale geldi.

Sırbistan'da bu kez seyir halindeki araçtan silahlı saldırı: Sırp gazetesi Blic'in aktardığına göre ülkenin Dubona ve Sepsin köylerinde silahlı saldırı yaşandı.

• Saldırıda 8 kişinin hayatını kaybettiği ve 13 kişinin de yaralandığı belirtildi.
• İçişleri Bakanı olayı 'terör eylemi' olarak nitelenirdi.

SAVUNMA

TCG Anadolu, İstanbul programını tamamlayarak İzmir'e gitmek üzere Sarayburnu'ndan ayrıldı.

• 17 Nisan itibarıyla vatandaşların ziyaretine açılan TCG Anadolu, İstanbul programı süresince 140 bin 55 ziyaretçiyi ağırladı.

Milli Muharip Uçak KAAN ile Türkiye havacılıkta seviye atlayacak: Türkiye'nin Milli Muharip Uçağı KAAN, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Kahramankazan merkez yerleşkesinde bir kez daha vitrine çıktı. 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın katılımıyla düzenlenen "İstikbalin Yüzyılı Tanıtım Programı"nda ismi açıklanan KAAN ile HÜRJET, ATAK-2 ve ANKA-3 gövde gösterisi gerçekleştirdi. 
• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ismini "KAAN" olarak açıkladığı Türkiye'nin 5. Nesil savaş uçağı, Türk havacılığına yeni bir boyut getirecek.

Türkiye milli kanatlarıyla gövde gösterisi yaptı: İstikbalin Yüzyılı Tanıtım Programı'nda ATAK, GÖKBEY ve T70 helikopterleri, temel eğitim uçağı HÜRKUŞ uçuş gösterisi gerçekleştirdi.

• Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Kahramankazan merkez yerleşkesinde ismi KAAN olarak açıklanan Milli Muharip Uçak, HÜRJET, ATAK-2 ve ANKA-3 için "İstikbalin Yüzyılı Tanıtım Programı" düzenlendi.

Türk havacılığının yeni uçağı Troy T200 ilk kez piste çıktı: Türk havacılık sanayisi bünyesinde son dönemde geliştirilen hava araçlarından eğitim ve genel maksat uçağı Troy T200, ilk kez taksi testini başarıyla gerçekleştirdi.

• Bursa'da faaliyet gösteren UÇAKSAN, geliştirdiği eğitim ve genel maksat uçağıyla kısa süre önce motor çalıştırma gerçekleştirdi.

İsrail, insansız mini denizaltısını ilk kez tanıttı: İsrail merkezli Israel Aerospace Industries (IAI) yeni geliştirdiği BlueWhale isimli insansız mini denizaltıyı ilk kez paylaştı.

• BlueWhale’in İsrail Ordusunun (IDF) istihbarat toplama yeteneklerini genişletmesi ve bakım ve eğitim maliyetlerini önemli ölçüde azaltması bekleniyor. 12 metre uzunluğundaki BlueWhale mini denizaltısı, gizli istihbarat toplama operasyonları için tasarlandı.

TEKNOLOJİ

BM, yapay zekanın suistimal edilmesine karşı uyardı: Birleşmiş Milletler (BM) yapay zeka alanındaki teknolojik gelişimin suistimal edilmemesi için dikkatli bir şekilde denetlenmesi gerektiğini belirtti.

• BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, günlük basın toplantısında "yapay zekanın babası" olarak nitelendirilen 75 yaşındaki Geoffrey Hinton'un, yapay zeka alanındaki gelişmelerin "korkunç" olduğunu ve bu alanda yaptığı çalışmalardan pişmanlık duyduğunu söyleyerek Google’dan istifa etmesine ilişkin bir soruyu yanıtladı.

Doğu Anadolu Gözlemevi "İleri Sınıf Ortak Araştırma Altyapısı Statüsü" kazandı:  Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi ile Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma ve Uygulama Merkezi bünyesinde yer alan Doğu Anadolu Gözlemevi, "İleri Sınıf Ortak Araştırma Altyapısı Statüsü" kazandı.

Hubble Uzay Teleskobu, "olağanüstü parlak" galaksiler görüntüledi: ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesinin Hubble Uzay Teleskobu, birbirileriyle etkileşim içerisinde bulunan "olağanüstü parlak" galaksiler fotoğrafladı.

WhatsApp’a sesli mesajlara yeni özellik: Yeni özelliğe göre artık sesli mesaj içeriklerini metin halinde de görme imkanına sahip olacağız. WhatsApp beta programı aracılığıyla yeni bir güncelleme sunarak uygulama sürümünü iOS 23.3.0.73’e yükseltti.

KÜLTÜR

TRT'nin uluslararası alanda yayına girecek olan ilk dijital platformu "tabii" bu geceki lansmanı ile tanıtıldı.

• Platform, 7 Mayıs’tan itibaren 5 farklı dilde (Türkçe, İngilizce, Arapça, İspanyolca ve Urduca) yayın yapacak. Platform başlangıç olarak ücretsiz olacak.

Fatih'in Londra'da sergilenen ünlü portresinin üzerinde "Dünyanın Fatihi" yazıyor: Fatih Sultan Mehmet’in İtalyan ressam Gentile Bellini’ye sipariş ettiği ve Londra'nın Victoria ve Albert Müzesinin en önemli eserleri arasında yer alan ünlü portresinin üzerinde Latince "Dünyanın fatihi" yazıyor.

Hollywood senaristleri 15 yıl sonra ilk kez greve gidiyor: Amerikan Senaristler Birliği, 11 bin 500 üyesinin stüdyo şirketleri ile yapılan ücret görüşmelerinin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından greve gideceğini duyurdu.

• Senaristlerin grev kararı, Disney ve Netflix’in de aralarında olduğu 350'den fazla yapım şirketinin temsilcisi Amerikan Sinema Filmleri Derneği (MPAA) ile yapılan ücretlerin ve kar paylaşımının artırılmasına ilişkin görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından geldi.

TYB Yazar, Fikir Adamı ve Sanatçıları Ödülleri sahiplerini buldu: Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) Yazar, Fikir Adamı ve Sanatçıları Ödülleri, sahiplerini buldu.

• Sakarya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde Adapazarı Kültür Merkezi'nde düzenlenen törende konuşan TYB Genel Başkanı Musa Kazım Arıcan, yazarlar, şairler, edipler, fikir insanları, düşünürler ve sanatçıların yol açıcı insanlar olduğunu söyledi.

SPOR

🏍 Milli sporcumuz Toprak, Dünya Superbike Şampiyonası Barcelona yarışında, sekizinci sırada başladığı mücadeleyi 2. bitirdi ve podyuma çıktı.

❌ PSG, kulüp ve teknik heyetten habersiz Suudi Arabistan'a giden Messi'yi 2 hafta kadro dışı bırakma kararı aldı.

• 💬 Sezon sonu sözleşmesi sona erecek Messi'nin yeni durağı sizce hangi takım olacak?

🏎 Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 4. ayağı Azerbaycan Grand Prix'sini, Red Bull takımının Meksikalı pilotu Sergio Perez kazandı.

🏐 VakıfBank, AXA Sigorta Kupa Voley Dünya Baltacıoğlu Özel Sezonu’nda şampiyonluğa ulaştı. Fenerbahçe Opet’i finalde 3-0 yenen sarı-siyahlılar üst üste üçüncü, toplamda dokuzuncu kez kupayı müzesine götürdü.

🥇 NBA'de sezonun en değerli oyuncusu (MVP) ödülünün sahini Philadelphia 76ers pivotu Joel Embiid oldu.

🏆 Türk Telekom Avrupa Kupası finalinde mağlup olarak turnuvayı ikincilikle tamamladı.

• 🏀 Maç sonucu: Gran Canaria 71-67 Türk Telekom