gdh'de ara...

Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #83 | 28.01.2024

Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.

1. resim

Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhurbaşkanı Erdoğan ilk Türk astronot Alper Gezeravcı ile canlı bağlantıyla görüştü, Ege Denizi'nde 5,1 büyüklüğünde deprem, Türkiye ile İran arasında 10 anlaşma imzalandı, Dışişleri Bakanı Fidan Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesini kabul etti, Gabar'da günlük petrol üretimi 35 bin varille rekor kırdı, TCMB politika faizini 250 baz puan artırdı, İsrail soykırımdan yargılanacak, ABD'de sınır güvenliği tartışması büyüyor ve birçok bilmeniz gereken gelişme...

Haftanın ekran önerisi: Incendies | Filler Aşkına

Hafta boyunca dünyada yaşanan önemli gelişmeler: gdh ile dünya gündemi.

İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.

GÜNDEM

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ilk Türk astronot Alper Gezeravcı ile canlı bağlantıyla görüştü: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin ilk insanlı uzay misyonu kapsamında, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki ilk Türk astronot Alper Gezeravcı'ya, "Milli Uzay Programı'mız kapsamında gerçekleştirdiğin bu kritik görevle çocuklarımız ve gençlerimiz başta olmak üzere tüm milletimize ilham kaynağı oldun." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İzmir Şehir Hastanesi ve Bağlantı Yolları Açılış Töreni'nde konuştu:  Hastanenin 628 bin metrekareyi bulan kapalı alanı yüksek yatak kapasitesi, yoğun bakımları, ameliyathaneleri, kapalı-açık otopark ve diğer birimleriyle İzmir'e yakışır bir eser olduğunu söyleyen Erdoğan, şunları kaydetti:

Bu dev hastanenin altyapısı, buranın yollarıyla alakalı, 'acaba yollarını kim yaptı? diye de sorarsınız değil mi? Kimin yapması lazım? Büyükşehir Belediyesinin yapması lazım. Peki Büyükşehir Belediyesi buranın altyapı olarak yollarını yaptı mı? Hayır... Sağ olsun Ulaştırma Bakanlığımız devreye girdi. 

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), İsveç'in NATO üyeliği kararıyla ilgili "ABD Kongresinin, ıslak imzalı kararın aslını görmek istediği" iddialarının doğru olmadığını bildirdi.

Sakarya'da trafik kazasında 3 koruma polisinden biri hayatını kaybetti, ikisi yaralandı: Anadolu Otoyolu'nun Sakarya kesiminde meydana gelen trafik kazasında 3 koruma polisinden biri yaşamını yitirdi, ikisi yaralandı.

Yalova'da tersanede çalışan 20 işçi gıda zehirlenmesi şüphesiyle hastaneye kaldırıldı

"Gazze Savaşı'nda Medyanın Hakikat Mücadelesi" sempozyumunda küresel kamuoyu ve sivil toplum ele alındı: Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca düzenlenen "Gazze Savaşı'nda Medyanın Hakikat Mücadelesi: Şiddet, Dezenformasyon, Sansür" sempozyumunun "Hakikate Yönelik Baskı ve Sindirme: Dezenformasyonla Küresel Mücadele" oturumu yapıldı.

İstinaf, TTB Başkanı Fincancı'ya verilen 2 yıl 8 ay 15 günlük hapis cezasını onadı: Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Şebnem Korur Fincancı'ya, "silahlı terör örgütü propagandası yapmak" suçundan verilen 2 yıl 8 ay 15 günlük hapis cezası onandı.

İstanbul'da Narkogüç-47 Operasyonu'nda yakalanan 49 şüpheliden 43'ü tutuklandı

Ege Denizi'nde 5,1 büyüklüğünde deprem: Ege Denizi'nde saat 08.19'da merkez üssü İzmir'in Menderes ilçesi açıkları olan 5,1 büyüklüğünde deprem meydana geldi.

Evlenen kadının kocasının soyadını almasını öngören kuralın iptali yürürlüğe giriyor: Türk Medeni Kanunu'nun "evlenen kadının kocasının soyadını alacağı"nı öngören hükmünü, eşitlik ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle iptal eden Anayasa Mahkemesinin, iptal kararının yürürlüğü için verdiği 9 aylık süre 28 Ocak'ta doluyor.

POLİTİKA

Cumhurbaşkanı Erdoğan: (İran'la) PKK/PYD/YPG ve PJAK'a karşı işbirliğimizin daha da güçlendirilmesinin önemine değindik:

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile görüşmesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.

Cumhurbaşkanı Reisi ve heyetini Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin 8. Toplantısı dolayısıyla Ankara'da misafir etmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirterek sözlerine başlayan Erdoğan, "Sayın Reisi'nin ülkemizi ziyaretini tehir etmesine neden olan Kirman'da 3 Ocak'ta meydana gelen menfur terör saldırısını bir kez daha lanetliyorum. Bu vesileyle Türkiye'nin terörle mücadelede İran'ın yanında olduğunu tekrar ifade etmek istiyorum." diye konuştu.

Türkiye ile İran arasında 10 anlaşma imzalandı: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi huzurunda iki ülke arasında 10 anlaşma imzalandı.

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi: ürk halkı ve hükümetinin, İsrail'in Gazze'deki saldırılarına karşı tutumunun takdire şayan olduğunu vurgulayan Reisi, "Biz uzun yıllar Türkiye ile iyi ilişkiler içinde olduk ve bundan sonra da bu ilişkileri daha üst seviyelere taşımayı istiyoruz." ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Dışişleri Bakanı Cameron'ı kabul etti: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron ile görüştü.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, cuma namazını kıldığı Üsküdar'daki Hz. Ali Camisi'nin çıkışında gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "(F-16 alımı) Oradan (ABD) gelecek netice, bizler için F-16'ların Türkiye'ye gönderilmesi sürecini, tamir, bakımla ilgili sürecin başlamasını sağlayacaktır.
Afrika Cumhurbaşkanı'yla bu konuda bir görüşmem oldu. Şu an itibarıyla Güney Afrika Cumhurbaşkanı'nın yakın takibi bizler için ayrı bir zenginliktir.


Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.

  1. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığının sosyal medya hesabından yapılan paylaşıma göre görüşmede, küresel ve bölgesel meseleler ile Türkiye'nin İsveç'in NATO üyeliğine verdiği onay ele alındı.

Dışişleri Bakanı Fidan, New York'ta Avusturyalı mevkidaşı Schallenberg'le görüştü: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi üyelerini kabul etti.

Dışişleri Bakanı Fidan, Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesini kabul etti: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi üyelerini kabul etti.

  1. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde düzenlenecek üst düzeyli Gazze oturumuna katılmak ve ikili temaslar yürütmek için New York'ta bulunan Fidan, Türkevi'nde Türk-Amerikan Ulusal Yönlendirme Komitesi heyetiyle görüştü.

Cumhur İttifakı'nın İzmir ilçe belediye başkan adayları tanıtıldı: Cumhur İttifakı'nın, 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri için İzmir'deki 30 ilçe belediye başkan adayı tanıtıldı.

MHP'de 55 belediye başkan adayı daha açıklandı: MHP Genel Başkan Yardımcısı Sadir Durmaz, 31 Mart Mahalli İdareler Genel Seçimleri için partisinin 55 belediye başkan adayını daha açıkladı.

İsveç'in NATO'ya katılımına ilişkin kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi.

SSK ve Bağkur emekli maaşlarına yüzde 49,25 artış yapılmasını da içeren çalışma hayatına ilişkin kanun teklifi yasalaştı.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Kuveyt Meclisi heyetini kabul etti: TBMM Başkanı Kurtulmuş, Netanyahu ve çetesinin yalnızlaştırılması, İslam ülkelerinin birlik beraberlik içerisinde olması ve Filistin için insanlık cephesinin güçlendirilmesi konusunda çalışmaların yoğunlaştırılması gerektiğini vurguladı.

İBB Başkan adayı Kurum: 31 Mart akşamı İstanbulluların kardeşi, yoldaşı olacağız: Cumhur İttifakı'nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Murat Kurum, "31 Mart akşamı biz İstanbul'un başkanı olmayacağız. 31 Mart akşamı İstanbulluların kardeşi, yoldaşı olacağız. İstanbul'umuzu gelecek nesillere hazırlayacağız." dedi,

EKONOMİ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Cabbarov'la görüştü: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, "Yapıcı ikili işbirliğimizi iki kardeş ülke olarak daha ileriye taşımak için enerji alanında kararlılıkla yürümeye devam edeceğiz." dedi.

Enerji alanında düzenlemeler içeren kanun teklifi pazartesi Meclise sunulacak: Yenilenebilir enerji sistemleri ile maden arama ve işletme ruhsatlarının işlem süreçlerinin kısaltılmasına yönelik düzenlemeleri içeren kanun teklifinin 29 Ocak Pazartesi günü Meclise sunulması planlanıyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), bu yıl doğal gaz tüketim tahminini, 51 milyar 96 milyon 190 bin 984 standart metreküp (543 milyar 663 milyon 472 bin 67 kilovatsaat) olarak belirledi.

Gabar'da günlük petrol üretimi 35 bin varille rekor kırdı: Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), Gabar'da günlük petrol üretiminin 35 bin 61 varile yükseldiğini bildirdi.

Sanayi sektörüne bu yıl 7 bin 500 megavat yenilenebilir enerji kapasitesi tahsis edilecek.

TCMB toplam rezervleri 1,7 milyar dolar; net rezervler 5,8 milyar dolar azaldı. 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu (PPK), 2024’ün ilk toplantısında politika faizini 250 baz puan artırarak yüzde 45’e çıkardı. PPK kararında “gerekli parasal sıkılık düzeyine ulaşıldığı” belirtilerek, faiz artışlarının sonuna gelindiği mesajı verildi.

Dijital bankacılıkta yeni dönem: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Bankalararası Kart Merkezi ortaklığında yürütülen "Ödeme İste" sistemi kullanıma sunuldu.

Denizcilik araştırma şirketi Drewry'nin Dünya Konteyner Endeksi'ne göre, 40'lık konteynerin navlun fiyatı 25 Ocak itibarıyla 3 bin 964 dolara yükseldi, fiyatlarda en sert artış Şanghay-Cenova hattında gerçekleşti.

Avrupa Merkez Bankası politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda sabit tuttu: Avrupa Merkez Bankası (ECB), yılın ilk toplantısında 3 temel politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda sabit tuttu.

ABD ekonomisi, 2023'ün dördüncü çeyreğinde yüzde 3,3 ile beklentilerin üzerinde büyüdü.

  1.  Piyasa beklentileri ABD ekonomisinin %2 civarında büyümesi yönündeydi.

DÜNYA

İsrail soykırımdan yargılanacak: Uluslararası Adalet Divanı, Güney Afrika'nın başvurusu üzerine, İsrail'in soykırım suçlamasıyla yargılanmasına karar verdi. Mahkeme, İsrail'in dosyanın reddi talebini geri çevirdi ve şu görüşü kararına geçirdi:

 Soykırıma iştirak etmek ve cesaretlendirmek de soykırım suçları arasında sayılmaktadır. Filistinlilere baktığımız zaman soykırım sözleşmesinin 2. maddesi uyarınca koruma altında olması gereken bir gruptur. İsrail saldırıları, çok sayıda insanın ölmesine, sivil alt yapının zarar görmesine, insanların yerinden edilmesine neden olmuştur.

Gazze'ye saldırılarda Birleşmiş Milletler (BM) Soykırım Sözleşmesi'ni ihlali gerekçesiyle İsrail'e karşı Uluslararası Adalet Divanında (UAD) açılan davada ihtiyati tedbir talebine dair karar duruşması dünya basınında geniş yer buldu.

  1. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Uluslararası Adalet Divanında Gazze'deki insanlık dışı saldırılarla ilgili alınan ihtiyati tedbir kararını değerli bulduğunu ve memnuniyetle karşıladığını bildirdi.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı: 600 bin kişi kıtlık nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya: Gazze Şeridi'ndeki Filistin Sağlık Bakanlığı, bölgenin kuzey kesimlerinde yaklaşık 600 bin kişinin hastalıkların yayılması ve İsrail bombardımanının yanı sıra kıtlık nedeniyle ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu bildirdi.

Almanya ve Hollanda, İsrailli yetkililerin UNRWA'nın bazı çalışanlarının Hamas'a destek verdiği iddiası üzerine, Gazze'deki UNRWA’ya geçici olarak yeni fonların onaylanmayacağını duyurdu.

İtalya'da binlerce Filistin destekçisi, gösterileri yasaklanmasına rağmen meydanlara indi

BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı Süveyş Kanalı'ndan geçişler son iki ayda yüzde 42 azaldı.

  1. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), Kızıldeniz'deki saldırılar nedeniyle Süveyş Kanalı'ndan haftalık geçişlerin son iki ayda yüzde 42 azaldığını bildirdi.

ABD'de sınır güvenliği tartışması büyüyor: ABD'de Oklahoma eyaleti Valisi Kevin Stitt, Teksas eyaletinin, Başkan Joe Biden hükümetiyle devam eden sınır anlaşmazlığında Teksas'a destek amacıyla Oklahoma Ulusal Muhafızlarını Meksika sınırına yardıma göndereceğini duyurdu.

Trump, tecavüz suçlamasıyla ilgili davada 83 milyon dolar tazminat ödeyecek: Eski ABD Başkanı Donald Trump, New York’ta süren "E. Jean Carroll" adlı kadına tecavüz ve hakaret davasında 83 milyon dolar tazminat ödemeye mahkum edildi.

Biden yönetimi, LNG ihracatına yönelik onayları geçici olarak durdurdu: ABD'de Joe Biden yönetimi, çevreci grupların baskıları sonucu sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatına yönelik onay sürecini geçici olarak durdurma kararı aldı.

BM: Sudan'ın güneyinde şiddetlenen çatışmalar sebebiyle yeni göç dalgası başladı: Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Sudan'ın güneyindeki Batı Kurdufan eyaletinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında 3 gündür şiddetlenen çatışmalar nedeniyle birçok sivilin göç ettiğini bildirdi.

Tiran'da "Arnavutluk-Türkiye Medya Forumu" düzenlendi: Arnavutluk'un başkenti Tiran'da, Yunus Emre Enstitüsü (YEE) koordinesinde "Arnavutluk-Türkiye Medya Forumu" yapıldı.

İran ile Pakistan büyükelçilerini karşılıklı olarak yeniden görevlendirdi: İran ile Pakistan'ın geçen hafta birbirlerinin topraklarındaki "terör gruplarını" hedef almasıyla ortaya çıkan gerginliğin giderildiği, iki ülke büyükelçilerinin yeniden görevlerine döndüğü bildirildi.

Japonya'daki depremlerde yaşamını yitirenlerin sayısı 236'ya çıktı: Japonya'nın batısındaki İşikava eyaleti ve bu bölgedeki Noto Yarımadası kıyısında meydana gelen depremlerde hayatını kaybedenlerin sayısı 236'ya yükseldi.

Almanya'da makinistlerin grevi erken sona erecek: Makinistler, 3 ay içinde dördüncü grevlerini müzakerelerin yeniden başlaması nedeniyle erken bitirecek.

SAVUNMA 

TEI’nin 3 Ar-Ge projesi için imza töreni düzenlendi: TEI, Savunma Sanayii Başkanlığı himayelerinde gerçekleştireceği SİCİM, ÖTEKTİK ve AMETİST projeleri için imza töreni yapıldığı bildirildi.

  1. TEI’den yapılan açıklamada, “2023 Yılında Başlatılan Ar-Ge Projeleri İmza Töreni”nin, Savunma Sanayii Başkanlığı Nuri Demirağ Konferans Salonu’nda gerçekleştiği belirtildi.

ASELSAN ile HAVELSAN arasında iş paylaşımı mutabakat zaptı imzalandı: ASELSAN ile HAVELSAN arasında, ortak kaynakların daha verimli kullanılmasını içeren iş paylaşımı mutabakat zaptı imzalandı.

  1. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) Özdemir Bayraktar Toplantı Salonu’nda düzenlenen imza törenine, Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, ASELSAN Genel Müdürü Ahmet Akyol ve HAVELSAN Genel Müdürü Mehmet Akif Nacar katıldı.

F-16 satışı için Biden’dan ABD Kongresi’ne Türkiye mektubu: ABD Başkanı Biden, İsveç’in NATO üyeliğine onay veren protokolü TBMM’den geçiren Türkiye’ye yönelik F-16 satışına ilişkin süreci hızlandırmak için Kongre’ye iki ayrı mektup gönderdi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: ABD'den F-16 onayını bir an önce bekliyoruz. Gelecek netice, F-16'ların sürecinin bir an evvel başlamasını sağlayacaktır.

ATMACA füzesi için bir ilk: Endonezya’ya ihraç edildi: Janes’in konuya yakın kaynaklardan edindiği bilgiye göre Endonezya, yerel savunma şirketi PT Republik Defensindo ile Türkiye’den ilk parti Atmaca gemisavar güdümlü füze tedariki için sözleşme imzaladı.

Aselsan’dan 24,7 milyon euroluk satış sözleşmesi: Aselsan, 24 milyon 692 bin euroluk yeni bir iş ilişkisine başladığını duyurdu.

  1. Şirketten Kamuyu Aydınlatma Platformu’nu (KAP) yapılan açıklamaya göre, Aselsan uluslararası bir müşterisinin son kullanımına yönelik olarak deniz sistemleri tedarikini kapsayan toplam bedeli 24 milyon 692 bin 633 euro olan bir satış sözleşmesine imza attı.

KÜLTÜR

Türkiye ile Gürcistan arasında "Kültürel İş Birliği Programı" imzalandı: Türkiye ile Gürcistan arasında 2024-2028 yılları için "Kültürel İş Birliği Programı" imzalandı.

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy:

"Artvin ve Erzurum illerinde pek çok eseri koruma altına alarak 4,5 milyon dolardan fazla bütçeyi bu restorasyonlar için kullandık. İmzalamış olduğumuz bu program ile bu çalışmaları karşılıklı olarak daha da ileriye taşıyacak, sadece ortak kültürel mirasın korunması değil kültürün her alanında ilişkilerimizi daha da ileriye taşımak istiyoruz. Her iki ülke için de bu çalışma hayırlı olsun."

Fotoğraf sanatçısı Halim Kulaksız'ın "Moza-İst" sergisi ziyarete açıldı: Fotoğraf sanatında 60 yılı geride bırakan ve Türkiye'de ilk renkli fotoğraf sergisini açan A. Halim Kulaksız'ın yıllar boyunca çektiği İstanbul fotoğraflarını mozaikleme yöntemiyle oluşturduğu görsel çalışmalar, Piramid Sanat'ta sergilendi.

Bursa'da Ulu Cami'de sergilenen Kabe kapısı örtüsünün bakımı tamamlandı: Bursa'da tarihi Ulu Cami'nin içindeki özel müze bölümünde camlı alanda sergilenen Kabe kapısı örtüsü, bakımının yapılması ve kopan püsküllerinin yerine dikilmesinin ardından yeniden ziyarete açıldı.

"750. Vuslat Yılında Hz. Mevlana" sergisi açıldı: "750. Vuslat Yılında Hz. Mevlana" sergisi, Sultanahmet'teki Türk İslam Eserleri Müzesi'nde (TİEM) ziyarete açıldı.

  1. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Konya Büyükşehir Belediyesinin katkılarıyla hazırlanan sergide, Mevlana, Türk ve İslam Eserleri, Galata Mevlevihanesi, Sakıp Sabancı, Sadberk Hanım ile Resim ve Heykel müzelerinin envanterlerinden seçilen eserler yer aldı.

Ani Ören Yeri ziyaretçilerini karla kaplı güzelliğiyle ağırlıyor: UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan Kars'taki Ani Ören Yeri, ziyaretçilerini kış mevsiminde karla kaplı güzelliğiyle ağırlıyor.

Cem Karaca'nın hayatını anlatan "Cem Karaca'nın Gözyaşları" izleyiciyle buluşuyor: Yüksel Aksu'nun yönetmenliğini üstlendiği "Cem Karaca'nın Gözyaşları", gerek müzik kariyeri gerek hayatıyla ilham veren Anadolu rock müziğinin efsane isimlerinden Cem Karaca'nın yaşamını beyaz perdeye taşıyacak.

  1. Usta sanatçı Cem Karaca'yı İsmail Hacıoğlu'nun canlandırdığı filmde, başarılı oyuncuya Fikret Kuşkan, Yasemin Yalçın, Melisa Aslı Pamuk, Buse Buçe Kahraman, Meral Çetinkaya, Melisa Döngel ve Alper Saldıran eşlik ediyor.

Elif Şafak'ın "Bit Palas" isimli kitabında intihal kararı: Yazar Elif Şafak'ın "Bit Palas" isimli kitabında, "Sinek Sarayı" kitabından intihal olduğu gerekçesiyle yazar ile yayınevinin maddi ve manevi tazminat ödemesine hükmedildi.

Tartışma