İngiltere'de 2010'dan bu yana iktidarda olan Muhafazakar Parti hezimete uğradı: Rishi Sunak istifa etti

İngiltere’nin yeni başbakanı İşçi Partisi lideri Keir Starmer, "Sıra verdiğimiz sözleri yerine getirmeye geldi. Değişmiş bir İşçi Partisi olarak ülkeyi yöneteceğiz" dedi.

1. resim

İngiltere’de dün yapılan genel seçimi İşçi Partisi kazandı. Ülkenin yeni başbakanı olacak İşçi Partisi lideri Keir Starmer, "Sıra verdiğimiz sözleri yerine getirmeye geldi. Değişmiş bir İşçi Partisi olarak ülkeyi yöneteceğiz" dedi. 2010'dan bu yana iktidarda olan Muhafazakar Parti ise hezimete uğradı.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, genel seçimleri kaybetmesinin ardından Muhafazakar Parti liderliğinden istifa etme kararı aldığını duyurdu.

Muhafazakar Parti'den eski başbakan Liz Truss ve son kabinedeki birçok bakan ilk sonuçlara göre milletvekili seçilemedi. Bu bakanlar arasında Savunma Bakanı Grant Shapps da var.

Partinin Meclis Grup Başkanı Penny Mordaunt ve önde gelen isimlerinden Jacob-Rees Mogg da Avam Kamarası'na giremedi.

Yeniden milletvekili seçilen Başbakan ve Muhafazakar Parti lideri Rishi Sunak ise Keir Starmer'ı arayarak tebrik ettiğini söyledi, "Bu seçimi İşçi Partisi kazandı" dedi.

Sunak, seçim yenilgisinin sorumluluğunu kabul ettiğini belirterek, "Özür dilerim" dedi.

İşçi Partisi, İngiltere Parlamentosu'nda 650 üyeli Avam Kamarası'nda çoğunluğu sağladı.

21 seçim bölgesinde oy sayımı sürerken şu ana kadarki sonuçlara göre:

  1. İşçi Partisi 407,
  1. Muhafazakar Parti 112,
  1. Liberal Demokrat Parti 69,
  1. İskoçya Ulusal Partisi 8,
  1. Sein Fein 7,
  1. Reform UK Partisi 4 milletvekili çıkardı.
  1. Sağcı Reform UK Partisi'nin lideri Nigel Farage ilk kez milletvekili seçildi.

İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn de, Londra’da Islington North seçim bölgesinde bu kez bağımsız aday olarak katıldığı seçimİ kazanatrak yeniden Avam Kamarası'na girdi.

İngiltere'de daha önce 12 Aralık 2019'da yapılan genel seçimi o dönem liderliğini Boris Johnson'ın yaptığı Muhafazakar Parti kazanmış, parti oyların yüzde 43,6'sını alarak 365 milletvekili çıkarmıştı.

İngiltere'de seçimler nasıl yapılıyor?

İngiltere'de dar bölge seçim sistemi uygulanıyor.

650 seçim bölgesinde en fazla oyu alan aday milletvekili seçiliyor.

Bir partinin Avam Kamarası'nda çoğunluğu elde etmesi için en az 326 milletvekili çıkarması gerekiyor.

En çok milletvekili çıkaran partinin lideri başbakan seçiliyor ve Kral tarafından hükümeti kurmakla görevlendiriliyor. İkinci sıradaki partinin lideri ise ana muhalefet lideri oluyor.

Adayların çoğu bir siyasi partiyi temsil etse de bazıları bağımsız olarak yarışıyor.

Bu seçimde bağımsız adaylardan biri de, yine Londra’da Islington North seçim bölgesinde yarışan İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn'di.

Corbyn yeniden milletvekili seçildi.

İngiltere seçimlerinde öne çıkanlar

Londra'dan günaydın. Dün İngiltere'de yapılan erken seçimler Muhafazakar Parti'nin 14 yıllık iktidarının sonunu getirdi, İşçi Partisi Avam Kamarası'nda çoğunluğu büyük bir farkla kazandı.

Seçim sonuçlarında şu ana kadar öne çıkan veriler:

Muhafazakar Parti'nin en az 8 bakanı milletvekili seçilemedi. Savunma Bakanı Grant Shapps ve eski başbakan Liz Truss da Muhafazakar Parti'nin seçilemeyen büyük isimleri arasında.

Muhafazakar Parti Galler'de tek bir milletvekili bile çıkaramadı.

İlk sonuçlara göre Avam Kamarası'ndaki kadın milletvekili sayısı rekor kırıyor. 650 sandalyenin 242'sinin kadınlara ait olacağı kesinleşti.

Göç karşıtı Reform UK'in lideri Nigel Farage ilk kez milletvekili oldu.

İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn bağımsız aday olarak girdiği seçimde milletvekili seçildi.

BBC tahminlerine göre seçime katılım yüzde 60 dolayında kaldı. Bu 2001'de katılım oranının yüzde 59 olduğu seçimden sonra 1885'ten sonraki en düşük katılımlı seçim oldu.

Blair'ın yakaladığı coşku yok

Ancak Starmer'ın 400'den fazla sandalye kazanması kağıt üzerinde iyi görünse de, biraz daha derine inildiğinde Westminster'a giden yeni parlak İşçi Partisi milletvekillerinin orada uzun süre kalma ihtimalleri konusunda rehavete kapılmamaları akıllıca olacaktır. Bu seçimin İşçi Partisi'nin kazancından ziyade Muhafazakârlar için bir kayıp olduğuna dair çok az şüphe var. Tony Blair'in 1997'de ülkenin ruh halini yakaladığı zaman olduğu gibi partiye yönelik bir coşku dalgası yok.

Her ne kadar Starmer İngiltere'nin bir sonraki başbakanı olarak 10 numara'ya girecek olsa da, kampanyayı efsanevi bir siyasi ivmeyle bitiren Farage'ın Reform'u oldu. Farage'ın ayak takımı Avam Kamarası'nda sadece bir avuç sandalye kazanmış olabilir, ancak Reform'un oy oranı ve desteğinin genişliği hem İşçi Partisi hem de Muhafazakar stratejistleri gelecek yıllarda sabahlara kadar uyanık tutacak.

Altı yıldan kısa bir süre önce İşçi Partisi ve Brexit Partisi'nin küllerinden doğan Reform'un Muhafazakarlardan oy çekme konusundaki yıkıcı kapasitesi, Sunak'ın bu kez başbakan olarak kalma şansını ortadan kaldırmaya yetti. Ancak Farage'ın partisinin, özellikle de 2019'da Boris Johnson'ın Muhafazakârlarına kaptırdığı geleneksel İşçi Partisi koltuklarında elde ettiği ikincilikler, yeni hükümetin tüylerini diken diken edecektir. Starmer söz verdiği gibi değişimi sağlayamaz ve seçmenlerin hayatlarını iyileştiremezse, Reform seçmenleri kimi cezalandıracak?

İşçi Partisi'nin Müslüman seçmenler nezdinde yaşadığı kayıplar ne anlatıyor?

Gazze’deki savaşın İngiltere’deki Müslüman seçmenin oy davranışlarını nasıl etkilediği de şekilleniyor.

İşçi Partisi, kendisini Müslüman olarak tanımlayan seçmenlerin nüfusun yüzde 10’undan fazla olduğu yerlerde önemli kayıplar yaşadı.

Bu seçim bölgelerinde ortalama yüzde 10 civarında oy kaybedildiği anlaşılıyor.

BBC’nin sonuçlara ilişkin analizi, İşçi Partisi’nin Leicester kentindeki iki milletvekilliğini kaybetmesindeki nedenler arasında Müslüman seçmenin oyundaki azalmayı gösteriyor.

İşçi Partisi lideri Starmer Gazze savaşının başında İsrail’in bu bölgenin suyunu ve elektriğini abluka kapsamında kesmeye hakkı olduğunu söylemişti.

Gelen tepkile sonrası Starmer, bir İslami merkezini ziyaret ederek havayı yumuşatmaya çalıştı.

Filistin destekçisi Jeremy Corbyn bağımsız aday olarak Avam Kamarası'na seçildi

İşçi Partisi’nin eski lideri Jeremy Corbyn bağımsız aday olarak girdiği seçimi önde bitirdi.

İlk kez 1983'te milletvekili seçilen Corbyn'in parti üyeliği, Ekim 2020'de Yahudi düşmanlığı ile ilgili yürütülen bir soruşturma gerekçesiyle askıya alınmıştı.

İşçi Partisi Corbyn'in partiden genel seçimde milletvekili adayı olmasını yasaklamıştı.

Londra’daki seçim bölgesinden bağımsız aday olarak yarışan Corybn 24 bin 120 seçmenin oyunu aldı ve milletvekili seçildi.

İşçi Partisi lideri Keir Starmer, uzun süre devam eden spekülasyonların ardından Corbyn'in İşçi Partisi'nin milletvekili adayı olmayacağını söylemişti.

İşçi Partisi, Jeremy Corbyn yönetiminde 2017'de yapılan genel seçimde oyların yüzde 40'ını almıştı.

2019'da yapılan genel seçimde ise Corbyn yönetiminde İşçi Partisi'nin oyu yüzde 32'ye gerilemiş, seçimi kazanan Muhafazakar Parti Parlamento'da yeniden çoğunluğu elde etmişti.

Corbyn bu sonuç üzerine istifa etmiş, Nisan 2020'de Keir Starmer İşçi Partisi'nin yeni lideri seçilmişti.

Keir Starmer: 'Sıra verdiğimiz sözleri yerine getirmekte'

Sandık çıkış anketlerine göre İngiltere’nin yeni başbakanı olması beklenen Keir Starmer, bağlı olduğu Londra'daki seçim bölgesindeki seçimin kesinleşmesi sonrası ilk açıklamasını yaptı.

Starmer “Değişim burada başlıyor. Bu sizin demokrasiniz, sizin geleceğiniz” dedi.

Keir Starmer “Siz seçimi yaptınız, sıra verdiğimiz sözleri yerine getirmekte” dedi.

Göç karşıtı Reform UK'in lideri Nigel Farage ilk kez milletvekili seçildi: 'Kurulu düzene isyan sürüyor'

İngiltere’de genel seçimlerin önemli sonuçlarından biri göç karşıtı Reform UK partisinin alacağı sandalye sayısı üzerinden de izleniyor.

Partinin lideri Nigel Farage aday olduğu seçim bölgesinden milletvekili seçilmeyi başardı. Uzun süredir siyasette olan göç karşıtı siyasetçi ilk kez Avam Kamarası'na seçildi.

Partinin lideri Nigel Farage sosyal medyadan yaptığı açıklamada “Kurulu düzene isyan sürüyor” mesajı verdi.

Farage altı milyondan fazla oy aldıklarını savundu.

Sandık çıkış anketlerine göre Reform UK 13 sandalye elde edebilir.

İngiltere genel seçimin resmi olmayan sonuçları İngiliz basınında nasıl yer buldu?

Ipsos tarafından BBC, Sky News ve ITV için yapılan sandık çıkış anketlerine göre İşçi Partisi büyük bir zafer ilan etti. Bu aynı zamanda 14 yıldır iktidarda olan Muhafazakar Parti için büyük bir hezimet anlamına geliyor.

Gazetelerin manşetlerinde de sandık çıkış anketleri yer aldı.

Fotoğraf altı yazısı, Times gazetesi eski İngiltere Başbakanı ve İşçi Partisi lideri Tony Blair iktidarını hatırlatarak, İşçi Partisi'nin şimdiki genel başkanı Sir Keir Starmer'in "Blair'vari bir çoğunlukla başbakan olacağını" yazdı.

Fotoğraf altı yazısı, Sun gazetesi İşçi Partisi'nin kırmızı rengine atıfta bulunarak, "Britanya kırmızıya döndü" dedi.

Fotoğraf altı yazısı, I gazetesi, "İşçi Partisi zaferi" manşetini attı. Gazete, Muhafazakar Parti'nin 14 yıl içinde en kötü seçim sonucuyla karşılaştığını hatırlattı.

Fotoğraf altı yazısı, Daily Mail de İşçi Partisi'nin "tarihi zaferini" manşetine taşıdı. Gazete, Starmer'in Tony Blair'den bu yana partisi için en büyük zaferi elde ettiğini, sağcı Farage'ın Reform Partisi'nin de 13 sandalye kazandığını aktardı.

Kaynaklar

Tartışma