İran, yakında Rusya'ya yüzlerce balistik füze teslim edecek

Hassas konuları tartışmak için isimlerinin açıklanmasını istemeyen iki istihbarat yetkilisi, Rus savunma bakanlığı temsilcilerinin 13 Aralık'ta Tahran'da İranlı yetkililerle Fath-360 ve İran'ın devlete ait Havacılık ve Uzay Sanayii Örgütü (AIO) tarafından inşa edilen Ababil adlı bir başka balistik füze sistemi için sözleşme imzaladıklarına inanıldığını söyledi.

Çok sayıda gizli istihbarat kaynağına atıfta bulunan yetkililer, Rus personelin maksimum 120 km (75 mil) menzile ve 150 kg harp başlığına sahip füzeler fırlatan Fath-360 savunma sisteminin nasıl çalıştırılacağını öğrenmek için İran'ı ziyaret ettiğini söyledi.

Kaynaklardan biri eğitimden sonra "bir sonraki olası" adımın füzelerin Rusya'ya fiilen teslim edilmesi olacağını söyledi.

Bir askeri uzman, Moskova'nın kendi balistik füzelerine sahip olduğunu, ancak Fath-360'ların tedarik edilmesinin Rusya'nın cephaneliğinin daha fazlasını cephe hattının ötesindeki hedefler için kullanmasına ve İran savaş başlıklarını daha yakın menzilli hedefler için kullanmasına olanak sağlayabileceğini söyledi.

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü, ABD ve NATO müttefikleri ile G7 ortaklarının "İran'ın bu tür bir transferi gerçekleştirmesi halinde hızlı ve sert bir karşılık vermeye hazır olduklarını" söyledi.

Sözcü, bunun "İran'ın Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlık savaşına verdiği destekte dramatik bir tırmanış anlamına geleceğini" söyledi.

"Beyaz Saray, Rusya'nın Ukrayna'yı geniş çaplı işgalinin başlangıcından bu yana Rusya ve İran arasında derinleşen güvenlik ortaklığı konusunda defalarca uyarıda bulunmuştur."

Beyaz Saray, İran'ın Rus askeri personelini Fath-360 konusunda eğittiğini ya da Ukrayna'ya karşı kullanmak üzere bu silahları Rusya'ya göndermeye hazırlandığını doğrulamaktan kaçındı.

İki istihbarat kaynağı Fath-360 füzelerinin Rusya'ya ne zaman teslim edileceğine dair kesin bir zaman dilimi vermemekle birlikte bunun yakında gerçekleşeceğini söyledi. Ababil sözleşmesinin durumu hakkında ise herhangi bir bilgi vermediler.

Başka bir Avrupa ajansından üçüncü bir istihbarat kaynağı da Rusya'nın İran balistik füze sistemlerinin kullanımı konusunda eğitim vermek üzere İran'a asker gönderdiğine dair bilgi aldıklarını söyledi ancak daha fazla ayrıntı vermedi.

Bilginin hassasiyeti nedeniyle ismini vermek istemeyen üçüncü kaynak, bu tür bir eğitimin İran'ın Rusya'ya tedarik ettiği silahlar için standart bir uygulama olduğunu söyledi.

Adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir İranlı yetkili ise İran'ın Rusya'ya füze ve insansız hava aracı sattığını ancak Fath-360 füzesi vermediğini söyledi.

Kaynak, Tahran'ın Rusya'ya bu tür silahlar satması konusunda yasal bir yasak olmadığını da sözlerine ekledi.

"İran ve Rusya karşılıklı olarak parça ve askeri teçhizat satın alıyor. Her ülkenin bu ekipmanı nasıl kullanacağı tamamen kendi kararıdır" diyen yetkili, İran'ın Rusya'ya Ukrayna savaşında kullanması için silah satmadığını da sözlerine ekledi.

Yetkili, askeri iş birliğinin bir parçası olarak İranlı ve Rus yetkililerin iki ülke arasında sık sık seyahat ettiğini de sözlerine ekledi.

Şimdiye kadar İran'ın Moskova'ya askeri desteği, patlayıcıların bir kısmını taşıyan ve balistik füzelerden daha yavaş oldukları için vurulmaları daha kolay olan Şahit sınıfı kamikaze İHA’larla sınırlıydı.

İran'ın yarı resmi Tasnim haber ajansı Temmuz 2023'te sistemin ülkenin İslam Devrimi Muhafızları Ordusu (IRGC) Kara Kuvvetleri tarafından başarıyla test edildiğini söyledi.

Londra merkezli bir savunma düşünce kuruluşu olan Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü (RUSI) Hava Gücü Kıdemli Araştırma Görevlisi Justin Bronk, "İran'dan Rusya'ya çok sayıda kısa menzilli balistik füze teslim edilmesi, zaten aşırı zorlanmış olan Ukrayna füze savunma sistemleri üzerindeki baskının daha da artmasını sağlayacaktır" dedi.

Bronk, Ukrayna'nın sahip olduğu ABD yapımı Patriot ve Avrupa SAMP/T sistemleri gibi en sofistike hava savunma sistemlerine atıfta bulunarak, "Balistik tehditler olarak, sadece Ukrayna sistemlerinin üst kademesi tarafından güvenilir bir şekilde önlenebilirler" dedi.

Reuters Şubat ayında İran ve Rusya arasındaki askeri iş birliğinin derinleştiğini ve Moskova'nın İran'ın karadan karaya füzelerine ilgi duyduğunu bildirmişti.

Kaynaklar o dönemde haber ajansına yaklaşık 400 adet Fateh-110 uzun menzilli karadan karaya balistik füzenin teslim edildiğini söylemişti.

Ancak Avrupalı istihbarat kaynakları Reuters'e verdikleri bilgiye göre henüz herhangi bir transferin gerçekleşmediğini söyledi.

Ukraynalı yetkililer savaş sırasında İran'a ait herhangi bir füze kalıntısı ya da enkaz bulduklarını kamuoyuna açıklamadılar.

Kiev'deki yetkililer yorum talebine yanıt vermedi.