İskoçya'da hükümet krizi: Başbakan Yusuf istifa edebilir

The Times gazetesinin haberinde, İskoçya Bölgesel Başbakanı ve İskoçya Ulusal Partisinin (SNP) lideri Hamza Yusuf'un, bu hafta yapılması öngörülen güven oylamasından yeterli desteği alamayacağı gerekçesiyle istifa etmeye hazırlandığı öne sürüldü.

Haberde, SNP'den üst düzey isimlere, "Yusuf'un bu haftaki güven oylamasından sağ çıkmasının mümkün olmadığına karar verdiği ve bugün görevi bırakabileceğinin söylendiği" iddia edildi.

Söz konusu haberde, Yusuf'un yakın bir arkadaşının, "Hamza ülke ve parti için neyin en iyisi olduğunu biliyor. O ilk parti aktivisti ve bir parti adamı. Bu yüzden başka birinin zamanının geldiğini biliyor." ifadelerine yer verildi.

Yusuf'un istifa edeceği iddiası, partisi SNP ile İskoçya Yeşiller Partisi arasındaki güç paylaşımı anlaşmasını geçen hafta perşembe günü bitirdikleri açıklamasının ardından geldi.

SNP ile İskoçya Yeşiller Partisi, emisyon hedeflerindeki anlaşmazlık sonrası 3 yıldır süren koalisyonu bozma kararı almıştı.

Yusuf, bu hafta biri kendi partisi diğeri de hükümeti için olmak üzere iki güven oylamasıyla karşı karşıya kalabilir.

Hamza Yusuf, İskoçya Yeşiller Partisi ile güç paylaşımı anlaşmasının sona ermesinin ardından yaptığı açıklamada, güven oylamasını kazanacağını düşündüğünü belirterek, istifa etmeyi düşünmediğini dile getirmişti.

Hamza Yusuf, İskoçya'nın ilk Müslüman başbakanı oldu

Eski İskoçya Bölgesel Başbakanı ve SNP lideri Nicola Sturgeon'ın istifası sonrası başlayan liderlik yarışını 27 Mart 2023'te kazanan Yusuf, iki gün sonra yemin ederek 29 Mart'ta resmen görevine başlamış ve "İskoçya'nın ilk Müslüman başbakanı" olmuştu.

Babası Pakistan kökenli olan ve 1960'larda İskoçya'ya göç eden Hamza Yusuf'un annesi ise Kenya'da Güney Asyalı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Yeşiller, Yusuf'a karşı oy kullanacak mı?

Yeşiller, perşembe günü geç saatlerde, Muhafazakârlar ve İşçi Partisi de dâhil olmak üzere diğer ana muhalefet partileriyle birlikte Yusuff'a karşı oy kullanacaklarını doğruladı.

Partinin lideri Lorna Slater, “İskoçya'da iklim ve doğa için doğru olanı yapan ilerici bir hükümete artık güvenimiz yok” dedi.

Uzun süredir lider olan Nicola Sturgeon'un yerine geçen Yusuf'un hayatta kalabilmesi için eski bir SNP milletvekili olan Ash Regan'ın oyuna ihtiyacı olabilir.

Parlamentodaki 129 sandalyenin 63'ü SNP'ye ait. Regan'ın desteği her iki tarafın da 64 oya sahip olmasıyla sonuçlanacak, yani meclis başkanının eşitliği bozacak bir oy kullanması gerekecek. Meclis başkanının statüko lehine oy kullanması bekleniyor.

SNP ve Yeşiller arasındaki ilişkiler neden bozuldu?

Her ikisi de İskoçya'nın Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını destekleyen SNP ve Yeşiller arasındaki ilişkiler son zamanlarda, özellikle de Yusuf'un önemli bir iklim değişikliği hedefini, özellikle de 2030 yılına kadar emisyonları yüzde 75 azaltma hedefini “başarabileceğimizin ötesinde” diyerek terk etmesinin ardından geçen hafta bozuldu.

Yeşiller'in pek çok üyesi bu karara öfkelendi ve hükümette yer almaya devam edip etmeyecekleri konusunda bir oylama yapılması planlandı. Yusuf, koalisyonu bitirmek için yapılan oylamada anlaşmayı sona erdirdiğini reddetti.

Bir basın toplantısı düzenleyen Yusuf, “Parlamento istikrarlı bir düzenlemeyi artık garanti etmiyor. Sson günlerde yaşanan olaylar bunu açıkça ortaya koydu ve bu nedenle, dikkatli bir değerlendirmeden sonra, ileriye dönük olarak farklı bir düzenleme yapmanın İskoçya halkının yararına olacağına inanıyorum” dedi.

SNP, İşçi Partisi'nin sert rekabetiyle karşı karşıya

Bu adımın ardından SNP, yönetimde kalmayı başarırsa parlamentodan yasa ve bütçe geçirmek için diğer partilerin oylarına güvenmek zorunda kalacak.

Yusuf SNP'nin 2007'de iktidara gelmesinden bu yana sık sık azınlık hükümeti olarak yönetildiğini söyledi.

Anlaşmayı sona erdirme kararı, SNP'nin bu ayın başlarında Sturgeon'un eşi Peter Murrell'in partinin mali durumuyla ilgili bir soruşturmada zimmetine para geçirmekle suçlandığı haberiyle sarsıldığı bir dönemde geldi.

Kamuoyu yoklamaları, 2007'den bu yana İskoçya'da siyasete hakim olan SNP'nin, Birleşik Krallık genel seçimleri yaklaşırken İşçi Partisi'nin sert muhalefetiyle karşı karşıya olduğunu gösteriyor.

Oylama önümüzdeki aylarda yapılacak. İşçi Partisi'nin İskoçya'da önemli sayıda sandalye kazanabilirse, çoğunluğu kazanma yolunda ilerleyebileceği belirtiliyor.