İspanya belirsizliklerin içinde pazar günü sandık başına gidiyor

İspanya'daki 17 özerk yönetimden 12'sinde (Aragon, Asturias, Kanarya Adaları, Balear Adaları, Cantabria, Castilla La Mancha, Madrid, Valencia, Extremadura, La Rioja, Navarra ve Murcia), Kuzey Afrika topraklarında olan Ceuta ve Melilla özerk şehirlerinde ve 8 bin 131 belediyede yapılacak seçimler, ülkenin siyasi tarihinde birçok ilke tanıklık edecek.

Mevcut durumda ülkede üçüncü büyük siyasi parti konumunda bulunan aşırı sağ görüşlü Vox'un 2019 yılındaki son seçimlere nazaran belediye meclisleri için aday listesini yüzde 260 artırması, Bask bölgesinde faaliyet gösteren EH Bildu partisinin ETA terör örgütü ile bağlantılı geçmişte hüküm giymiş 37 kişiyi aday göstermesi bu ilklerden bazıları olarak sıralanıyor.

İlk kez bir siyasi parti sadece Müslüman adaylarla seçime katılacak

Ayrıca İspanya'da ilk kez bir siyasi parti seçimlere tamamen Müslümanlardan oluşan bir aday listeyle katılacak.

Ceuta'da 2014 yılından bu yana faaliyet gösteren ve 25 sandalyeli mecliste mevcut durumda 2 üyesi bulunan "Onur ve Vatandaşlık Hareketi" (MDyC) adlı siyasi parti, aday listesini ilk defa tamamen Müslüman vatandaşlardan seçti.

İspanya genelinde 800 binden fazla Müslüman yerel seçimlere kayıtlı olsa da Ceuta ve Melilla kentleri dışında ülke genelinde Müslümanların siyasi hayata katılımının oldukça sınırlı ve az olması dikkati çekiyor.

Yerel seçimlerin sonuçları genel seçimlere ışık tutacak

Bu yerel seçimlerde sandıktan çıkacak siyasi tercihlerin ülkede yıl sonunda yapılması öngörülen genel seçimlere büyük ölçüde ışık tutması bekleniyor.

Anketler, azınlık sol koalisyon hükümetinin büyük ortağı Sosyalist İşçi Partisinin (PSOE) yüzde 30,2 ile ülke genelinde en fazla oyu alacağını, onu yüzde 27,9 ile ana muhalefetteki Halk Partisinin (PP) izleyeceğini, iktidarın küçük ortağı aşırı sol görüşlü Unidas Podemos (UP) ile muhalefetteki aşırı sağcı Vox'un ise yüzde 8'lerde kalacağını gösteriyor.

2019'daki son yerel seçimlerde PSOE yüzde 29,26, PP yüzde 22,23, Vox ise yüzde 2,9 oranında oy almıştı.

Son seçimlerde yüzde 8,25'lik oy oranı ile üçüncü parti olarak çıkan liberal görüşlü Vatandaşlar (C's) partisinin, liderlik sorunu ve parti içi bölünmeden dolayı bu seçimlerde yüzde 1'in altında kalacağı tahmin ediliyor.

İspanya'da ilk koalisyon hükümeti olma özelliğine sahip olan, 2020'de göreve gelen PSOE ve UP partilerinin alacağı toplam oy ile sağda olası yeni bir koalisyon olarak gösterilen PP ve Vox'un alacağı toplam oyun genel seçimler öncesinde ülkedeki siyasi haritayı çıkaracağı öngörülüyor.

UP'den ayrılan Başbakan Yardımcısı ve Çalışma Bakanı Susana Diaz'ın önderliğinde, 10 kadar küçük sol partinin katılımıyla kurulan ve UP'nin alternatifi olarak gösterilen Sumar (Katılım) partisi ise bu seçimlere katılmamayı tercih etti.

Postayla gönderilen oylarda yolsuzluk skandalı

Öte yandan, bu yerel seçimlerde en çok tartışılan konu ise posta ile oy kullanmada ortaya çıkarılan yolsuzluklar oldu.

Başta Melilla olmak üzere Almeria, Alicante, Caceres, Zamora, Tenerife gibi kentlerin bazı ilçelerinde de siyasi partilerin veya bağımsız adayların posta ile oy kullanmada para karşılığında (100 ile 150 avro) oy satın aldıkları ortaya çıkarıldı.

Yürütülen soruşturmalarda bugüne kadar 17 kişi gözaltına alınırken PSOE ve PP gibi büyük siyasi partilerin bazı temsilcileri de zan altına alındı.

Mevcut yasaya göre posta yoluyla oylama talebinde bulunmak ve belgeleri almak için kendinizi kimliğinizle birlikte tanıtmanız gerekse de oyları taahhütlü posta ile gönderirken kişinin kendisini tanıtmasını zorunlu kılan bir madde bulunmuyor.

Bu yüzden oy satın alan kişinin belgeleri manipüle ederek, kendi adayını seçtiği oy pusulasını zarfın içine yerleştirip postaneye götürdüğü belirtiliyor.

Dört yıl öncesine göre yaklaşık 243 bin daha fazla seçmenin oy kullanacağı yerel seçimlerde en çok merak edilen sonuçlar arasında PP'nin çoğunluğa sahip olduğu Madrid özerk yönetimi ve belediye başkanlığı, Ada Colau'nun 3. kez seçilmeyi hedeflediği Barselona'daki belediye başkanlığı ile Valensiya, Aragon ve Extremadura özerk yönetimler bulunuyor.

Sağlık, ekonomik kriz ve göçmen konularının öne çıkarıldığı yerel seçimlerde 60 binden fazla belediye meclis üyesi ve toplamda 736 özerk yönetim parlamentosu milletvekili seçilecek.