İspanya belirsizliklerin içinde sandık başına gidiyor

İspanya'da merkez sağ eğilimli Halk Partisi, 28 Mayıs seçimlerinde "en çok oyu alan parti" oldu. Genel seçimler için yapılan güncel anketler Halk Partisi'ni birinci sırada gösteriyor. Ancak partinin, hükümet kurmak için aşırı sağcı Vox partisi ile ittifak yapması gerekiyor.

Uzmanlara göre böylesi bir koalisyon, İspanya'yı yaklaşık 40 yıl boyunca demir yumruk ile yöneten diktatör General Francisco Franco'nun 1975'teki ölümünün ardından, ülkenin demokrasiye geçişinden bu yana ilk kez ülkede aşırı sağcı bir gücü iktidara getirebilir.

VOX'un politaları

Santiago Abascal tarafından yönetilen Vox (vox populi/halkın sesi), kürtaja karşı çıkıyor ve iklim değişikliğini reddediyor. Anketler, bu hafta seçim olması halinde partinin üçüncü sıraya yerleşebileceğini öngörüyor.

King's College London’dan kıdemli öğretim görevlisi Nagore Calvo Mendizabal, Vox'un manifestosunun Franco rejimi ile benzerlikler içerdiğini öne sürüyor. Mendizabal'a göre Vox, Franco'nun ölümünden sonra ortaya çıkan 17 bölgelik "sınırlı federalizmin" iptalini ve merkezi hükümete dönüşü vaat ediyor. İspanya'da idari sistem, "merkezi olmayan üniter bir devlet" şeklinde tarif ediliyor.

Seçimlerde yaz faktörü

İsveç, Finlandiya ve İtalya'da koalisyonlar çatısı altında iktidara gelen, Almanya da ise oy oranlarını yıllar içinde büyük ölçüde artıran aşırı sağ, İspanya'da da iktidarı zorluyor.

Yetkililer, yaz aylarında pek çok kişinin oy kullanmaları gereken merkezlerden uzakta olabileceği gerekçesiyle seçime katılım oranının yüzde 70'lerde kalacağı tahmin ediliyor.

İspanya'da, Franco dönemi sonrası ilk kez aşırı sağ iktidara gelebilir

Beklendiği gibi İspanya'da hükümetin sol koalisyondan sağ koalisyona geçmesi halinde, diktatör Francisco Franco'nun öldüğü 20 Kasım 1975'ten bu yana ilk defa aşırı sağcı bir siyasi parti (Vox) iktidara gelmiş olacak.

PP lideri ve başbakan adayı Alberto Nunez Feijoo, Vox ile koalisyon kurmamak için seçim mitinglerinde sık sık, 23 Temmuz'da birinci parti çıkmaları halinde, güven oylamasında mecliste çekimser oy kullanıp kendilerinin azınlık hükümeti olarak tek başına iktidara gelmesi için PSOE'ye çağrıda bulunuyor.

PSOE ise bu olasılığa kapılarını tamamen kapatıp, PP'nin Vox ile aynı ideolojide olduğunu savunuyor.

PP ve Vox, iktidara gelmeleri halinde sol koalisyon hükümetinin son 3,5 yılda çıkardığı ötenazi, cinsel eşitlik ve kadına karşı şiddetle mücadele, Demokratik Bellek (Franco döneminin izleriyle hesaplaşma, toplu mezarların açılması), çalışma reformu ve konut sorunuyla ilgili yasaları iptal edeceğini belirtiyor.

Düzensiz göçmen ve İslam karşıtı politikaları olan Vox ayrıca İspanya'nın 17 özerk yönetimindeki hakların kısıtlanarak daha merkeziyetçi bir yapıya geçmesini ve Bask ile Katalonya'daki ayrılıkçı siyasi partilerin yasaklanmasını vadediyor.

Bu arada, İtalya'da iktidarda olan aşırı sağ görüşlü İtalya'nın Kardeşleri Partisinin lideri ve Başbakan Giorgia Meloni, bazı mitinglere canlı bağlantıyla katılarak Vox'a açık destek veriyor.

İspanya'da Aralık 2019'da yapılan seçimlerin ardından meclisteki mevcut dağılım şu şekilde oluşuyor: PSOE 120, PP 88, Vox 52, Unidas Podemos 33, diğer siyasi partiler 57.

Anketlerin ortalamasına göre tahmini sonuç: PP (129-140), PSOE (106-113), Vox (35-40), Sumar (Unidas Podemos'a alternatif olarak kurulan / 32-39), diğer siyasi partiler (48-55).