Kapağı açılmadan geri dönüşüme

Milliyet'ten Ozan Ömer Kadüker'in haberine göre Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yeni eğitim öğretim yılı için devlet ve özel olmak üzere tüm okullara ders kitaplarını ücretsiz olarak göndermeye başladı. Ancak özel okullar, devletin gönderdiği kitapları öğrencilerine okutmayıp kendi belirledikleri kitapları aldırdıkları için devletin milyarlarca kaynağı boşa gidiyor. Öyle ki bazı özel okullar, eğitim öğretim yılı başlamadan, gelen kitapların kapağını dahi açmadan para karşılığında geri dönüşüm tesislerine satıyor. Bazıları ise kitapları depoya kaldırıp satış için yıl sonunu beklemeyi planlıyor. Okullar, devletten bedavaya aldıkları bu kitapları, kilosu 2 TL ile 3.5 TL arasında satarak kâr ediyorlar. 

6 ton kitap gönderdiler

Bu geri dönüşüm tesislerinden birini, kitapları satmak isteyen özel okul yöneticisi gibi arayıp yetkililerden bilgi aldık. Birçok kolejin kitabını topladığını söyleyen yetkili, “Daha dün X Koleji’nin kitaplarını topladım, isim olarak referans da verebilirim. Güvenebilirsiniz. 6 ton kitap çıktı. Kitapları alıp direkt imha ediyoruz. MEB ile hiçbir sıkıntı yaşamazsınız, imha ettiğimize dair belge de ayarlarız. Kilosunu 3 TL’den alırım” dedi. Şişli’deki bir başka tesis ise bir kamyon kitaptan aşağısına gelmediğini belirterek “Eski kitapları 3 TL, sıfır kitapları ise kilosu 3.5 TL’den alıyorum” diye konuştu.

Konuyla ilgili bilgi aldığımız, İstanbul’daki bir kolejin sahibi de kitap satışlarını doğruladı ve şu bilgileri verdi: “Biz kitapları alıp okulun ilk günü öğrencilere dağıtıyoruz. Açıkçası hiç kullanmıyoruz, kendi kitaplarımız var. Okulda fazla kitap kalırsa da yıl sonu geri dönüşüme yolluyoruz. Ancak bazı okullar ‘Zaten kullanmıyoruz’ mantığıyla kitaplar gelir gelmez satışını gerçekleştiriyor. Bu kitap yardımının hiç yapılmasına gerek yok, hepsi çöp oluyor. Devlet okullarında da kullanılmıyor.” 

İstanbul’da bir devlet okulunun müdürü ise “Kitapları öğrencinin masasında hazır ediyorum. Kitap olmazsa veliler hesabını sorar. Bir veli bile şikâyet etse bu durum ortaya çıkar. O yüzden devlet okullarında dönem başında cesaret eden olmaz. Bazı özel okulların bu işi yaptığını biliyoruz” dedi. 

137 milyon kitap

Ücretsiz ders kitabı dağıtım projesinin başladığı 2003’ten 2021’e kadar 3 milyar 372 milyon ders kitabı dağıtılarak 7 milyar 622 milyon TL harcandı. MEB bu yıl ise 137 milyon 262 bin kitap dağıtacak.

İsraf ediliyor

Özel okul velilerine de devletin verdiği kitaplar öğrencilere dağıtılıyor mu diye sorduk. Bazıları dağıtıldığını belirtirken bazıları ise kitapların öğrencilere hiç verilmediğini söyledi. Çocuğu özel okulda okuyan bir veli “Bu kitaplar kullanılmıyor. İsraf oluyor, çok yazık. Biz zaten 20 bin TL kitap parası veriyoruz. MEB, özel okullara kitap dağıtmak yerine bu parayla öğrencilere farklı destekler sağlayabilir” dedi.

Artık kaliteli hazırlanıyor

Konuyla ilgili iddiaları sorduğumuz Özel Eğitim-Öğretim Derneği (ÖZDEBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Naci Atalay, “Daha önceki ders kitapları çok kötüydü. Sınav sistemine uygun değildi. Keşke hiç basılmasa diyorduk. Ancak son 5 yıldır kitaplar çok kaliteli hazırlanıyor. O yüzden gelen kitapları okullar artık kullanıyor. Hiç açmadan satışı yapılması doğru değildir. Hiçbir okul idaresi kitapları çöpe atmaz. Bunu yapan okul sayısı ya hiç yoktur ya da çok azdır. Öğrencinin çözüp bitirdiği kitapları evine geri götürmüyor. Bunlar kalırsa geri dönüşüme gider, sıfır olanlar değil.”

Kitap parası 25 bini buluyor

Özel okullar öğrencilerinden ders kitapları ve yardımcı kaynaklar için ekstra ücretler talep ediyor. Birçok kolejde ders kitabı ücretleri yüzde 150’ye varan oranda zamlandı. Bazı kolejlerde ücretler, 25 bin TL’ye ulaştı.