gdh'de ara...

Küresel ısınma kuşların göç rotalarını değiştiriyor

Küresel ısınma kaynaklı doğa ve hava olayları, her yıl milyonlarca insanı etkilerken hayvanlar da bu durumdan payını alıyor. Özellikle iklim kaynaklı değişiklikler nedeniyle kuşlar, daha önce hiç bulunmadıkları bir bölgeye göç edebiliyor, belirli bir süre kaldıkları bölgede artık daha uzun veya daha kısa bir süre konaklayabiliyorlar.

1. resim
20.04.2022

Kuş türlerini inceleyen doğa ve yaban hayatı fotoğrafçısı Alper Tüydeş, kuşların uzun yıllar önce doğa koşullarına göre göç güzergahları belirlediğini ve uçuşun gerçekleştiği rotaların kuşlar için daha az riskli, beslenmeye açık ve yorucu olmadığı için cazip hale geldiğini söylüyor.

Uluabat Gölü, Kocaçay Deltası ve Manyas Kuş Gölü başta olmak üzere, birçok bölgede kuş gözlemleyip fotoğrafladığını belirten Tüydeş, kuşların yuvalanma alanlarında ve yeni gözlemlendiği bölgelerde göç sürelerindeki değişimin gözle görülür hale geldiğini ve gözlem yaptığı 10 yıl zarfında iklim değişikliği nedeniyle kuş göçlerinin etkilendiğini ifade ederek şunları söyledi:

"İklim değişikliği nedeniyle kuzeyde yaşayan bazı kuşlar, kış şartları zorlu olunca daha güneye inerek, Türkiye'ye kadar ulaşırken güneydeki bazı türler ise 'Yeni yaşam alanı bulacağım' diye çıktıkları yolda ülkemizde ilk kez görülebiliyor. Bu kapsamda örneğin ak çaylak kuşunun, ülkemiz için daha ender görülen bir tür iken güney bölgelerimizde yavaş yavaş batıya doğru yayılım eğiliminde olduğunu, son yıllarda yeni şehirlerden kaydı sıkça önümüze düştüğü için anlayabiliyoruz."

Önceki yıllarda Türkiye'de hiç görülmemiş çok küçük bir kumru türünün artık her yıl Türkiye'de görüldüğünü ifade eden Tüydeş, "6-7 yıl önce ilk görüldüğünde olay olmuştu. Şimdi ülkemizde Adana-Hatay taraflarında her sene üreme kaydı geliyor ve uzmanlar giderek daha sık görülecek bir tür olduğunu söylüyor. İşte bu, iklim değişikliğine de bağlı bir yayılımdır ve bu tarz yeni türlerin sayısı artacak gibi duruyor." değerlendirmesinde bulundu.

"İklim değişikliği tabiatın dengesini bozuyor"

Kuşların göç rotalarındaki değişikliği yorumlayan Prof. Dr. Ahmet Kılıç da "Son yıllarda Türkiye'de görülen yabancı kuş türleri, küresel ısınmadan etkilenen kuşlar şeklinde değerlendirilebilir. Leylekler üremelerini tamamladıktan sonra Afrika'ya göç ederler ancak yiyecek bulabildikleri ve iklime alıştıkları için Diyarbakır-Batman'da kışın da görülmektedir." diye konuştu.

Tabiatın kendine has bir dengesi olduğunu ancak iklim değişikliğinin bu dengeyi bozduğunu ifade eden Kılıç, "Yeni dengeye uyanlar yaşayıp üreyeceklerdir. Uyamayanlar yok olacaktır. Tür sayısında azalma beklenmektedir. Her bir tür dünya için önemlidir, bir görevi gerçekleştirir. Yok olan türlerin gerçekleştirdiği görevler yerine getirilemeyeceği için tabiatın dengesi bozulacaktır." ifadelerini kullandı.