Kuzey Kore, uzaya gözlem uydusu yerleştirmeyi başardı

Kuzey'in iddiası bağımsız olarak hemen doğrulanamadı. Ancak fırlatmanın ABD ve ortaklarından güçlü bir kınama alacağı kesindi zira BM Kuzey Kore'nin uydu fırlatmasını füze teknolojisi testleri için kılıf olarak nitelendirerek yasaklamıştı.

Kuzey'in uzay yetkilileri yaptıkları açıklamada, uzay fırlatma aracının Salı gecesi ülkenin ana fırlatma merkezinden kalkışını ve planlanan bir uçuşu takiben Malligyong-1 uydusunu yörüngeye yerleştirdiğini söyledi.

Açıklamada lider Kim Jong Un'un fırlatmayı izlediği belirtildi. Açıklamada fırlatılan casus uydunun rakiplerinin düşmanca askeri hamlelerine karşılık Kuzey Kore'nin savaş hazırlığını arttıracağı ve daha fazlasının erken bir tarihte fırlatılacağı belirtildi.

Güney Kore ve Japonya daha önce Kuzey Kore'nin fırlattığı uyduyu tespit ettiklerini açıklamışlardı. Japon hükümeti Okinawa için kısa bir süre J-Alert füze uyarısı yayınlayarak bölge sakinlerini binaların içine ya da yeraltına sığınmaya çağırdı. Güney Kore ordusu, ABD ve Japonya ile yakın koordinasyon içinde hazırlıklarını sürdürdüğünü söyledi.

Japonya Başbakanı Fumio Kishida, "Kuzey Kore buna uydu dese bile, balistik füze teknolojisini kullanan bu ateşleme, ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarının açık bir ihlalidir" dedi.

"Bu aynı zamanda halkın güvenliğini etkileyen ciddi bir tehdittir."

Casus uydu, artan ABD tehditleriyle başa çıkmak için silah sistemlerini modernize etmek isteyen Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un göz diktiği önemli askeri varlıklar arasında yer alıyor.

Kuzey Kore bu yılın başlarında iki kez casus uydu fırlatma girişiminde bulunmuş ancak her iki fırlatma da teknik sorunlar nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştı.

Kuzey Kore Ekim ayında üçüncü bir fırlatma gerçekleştireceğine söz vermişti. Ancak bu fırlatma planını takip etmedi ya da takip etmemek için bir neden göstermedi. Güney Koreli yetkililer gecikmenin Kuzey Kore'nin casus uydu fırlatma programı için Rusya'dan teknolojik yardım alıyor olmasından kaynaklandığını söylediler.

Her ikisi de ABD'nin hasmı olan ve küresel düzeyde giderek yalnızlaşan Kuzey Kore ve Rusya son aylarda ilişkilerini geliştirmek için yoğun çaba sarf ediyor. Eylül ayında Kim, Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmek ve önemli askeri tesisleri ziyaret etmek üzere Rusya'nın Uzak Doğu bölgesine gitti ve iki ülke arasında bir silah anlaşması yapılacağına dair yoğun spekülasyonlara yol açtı.

İddia edilen anlaşma, Kuzey Kore'nin Rusya'nın Ukrayna ile savaşında tükenen mühimmat stokunu doldurmak için konvansiyonel silah tedarik etmesini içeriyor. Yabancı hükümetler ve uzmanlar bunun karşılığında Kuzey Kore'nin nükleer ve diğer askeri programlarını geliştirmek için Rusya'dan yardım istediğini söylüyor.

Kim'in Rusya ziyareti sırasında Putin devlet medyasına verdiği demeçte ülkesinin Kuzey Kore'ye uydu yapımında yardımcı olacağını söyledi ve Kim'in "roket teknolojisine büyük ilgi gösterdiğini" belirtti.

Rusya ve Kuzey Kore silah transferi anlaşmasına ilişkin iddiaları asılsız bularak reddetti. Böyle bir anlaşma, Kuzey Kore'nin dahil olduğu herhangi bir silah ticaretine yönelik BM yasaklarını ihlal edecektir.

Beyaz Saray Ekim ayında yaptığı açıklamada Kuzey Kore'nin Rusya'ya 1,000 konteynırdan fazla askeri teçhizat ve mühimmat teslim ettiğini söylemişti. Ancak Güney Kore Savunma Bakanı Shin Wonsik bu hafta yaptığı açıklamada Kuzey Kore'nin Rusya'ya bu türden yaklaşık 3.000 konteyner gönderdiğini söyledi.

Kim daha önce Kuzey Kore'nin Güney Kore ve ABD'nin faaliyetlerini daha iyi izlemek ve nükleer füzelerinin etkin kullanımını artırmak için casus uydulara ihtiyacı olduğunu söylemişti. Ancak Güney Kore, Kuzey Kore'nin casus uydu fırlatma programının aynı zamanda daha güçlü kıtalararası balistik füzeler üretme çabalarını da içerdiğini söyledi.

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol geçen hafta Associated Press'in sorularına verdiği yazılı yanıtlarda "Kuzey Kore askeri keşif uydusunu fırlatmayı başarırsa, bu Kuzey Kore'nin ICBM yeteneklerinin daha yüksek bir seviyeye çıkarıldığı anlamına gelecektir" dedi. "Bu nedenle güçlendirilmiş karşı tedbirler almamız gerekecek."

Seul'deki Ewha Üniversitesi'nde profesör olan Leif-Eric Easley, Salı günkü fırlatmanın Kuzey Kore uydusunun gerçekten keşif işlevi görüp görmediği ve Rusya'nın teknik ve hatta maddi yardım sağlayıp sağlamadığı gibi cevaptan çok soru ortaya çıkardığını söyledi.

Easley, "Bunun tek seferlik bir olay olmadığı, Kuzey Kore'nin ekonomik kalkınma yerine askeri yeteneklere öncelik verme, Güney Kore ile uzlaşmak yerine tehdit etme ve ABD ile diplomasi yürütmek yerine Rusya ve Çin ile daha fazla uyum sağlama stratejisinin bir parçası olduğu zaten açık" dedi.

Kuzey Kore, ABD ve müttefiklerini hedef alan güvenilir bir nükleer silah cephaneliği oluşturmak amacıyla geçen yıldan bu yana yaklaşık 100 füze denemesi gerçekleştirdi. Pek çok yabancı uzman Kuzey Kore'nin işleyen nükleer füzeler elde etmek için son teknolojilere sahip olduğunu söylüyor.

Ancak bir uyduyu yörüngeye yerleştirebilecek bir rokete sahip olmanın, Kuzey Kore'nin uyduyla benzer boyutta bir harp başlığı taşıyabilecek bir füze inşa edebileceği anlamına geleceğini söylüyorlar.

Güney Kore ordusu kısa bir süre önce, Kuzey'in fırlatmaya devam etmesi halinde, gerilimi azaltmak için 2018'de Koreler arası yapılan anlaşmayı askıya alabileceğini ve cephe hattı hava gözetleme ve atış tatbikatlarına yeniden başlayabileceğini öne sürdü.

Japonya sahil güvenliği Salı günü erken saatlerde yaptığı açıklamada Kuzey Kore'nin Tokyo'ya Çarşamba ile 30 Kasım arasında bir zamanda bir uydu fırlatacağını söylediğini belirtti.

Bunun üzerine ABD, Güney Kore ve Japonya Kuzey Kore'yi fırlatmayı iptal etmeye çağırdı. Bu ülkeler daha önce Kuzey Kore'nin daha önce gerçekleştirdiği iki uydu fırlatımını BM Güvenlik Konseyi kararlarının ihlali olarak kınamışlardı. Ancak daimi konsey üyeleri Rusya ve Çin herhangi bir Güvenlik Konseyi tepkisini engelledi.

Haziran ayında Kim'in kız kardeşi ve üst düzey iktidar partisi yetkilisi Kim Yo Jong, BM Güvenlik Konseyi'ni ABD'nin "siyasi bir uzantısı" olarak nitelendirdi. BM konseyini "ayrımcı ve kaba" olduğu iddiasıyla eleştiren Kim, diğer ülkeler tarafından fırlatılan binlerce uydunun halihazırda faaliyette olmasına rağmen sadece Kuzey'in uydu fırlatmalarını sorun ettiğini söyledi.

Mayıs ve Ağustos aylarında gerçekleştirilen önceki iki fırlatmada Kuzey Kore Malligyong-1 keşif uydusunu taşımak için yeni Chollima-1 roketini kullanmıştı.

İlk denemede uyduyu taşıyan Kuzey Kore roketi kalkıştan kısa bir süre sonra okyanusa çakıldı. Kuzey Koreli yetkililer roketin birinci ve ikinci aşamalarının ayrılmasının ardından itiş gücünü kaybettiğini söyledi. İkinci fırlatma başarısızlığının ardından Kuzey Kore, üçüncü aşama uçuşu sırasında acil durum patlatma sisteminde bir hata olduğunu söyledi.

Güney Kore ilk fırlatmadan kalan enkazı geri aldı ve uydunun askeri keşif yapmak için çok kaba olduğunu söyledi.

Bazı sivil uzmanlar Kuzey Kore'nin Malligyong-1 uydusunun muhtemelen sadece savaş gemileri veya uçaklar gibi büyük hedefleri tespit edebileceğini söyledi. Ancak Kuzey Kore'nin bu tür birkaç uyduyu işleterek Güney Kore'yi her zaman gözlemleyebileceğini söylediler. Nisan ayında Kim Jong Un, Kuzey Kore'nin birkaç uydu fırlatması gerektiğini söylemişti.

Kim, casus uyduların yanı sıra, daha hareketli ICBM'ler, nükleer enerjiyle çalışan denizaltılar ve çok başlıklı füzeler gibi diğer sofistike silahları da tanıtmaya hevesli. Gözlemciler, Kim'in nihayetinde, diplomasi yeniden başladığında yaptırımların hafifletilmesi gibi daha büyük ABD tavizleri koparmak için genişletilmiş bir silah cephaneliğini kullanmak isteyeceğini söylüyor.

Buna karşılık ABD ve Güney Kore, bazen uzun menzilli bombardıman uçakları, nükleer silahlı bir denizaltı ve uçak gemileri gibi ABD stratejik varlıklarını da içeren düzenli askeri tatbikatlarını genişletiyor. Salı günü USS Carl Vinson uçak gemisi ve savaş grubu, Kuzey Kore'ye karşı yeni bir güç gösterisi için Güney Kore'deki bir limana ulaştı.