Libya mahkemesinden UBH ile Türkiye arasındaki mutabakat zaptına iptal kararı

Dibeybe hükümeti, Trablus Temyiz Mahkemesi İdari Yargı Dairesi'nin dün verdiği ani karar karşısında sessiz kaldı. Karar kapsamında, Türkiye ile hidrokarbon alanında iş birliğine ilişkin Ekim 2022'de imzalanan mutabakat zaptı iptal edildi.

Ülkenin batısında Misrata şehrindeki 17 Şubat Hareketi ve Ulusal Faaliyetler, bir ulusal diyalog başlatılması ve seçimleri denetleyecek yeni bir ortak hükümet kurulması çağrısında bulundu. Pazar akşamı yapılan ortak açıklama devletin medeniyetini doğruladı.

İktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesine engel

Aynı zamanda iktidarın barışçıl bir şekilde devredilmesini garanti altına alacak, adil yasalara sahip şeffaf ve adil demokratik seçimlerin alternatifi olmadığına dikkat çekti. Askeri yönetimin, milislerin desteklenmesinin, kabile ve ailenin yönetiminin reddedildiğini ilan etti.

Birleşmiş Milletler'e (BM), misyonuna ve Libya meselesine dahil olan ülkelere, Libya konsensusunu ve Libya'nın her türlü siyasi çözümü sahiplenmesini destekleyerek ulusal egemenliğe saygı duymaları çağrısında bulundu.

Aynı zamanda, “BM Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy’in BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK) verdiği son brifing, milletin varlığını tehdit eden, iktidarlarını sürdürmeye çalışan siyasi partilerin başta seçimler olmak üzere kendilerine verilen görevleri yerine getiremediğini kanıtladı” ifadelerini kullandı.

BMGK'ya soruşturma başlatma çağrısı

Batı Yakası ve Cebel belediyelerinin 39 belediye başkanı, BMGK’ya, Libya'daki bölünmeyi artırmadaki rolü nedeniyle Bathiliy’in görevden alınması ve hakkında soruşturma başlatılması çağrısında bulundu.

Pazar günü yayınladıkları bildiride, BM’nin başarısız olduğunu düşündükleri için Arap Birliği'ne kriz dosyasını devralacak bir Libya temsilcisi ataması çağrısında bulundular. Parlamentodan çıkan Usame Hammad başkanlığındaki İstikrar Hükümeti’ne ülkedeki tek meşru organ olduğu için destek verdiklerini açıkladılar.

Yerel basında görgü tanıklarının aktardığı bilgilere göre, bir grup Zintanlı genç, Dibeybe hükümetinin yolsuzluğunu kınamak ve devrilmesini talep etmek için protesto düzenledi. Göstericilerin lastik yaktığı ve yolları kapattığı, olayları körükleyip sivil itaatsizlik ilan etme tehdidinde bulundu.

Devlet Konseyi, Birinci Başkan Yardımcısı Mesud Ubeyd’in Trablus'ta İtalya Büyükelçisi Gianluca Alberini ile iki ülke arasındaki ikili ilişkileri, bunları pekiştirmenin yollarını ve siyasi krizdeki gelişmeleri görüştüğünü aktardı. Her iki tarafın da Bathiliy’in çabalarına desteklerini teyit ettiğine dikkat çekti.

Seçim yasalarının oluşturulmasının gerekliliği

Görüşmede aynı zamanda ulusal uzlaşı konusuna ve ülkede istikrarın sağlanmasının gerekliliğine, ortak bir hükümet çatısı altında seçime uygunluk sağlamak için üzerinde anlaşmaya varılan seçim yasalarının oluşturulması gerekliliğine değinildi.

Mesud, Libya'da barışçıl bir çözümün desteklenmesinde İtalya'nın rolünün önemini vurguladı. İtalya'nın yerel kurumlara sağladığı yardıma övgüde bulundu. İtalyan büyükelçisinin konseyin çabalarını övdüğü ve siyasi partiler arasında fikir birliğine varma çabalarını desteklediği belirtildi.

Avrupa Birliği Büyükelçisi Nicola Orlando, Pazartesi günü Katar Büyükelçisi Halid ed-Dosari ile Bathiliy’in Libya'da istikrar ve birliğin önünü açacak kapsamlı seçimler düzenlemeye yönelik çabalarını destekleme yönündeki ortak hedef konusunu görüştüğünü söyledi.

ABD'nin Trablus Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Jeremy Berndt, Pazartesi günü Libya Merkez Bankası Başkanı ile ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı'nın teknik desteği yoluyla ABD hükümeti ile banka arasındaki ortaklığın sonraki adımlarını tartıştığını söyledi.

Kara para aklamayı önlemeye yönelik adımlar gündemde

Libya'da ekonomik istikrarın karşı karşıya olduğu zorlukları ve ülke genelinde ekonomik politikaların şeffaflığı ve koordinasyonu ihtiyacını, ayrıca dolandırıcılığı, kötü yönetimi ve kara para aklamayı önlemeye yönelik etkili önlemleri tartıştıklarını kaydetti.

Trablus Güvenlik Müdürü Halil Vehibe, Pazar akşamı televizyondan yayınlanan açıklamasında, 10 kişinin hayatını kaybettiği Ebu Salim katliamıyla ilgili olarak savcılığın soruşturma başlattığını duyurdu. Trablus'ta tarımsal proje alanındaki bir evde kimliği belirsiz bir grup tarafından öldürülen bu insanlardan bir kısmı, İstikrar Destek Servisi'ne bağlıydı.

BM misyonu konuyla ilgili açıklamasında, Bathiliy’in sürekli uyarılarının bir hatırlatıcısı konumunda olan ve şiddet içeren cinayeti kınadı. Bathiliy’in güvenlik yetkilileri arasındaki rekabetin, Trablus'taki kırılgan güvenlik durumuna ilişkin ciddi riskler içerdiğini defalarca dile getirdiğini de hatırlattı.

Heyet, ilgili Libya makamlarını olayla ilgili bağımsız, hızlı ve kapsamlı bir soruşturma yürütmeye, olayların körüklenmesine ve daha fazla şiddete yol açabilecek eylemleri önlemek için çalışmaya çağırdı.

İstikrar Hükümeti Başkanı, “Bu suç, başkentte iktidarın silahlı grupların kontrolünde olmasından kaynaklanan kaos senaryosunun devam ettiğini teyit ediyor” vurgusunda bulundu.

Başsavcı, olayın koşullarının belirlenmesi için derhal soruşturma yapılması çağrısında bulundu. Hükümetinin, ülkenin batı bölgelerinde güvenliğin sağlanması, kontrol edilmesi ve güvenlik durumunun güvence altına alınması için yardım elini uzatmaya hazır olduğunu doğruladı.