ll. Kosova Savaşı

II. Kosova Savaşı, Osmanlı’nın Balkanlar'daki genişleme stratejisini ve bölgedeki kalıcılığını şekillendiren önemli bir dönüm noktası oldu. Savaşın kazanılması, Osmanlı'nın Balkanlarda derin bir şekilde kök salmasına olanak tanırken, aynı zamanda Balkan halklarının siyasi ve dini kimliklerinin şekillenmesinde de önemli bir rol oynadı.

1. resim

II. Kosova Savaşı

 Sultan II. Murad komutasındaki Osmanlı ordusu, Macar komutan Hunyadi János liderliğindeki Hristiyan ittifakıyla Kosova'da karşı karşıya geldi. 

Osmanlı ordusu, sol kanadını Rumeli süvarilerinden sağ kanadını ise Anadolu süvarilerinden oluşturduğu askeri birliklerle konuşlandırdı.

Savaş, 17 Ekim'de Macarların saldırısıyla başladı, ancak bu saldırı tarafların gücünü ölçmekle geçti.

Savaşın ikinci gününde, Haçlı ordusu kanatlardan bir kez daha  saldırıya geçti.

Osmanlı Sultanı II. Murad, saldırıyı dikkatle gözlemleyerek, merkezdeki Azap ve Yeniçeri birliklerini sabit tutup kanatlardaki askerlerine geri çekilme emri verdi.

Sultan ll. Murad'ın bu hamlesini gören Macar komutan Hunyadi János, Osmanlıların savaşı terk ettiğini düşündü ve ordusunun tamamını merkeze yönlendirerek var gücüyle hücuma geçti. Ancak János, II. Murad’ın zekice planlanmış bir savaş stratejisiyle tuzağa düştü.

Merkezdeki Osmanlı kuvvetlerine de geri çekilme emri verildiğinde, Haçlı ordusu tamamen Osmanlıların tuzağına düştü.

II. Murad’ın sağ ve sol kanatlarında bekleyen Anadolu ve Rumeli atlı birlikleri, ani ve hızlı bir manevrayla yeniden hücuma geçip Haçlı ordusunu çembere aldı.

Çember içinde sıkışan Haçlı ordusu büyük bir bozguna uğradı.

Savaş meydanında Haçlı birliklerinin bozguna uğradığını gören Hunyadi János, kaçmak zorunda kaldı, ancak arkasında büyük bir yenilgi ve kargaşa bıraktı.

II. Kosova Savaşı, II. Murad’ın savaş dehasını ve Hunyadi'nin cesur ancak dikkatsiz manevrasını tarihe kazıdı.

Kosova Savaşı'nın Osmanlı açısından önemi

Il. Kosova Savaşı, Osmanlı'nın Balkanlarda kesin ve kalıcı bir hâkimiyet kurmasının kapısını açan önemli bir dönüm noktası oldu.

Bu savaş, Osmanlıya askeri kazanımların yanı sıra psikolojik olarak da büyük getiriler sağladı.

Osmanlı, güçlü Hristiyan koalisyonlarına karşı üstünlüğünü bir kere daha kanıtladı.

Sırpsındığı, Varna ve I. Kosova gibi savaşlar, daha önce Osmanlı'nın Batı’daki gücünü göstermişti. Ancak Haçlı ittifakına son ve kesin darbe, 1448’de gerçekleşen II. Kosova Savaşı ile vuruldu.

Bu savaş, Hristiyan Avrupa devletlerinin Osmanlı'ya karşı direnme gücünü tamamıyla kırdı.

II. Kosova Savaşı’nın ardından, Macaristan, Sırbistan ve diğer yerel güçler büyük ölçüde Osmanlı'nın bölgedeki egemenliğini tanımak zorunda kaldı.

Böylece Balkanlar’da Osmanlı üstünlüğü kesinleşmişti.

Avrupalı devletler, 1699 Karlofça'ya kadar Osmanlı karşısında savunma pozisyonuna geçti.

Osmanlı’nın Balkanlardaki bu zaferi, İslam dünyasında büyük yankı uyandırmış ve Anadolu'dan gelen Türkmen grupların Balkanlara iskan politikasıyla yerleşimini hızlandırdı.

İskan politikası, Osmanlı'nın bölge üzerindeki sosyal ve demografik kontrolünü sağlamasına yardımcı oldu.

Viyana'nın önü açıldı

II. Kosova Savaşı'nın ardından Osmanlılar, Balkanlarda daha fazla genişleyerek Viyana kapılarına kadar uzanacak imkanı sağladı.

Bu savaşın ardından Macaristan ve Hristiyan dünyası, Osmanlı tehdidine karşı önemli bir savunma hattı oluşturmak zorunda kaldı. 

Hunyadi János

 Hunyadi János, Osmanlı'nın Balkanlardaki ilerlemesine karşı koymaya çalışan en önemli figürlerden biriydi.

Macaristan'ın güçlü askeri lideri olarak Hunyadi, özellikle II. Kosova Savaşı'nda Osmanlı’ya karşı Avrupa devletlerini direniş için örgütlemişti.

Hunyadi Janos
Hunyadi Janos

Hunyadi’nin amacı, Osmanlı amansız süren ilerleyişini durdurmak ve Balkanlar'daki Hristiyan devletlerini Osmanlı tehdidine karşı korumaktı. Ancak II. Kosova Savaşı’ndaki yenilgisi, Hunyadi’nin bu amacına ağır bir darbe vurdu. 

Osmanlı'nın Balkanlar mirası

Kosova Savaşları, Osmanlı'nın Balkanlar üzerindeki hâkimiyetinin başlangıç ve devamı açısından kilit öneme sahipti.

I. Kosova Savaşı Osmanlı'nın bölgeye kalıcı olarak yerleşmesinin önünü açarken, II. Kosova Savaşı Osmanlı'nın bu hâkimiyeti pekiştirmesini ve Balkanlardaki Osmanlı varlığının 19. yüzyıla kadar sürecek şekilde kurumsallaşmasını sağladı.

Osmanlılar, bu süreçte bölgeyi sadece askeri olarak kontrol etmekle kalmamış, aynı zamanda idari, sosyal ve dini yapılarıyla Balkan toplumlarına derinlemesine nüfuz etmişlerdi.

Kosova Savaşları, Osmanlı açısından Batı’ya açılma stratejisinin bir parçası olarak görüldü.

Balkanların Osmanlı yönetimi altındaki yüzyıllar süren dönemi, bölgenin kültürel, dini ve sosyal yapısında önemli izler bıraktı.

Bugün Balkanlar'da Osmanlı izlerinin hala hemen her bölgede görülebilmesi, Osmanlı'nın bölgedeki adil yönetimi ve hoşgörü politikalarının bir sonucu olarak değerlendirilebilir.

Tartışma