gdh'de ara...

Mısır'da seçimler: Abdulfettah el Sisi 2030'a kadar görevde kalabilir

Mısır’da bugünden itibaren üç gün sürecek başkanlık seçimleri yapılıyor. 2013 darbesi sonrasında ipleri eline alan Cumhurbaşkanı el Sisi’nin üçüncü kez seçilmesi bekleniyor.

1. resim

Mısır, İsrail'in Gazze saldırılarının gölgesinde Cumhurbaşkanlığı seçimi için sandık başına gidiyor.

Üç gün sürecek seçimde 65 milyondan fazla seçmenin oy kullanması bekleniyor.

2014 ve 2018'deki seçimlerde oyların yüzde 96'sini alan Abdulfettah es-Sisi'nin üçüncü kez seçilerek iktidarını pekiştirmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Muhalefete yönelik ağır baskılar, kırılgan ekonomi ve güvenlik siciline rağmen eski ordu komutanının on yıllık iktidarı, üçüncü dönemi de kazanarak 2030'a kadar uzayabilir.

Birçok kişi ise sonucun zaten belli olduğu görüşünde.

Abdulfettah el Sisi'nin Mısır'ın demokratik yollarla seçilmiş ilk cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'yi askeri darbe ile devirmesinin üzerinden on yıldan fazla bir süre geçti.

Eski general ülkeyi hala demir yumrukla yönetmeye devam ediyor.

Batılı analistlere göre Sisi'nin 2014 ve 2018 yıllarında oyların yüzde 97'sini alarak kazandığı 'seçim zaferleri', bu defa ne olacağı konusunda şüpheye yer bırakmıyor.

Bir başka zafer, eski generalin 2030 yılına kadar iktidarda kalmasını sağlayacak.

Sisi, 2019'da Mısır Anayasasını değiştirip cumhurbaşkanlığı süresini de dört yıldan altı yıla çıkararak üçüncü kez aday olmasının önünü zaten açmıştı.

Abdulfettah el Sisi kimdir?

İşte destekçileri tarafından "alçakgönüllü, becerikli", karşıtları tarafından ise "güvensiz ve şüpheci" olarak görülen Abdulfettah el Sisi'nin Arap dünyasının en büyük ülkesi Mısır siyasetinde adım adım öne çıkış süreci:

Kasım 1954'te Kahire'de doğan Sisi, muhafazakâr bir ailede büyüyen on dört çocuktan biriydi.

Bir esnafın oğlu olan Sisi, erken yaşta askeri kariyer yapmaya karar verdi.

Asker tarafından yönetilen ülkede sosyal basamakları birer birer tırmandı.

Hayatının büyük bölümünü gözlerden uzakta geçiren Sisi, 2012 yılında Mısır Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı olarak öne çıktı.

ABD Başkanı Joe Biden (sol), Şarm el Şeyh kentinde Mısır lideri Abdulfettah el Sisi ile görüşürken-AP
ABD Başkanı Joe Biden (sol), Şarm el Şeyh kentinde Mısır lideri Abdulfettah el Sisi ile görüşürken-AP

Aslında bu sürpriz terfi, kendisine Mısır'ın demokratik yollarla seçilmiş ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi tarafından, 'Arap Baharı' sürecinden sadece bir yıl sonra verildi.

O dönemde Sisi, medya tarafından Mursi'nin de içinden geldiği Müslüman Kardeşler hareketiyle uyumlu dindar bir Müslüman olarak gösteriliyordu.

Bu algı, Sisi'nin İslamcı grubun kurucusu Hasan El Benna'nın öğrencisi Abbas Sisi ile olan aile bağları üzerine bina edilmişti.

Mursi, kendi atadığı general tarafından görevden alındı

Kısmen İngiltere ve ABD'de eğitim alan Sisi, Mısır'ın kuzeyindeki askeri bölgenin komutanı olduktan sonra rütbesini yükselterek askeri istihbaratın başına geçti.

 2013'te kitlesel ayaklanmaların ardından Sisi, eski cumhurbaşkanı ve kabinesine ültimatom verdi.

Mısır'ın demokratik yollardan seçilen ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi (sol), Savunma Bakanı olarak atadığı Abdulfettah Sisi ile görüşürken
Mısır'ın demokratik yollardan seçilen ilk Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi (sol), Savunma Bakanı olarak atadığı Abdulfettah Sisi ile görüşürken

Musri, beklendiği gibi çağrıları reddetti ve istifa etmeyeceğini açıkladı.

İslamcı Başkan Mursi, kısa süre sonra kendi atadığı Genelkurmay Başkanı tarafından önce görevden alındı, ardından tutuklandı ve hapsedildi.

Muhammed Mursi, Kahire'de yargılanırken
Muhammed Mursi, Kahire'de yargılanırken

Mısır güvenlik güçleri Ağustos 2013'te Kahire'deki Rabiatül Adeviye Meydanında toplanan yüzlerce Mursi destekçisini öldürdü.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), bu göstericilerin öldürülmesini olası bir "insanlığa karşı suç" olarak nitelendirdi.

Sisi tarafından 'terör örgütü' olarak nitelendirilen Müslüman Kardeşler'e yönelik baskılar o tarihten bu yana sürüyor.

Sisi, 2014 seçimlerinde yüzde 97 oy aldı

Sisi, Mayıs 2014'te katılımın hayli düşük olduğu bir seçimde yüzde 97 ile cumhurbaşkanı seçildi, karşısındaki tek rakibi oyların sadece yüzde 3'ünü aldı.

Seçimlerindeki 'ezici zaferi'nin ardından, muhaliflerin yanı sıra yerel ve uluslararası STK'lar Sisi'yi "otokratik rejime geri dönmeyi istemekle" suçladı.

İktidara gelmesinden itibaren "baskıların benzeri görülmemiş boyutlara ulaştığını" belirten raporlar yayımlandı.

2018'de yine yüzde 97 oy alarak cumhurbaşkanı seçildi

Sisi, Nisan 2018'de yapılan ikinci cumhurbaşkanlığı seçiminde yine yüzde 97'lik oy oranı ile seçimin galibi ilan edildi.

Kendisine karşı yarışan rakibi tutuklandı, diğer adaylarsa oylama öncesi zaten yarıştan çekilmişti.

2019 yılında Kahire'deki bir mahkemede duruşmasına katıldığı sırada fenalaşan 67 yaşında Mursi, hayatını kaybetti.

Kaynaklar

Tartışma