Mossad'ın çizgi kahramanları sinemaya dahil oluyor

ABD'nin California eyaletinde 9 Eylül'de düzenlenen D23 Expo'da filme katılacağı açıklanan Sabra karakteri, özellikle sosyal medyada büyük tepki topladı. Duyurunun Sabra ve Şatilla katliamının yıl dönümünden günler önce yapılması ve karakterin daha önce çizgi romanda ırkçı özellikleriyle ön plana çıkması eleştirileri de beraberinde getirdi. Sosyal medya kullanıcıları, filme "İsrail-Filistin çatışmasına taraflı yaklaşmak, Filistinlilere yönelik insan hakları ihlallerini örtmeye çalışmak, işgalci bir ülkenin ajanını kahraman gibi göstermek" ve "İsrail propagandası yapmak" gibi eleştiriler getirdi.

Uluslararası Güvenlik ve Enerji Uzmanı, aynı zamanda "Vampire the Requiem" (Vampir: The Requiem), "Vampire the Masquerade" (Vampir: The Masquerade), "Dungeons and Dragons" (Zindanlar ve Ejderhalar), "Mummy the Resurrection" (Mumya: Diriliş) gibi korku ve modern fantezi başlıklarında uzmanlaşmış çok sayıda RPG (Rol yapma oyunu) yazarı Khaldoun Khelil, Sabra karakterini AA muhabirine değerlendirdi.

Kaptan Amerika'nın yeni süper kahramanı "Sabra" kim?

Sabra karakterinin ilk kez 1980'de Bill Mantlo tarafından kaleme alınan ve Sal Buscema tarafından çizilen "The Incredible Hulk" isimli çizgi romanda yer aldığını belirten Khelil, karakterin gerçek adının Ruth Bat-Seraph olduğunu ve insanüstü yeteneklere sahip bir mutantı temsil ettiğini kaydetti.

Khelil, karakterin İsrailli ilk süper kahraman olduğuna dikkati çekerek "Çizgi romanda Sabra'ın en karakteristik özelliği İsrail Gizli Servisi Mossad için çalışmış olması, aynı zamanda gizli kimliğine rağmen İsrailli bir polis memuru olması ve temelde İsrail devletinin temsilcisi olmasıydı. Kostümü bile İsrail bayrağıydı." dedi.

Khelil, Sabra'nın İsrailliler için bir takma adı ifade ettiğini kaydederek, bunun da onlar için tıpkı kovboy ya da ona benzer bir Amerikan karakterine sahip olmakla eşdeğer olduğunu dile getirdi. Sabra kelimesinin kökenine ilişkinse Khelil "Temelde Sabra, İsrail'de doğmuş birinin, özellikle de İsrail'de doğmuş bir Yahudi'nin adıydı. Adını dikenli armut gibi bir meyveden alıyordu. Aslında buradaki 'dikenli ama tatlı' bir fikirdi." ifadesini kullandı. Sabra karakterinin 1982'de binlerce Filistinlinin ölümüne yol açan Sabra ve Şatilla katliamından sonra tepki çekmeye başladığını aktaran Khelil, özellikle katliamı Mossad ile ilişkilendiren belgelerin ortaya çıkmasıyla Sabra'nın varlığının sorgulandığını dile getirdi.

Sabra'nın ırkçı geçmişi

Khelil, çizgi romandaki öldürülen Sahad adlı Arap çocuğunun fakir, eğitimsiz ve hırsız olarak tasvir edildiğini belirterek "Ölen çocuk bile tüm hikayede yalancı ve hırsız olarak anlatılıyor. Sahad, karpuz çalıp Hulk ile paylaşmayı seviyor ve turistleri dolandırıp paralarını alabilmek için açlıktan ölmek üzere olan büyük bir ailesi olduğu yalanını söylüyor." dedi. İnsanların filmle ilgili ortak endişelerinin tıpkı çizgi romanda olduğu gibi Filistinlilerin, Arapların ya da Müslümanların basmakalıp ve insanlık dışı tasvirleriyle sunulacağı konusunda yoğunlaştığına dikkati çekti.

Mossad için çalışıyor

Khelil, “Çizgi romanda Sabra’ın en karakteristik özelliği İsrail Gizli Servisi Mossad için çalışmış olması, aynı zamanda gizli kimliğine rağmen İsrailli bir polis memuru olması ve temelde İsrail devletinin temsilcisi olmasıydı. Kostümü bile İsrail bayrağıydı.” dedi. Khelil, Sabra karakterinin 1982’de binlerce Filistinlinin ölümüne yol açan Sabra ve Şatilla katliamından sonra tepki çekmeye başladığını aktararak, özellikle katliamı Mossad ile ilişkilendiren belgelerin ortaya çıkmasıyla Sabra’nın varlığının sorgulandığını dile getirdi.

Sabra ve Şatilla Katliamı

İsrail'in 14 Mayıs 1948'de Filistin topraklarını işgal etmesiyle zorunlu göçe tabi tutularak Lübnan'a sığınan Filistinli mülteciler, 16 Eylül 1982'de İsrail'in yaptırdığı yeni bir saldırıya maruz kaldı. Filistinliler, Lübnanlı aşırı sağcı Hristiyan milislerin 3 gün süren kanlı baskınında kadın ve çocuk binlerce kayıp verdi. Lübnan ve Orta Doğu'nun modern tarihindeki toplumsal hafızada acı iz bırakan katliamın failleri adalete teslim edilmedi ve bugüne kadar kimseden hesap sorulamadı. Haaretz gazetesi daha sonra Sabra ve Şatilla olaylarıyla bağlantılı olan İsrail'in Lübnan'ı işgaline ilişkin Mossad'a ait bazı tarihi belgeler yayımladı. Belgeler, İsrail ordusunun Lübnan işgaline bir yıl önceden Falanjist milislerle koordinasyon içinde hazırlık yaptığı ve katliamdan önce Mossad'ın ülkedeki müttefiklerine silah sevkiyatı yaptığını ortaya koydu.

Sabra ilk değil

Sadece Marvel özelinde değil geçmişte "Sabra" isminin kullandığı çok sayıda ırkçı çizgi karakterin ibranice çizgiromanı bulunuyor. "Sabraman" da onlardan biri. Çizgi karakterlerin tamamı ise Mossad'a girdi.