NATO Avustralya, Yeni Zelanda ve Güney Kore ile ilişkilerini geliştirecek

Toplu olarak Asya-Pasifik ortakları (AP4) olarak bilinen bu dört ülke şu anda NATO tarafından "dünya çapındaki ortaklar" olarak etiketleniyor.

İttifak, bu dört ülke ile Bireysel Olarak Uyarlanmış Ortaklık Programı (ITPP) olarak bilinen ve daha yüksek bir ortaklık biçimine yükseltilen bir program formüle edecek.

Yol haritası niteliğindeki belgelerle ortaklar siber güvenlik, uzay ve dezenformasyonla mücadele gibi konularda iş birliğini araştıracaklar.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg gelecek yıl Tokyo'da bir NATO irtibat bürosu açılmasını önerdi ancak bu fikir Çin'e yanlış mesaj vereceğinden ve Güneydoğu Asya Uluslar Birliği üyeleri arasında da endişelere yol açabileceğinden korkan Fransa'nın muhalefetiyle karşılaştı.

NATO üyeleri arasında ortaya atılan bir fikir, önerilen ofisi dört ITPP'nin sorunsuz bir şekilde uygulanması için bir tesis olarak nitelendirmek.

Bir irtibat bürosunun açılması tüm üyelerin onayını gerektiriyor ve bu yaklaşımın Fransa'yı kazanacağı umuluyor.

Japonya Başbakanı Fumio Kişida, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ve Yeni Zelanda Başbakanı Chris Hipkins'in 11-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta yapılacak NATO zirvesine katılmaları bekleniyor.

Bu, NATO ile Hint-Pasifik arasındaki bağların daha da derinleştiğinin bir işareti olarak, dört AP4 liderinin üst üste katıldıkları ikinci yıl olacak.

Japon Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Japonya'nın ITPP'sinin zirveye kadar sonuçlanıp sonuçlanmayacağının "henüz belli olmadığını" söyledi.

NATO kaynakları Avustralya'nın müzakerelerinin en ileri düzeyde olduğunu, Güney Kore ve Yeni Zelanda'nın ise daha erken aşamalarda olduğunu belirtiyor.

NATO geçen yıl yayınladığı Stratejik Konsept'te - ittifakın amacını, doğasını, karşılaştığı zorlukları ve stratejisini özetleyen bir belge - Çin'in oluşturduğu tehdidi ilk kez ayrıntılı bir şekilde açıkladı.

Belgede Pekin'in belirtilen hırsları ve zorlayıcı politikalarının "çıkarlarımıza, güvenliğimize ve değerlerimize meydan okuduğu" belirtildi.

NATO özellikle Çin'in güç projeksiyonu, askeri yığınağı, kötü niyetli hibrid ve siber operasyonları ile çatışmacı retoriği ve dezenformasyonunun "müttefikleri hedef aldığını ve ittifak güvenliğine zarar verdiğini" söyledi.

NATO ayrıca Çin ve Rusya arasındaki stratejik ortaklıktan ve bu iki ülkenin kurallara dayalı uluslararası düzenin altını oyma girişimlerinden duyduğu endişeyi de dile getirdi.

İttifak geleneksel olarak Kuzey Atlantik bölgesine odaklanmış olsa da, yeni düşünce modern tehditlerin coğrafi bölgeleri aştığı ve küresel olduğu yönündedir.

Tokyo'daki bir Avrupa büyükelçisi Nikkei Asia'ya verdiği demeçte "Çin'in oluşturduğu tehdidi daha iyi anlamak için bu bölgedeki dört ortakla ilişkilerimizi güçlendirmemiz gerektiği konusunda tüm müttefiklerden açık bir ilgi var" dedi.

Büyükelçi, ITPP'ler tamamlandıktan sonra, "bir sonraki mantıklı adım Japonya'da bir irtibat ofisine sahip olmak olacaktır" dedi.

Japon tarafı NATO ofisine sahip olma konusunda istekli. Nikkei'ye konuşan kaynaklar Kishida'nın konuyu Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile 19 Mayıs'ta G7 zirvesi çerçevesinde Hiroşima'da 35 dakika süren bir görüşme sırasında gündeme getirdiğini söyledi.

Japon bakanlar ayrıca 9 Mayıs'ta G7 öncesinde internet üzerinden yapılan dışişleri ve savunma bakanları arasındaki iki artı iki toplantısında da konuyu gündeme getirdiler.

NATO'nun New York'taki Birleşmiş Milletler ve Viyana'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın yanı sıra Bosna Hersek, Gürcistan, Kuveyt, Moldova, Sırbistan ve Ukrayna'da irtibat büroları bulunmaktadır.

NATO'nun İşbirliğine Dayalı Güvenlik Bölümü Direktörü Korgeneral Francesco Diella ITPP'leri görüşmek üzere AP4 ülkelerini ziyaret etmektedir.

Diella Şubat ayında askeri temsilcilerle görüşmek üzere Güney Kore'yi ziyaret etti. Bir sonraki ay Diella üst düzey askeri ve siyasi temsilcilerle görüşmek üzere Avustralya ve Yeni Zelanda'ya gitti.

Avustralya ve Yeni Zelanda ITPP'leri "özel siyasi ve askeri istişareler, ortak eğitim ve tatbikatlar ve NATO liderliğindeki operasyon ve misyonlarda işbirliği yoluyla deniz güvenliği, yeni teknolojiler, siber uzay, iklim değişikliğinin güvenlik ve dayanıklılık üzerindeki etkisi de dahil olmak üzere küresel kaygıların kesiştiği güvenlik konularını ele alacak" dedi.

Diella son olarak Mayıs ayında Japonya'yı ziyaret etmiş ve burada da benzer istişarelerde bulunmuştu.

Fransa'nın Tokyo Büyükelçisi Philippe Setton Nikkei'ye verdiği bir mülakatta tek kişilik bir irtibat bürosunun Danimarka'nın Japonya'daki büyükelçiliğinin oynadığı mevcut "NATO temas noktası" rolüne bir ilave olup olmayacağını sorguladı. Halen Danimarka Büyükelçiliği'nde NATO işleriyle ilgilenen dört personel görev yapıyor.

Setton, "Temel olarak, bilgisayarı olan bir kişiden bahsediyoruz," dedi.

Setton "Çin'e ve Asya'da taraf tutmak istemeyen ortaklara yanlış mesajlar göndermek" yerine ITPP'ye odaklanmanın daha iyi olacağını söyledi.

Diğer üyelerin Paris'ten onay almak için ITPP'leri irtibat bürosunun işlevleriyle ilişkilendirmesi muhtemeldir.

Diella Şubat ayında askeri temsilcilerle görüşmek üzere Güney Kore'yi ziyaret etti. Bir sonraki ay Diella üst düzey askeri ve siyasi temsilcilerle görüşmek üzere Avustralya ve Yeni Zelanda'ya gitti.