gdh'de ara...

NATO Genel Sekreteri'nin Ukrayna planına ret

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifak üyelerinden gelen tepkiler üzerine Ukrayna için beş yıllık askeri yardım fonu oluşturma planlarını rafa kaldırdı.

1. resim

Bunun yerine ülkelerden mevcut katkılarını sürdürmeleri istenecek.

Önümüzdeki hafta Brüksel'de toplanacak NATO savunma bakanlarının desteğini alabilecek yeni öneriye göre müttefikler Ukrayna'ya öldürücü ve öldürücü olmayan yardım için yılda toplam en az 40 milyar avro (43 milyar Dolar) harcamayı taahhüt edecekler.

Özel görüşmelerden bahsettikleri için isimlerinin açıklanmasını istemeyen kişilere göre bu rakam, Rusya'nın 2022'deki işgalinden bu yana yapılan ortalama yıllık katkılarla uyumlu olacak.

NATO her ülkenin bağış hedeflerini gayri safi yurtiçi hasılalarının bir yüzdesine göre belirleyecek ve daha sonra muhtemelen yıllık bir raporda toplamları yayınlayacaktır.

Amaç, müttefiklerin Ukrayna'ya yaptıkları yardımlar konusunda daha fazla şeffaflık sağlamak ve taahhütlerini yerine getirmeyen üyelere nazikçe baskı yapmak olacak.

Yardımın yaklaşık yarısı ABD tarafından karşılanacak, geri kalanı ise ittifakın diğer 31 üyesi tarafından sağlanacak.

Stoltenberg daha önce müttefiklerin katkılarını beş yıl boyunca 100 milyar dolar değerinde bir havuzda toplama planını gündeme getirmiş, ancak müttefikler yeni fon taahhüdünde bulunma konusundaki isteksizlik ve Ukrayna'yı yanlış yönlendirme endişeleri nedeniyle bunun uygulanabilirliğini sorgulamıştı.

Yeni plan taze para içermeyecek olsa da, NATO bunun Kiev'e gelecek yıllardaki destek düzeyi konusunda daha fazla öngörülebilirlik sağlayacağını umuyor.

ABD Kongresi'nin yeni bir yardım turunu onaylamak için aylarca beklemesinin ardından sarsılan müttefikler, Donald Trump'ın Kasım ayında yeniden seçilme ihtimalinin Ukrayna'ya sağlanacak fonlar açısından ne anlama geleceği konusunda da endişeli.

Stoltenberg Prag'da düzenlenen NATO dışişleri bakanları toplantısının ardından yaptığı açıklamada "Şu ana kadar yılda yaklaşık 40 milyar harcadık, ancak müttefiklerden istediğim önümüzdeki yıllar için de bunu taahhüt etmeleri" dedi.

"Her yıl en azından bu düzeyde bir desteği, gerekli olduğu sürece sürdürmeliyiz."

Önerinin neredeyse tüm müttefiklerden geniş destek gördüğü, ancak Macaristan'ın en büyük soru işareti olmaya devam ettiği belirtildi.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, ülkesinin Ukrayna'ya yönelik derinleşen herhangi bir desteğin dışında kalabilmesini talep etti.

Türkiye'nin de Washington'da liderler tarafından kabul edilmesi beklenen Ukrayna paketinin diğer bölümleriyle ilgili endişelerini dile getirdiği belirtiliyor.

Bloomberg'in haberine göre NATO ayrıca yaklaşık 50 ülkenin Ukrayna'ya silah sevkiyatını koordine eden ABD liderliğindeki Ukrayna Savunma Temas Grubu'nun operasyonel görevlerini de devralmayı öneriyor.

NATO'nun en yüksek müttefik komutanının sorumlu olduğu böyle bir adım, yapıyı ABD seçimlerinden sonra ortaya çıkabilecek herhangi bir siyasi değişiklikten koruyabilir.

Türkiye'nin askeri yardımların koordinasyonunda müttefiklerin çatışmaya daha fazla müdahil olduğu algısından kaçınılması konusunda dikkatli olunması çağrısında bulunduğu belirtiliyor.

Kaynaklar

Tartışma