Nikkei: Batılı savunma şirketleri merkezlerini Japonya'ya kaydırıyor
Tokyo, Doğu Asya'nın gittikçe bozulan güvenlik durumu karşısında savunma harcamalarını keskin bir şekilde arttırmaya hazırlanırken, dünyanın dört bir yanındaki büyük savunma şirketleri Asya operasyonlarının ağırlık merkezini Japonya'ya kaydırıyor.
Önde gelen İngiliz havacılık ve silah şirketlerinden BAE Systems, Asya'daki operasyonlarının denetimini bu yılın sonuna kadar Malezya'dan Japonya'ya kaydırırken, ABD'li Lockheed Martin de kısa süre önce bu transferi tamamladı.
Ocak 2022'de Japonya'da bir iştirak kuran BAE, tüm Asya bölgesindeki iş stratejilerini Japonya'dan denetlemekten sorumlu olacak bir genel müdür atayacak.
Londra merkezli şirket, Japonya, İngiltere ve İtalya tarafından ortaklaşa yeni nesil bir jet avcı uçağı geliştirmek için oluşturulan Küresel Savaş Hava Programı'nda (GCAP) temel bir rol oynuyor.
Japon Mitsubishi Heavy Industries ve üçlü projede yer alan diğer şirketlerle iş birliğini güçlendirecek.
BAE, Asya pazarına yönelik denetim işlevlerini devrettikten sonra, iş temelini güçlendirmek için Japon iştirakindeki çalışan sayısını artıracak.
Lockheed Martin Asya'daki stratejik merkezini Singapur'dan Japonya'ya taşıdı.
Daha önce sık sık silahlı çatışmalara maruz kalan Güneydoğu Asya ülkelerindeki operasyonları, İngilizcenin resmi dillerden biri olduğu Singapur'dan yönetiyordu.
Lockheed Martin, Kuzey Kore'nin art arda füze fırlatması ve Tayvan üzerinde artan savaş riski gibi Kuzeydoğu Asya'da artan gerilimlere paralel olarak yer değiştirdi.
Patriot Advanced Capability-3 (PAC-3) karadan havaya füze savunma sistemi ve F-35 stealth savaş uçağı teslimatı gibi anlaşmalarla Japonya ile uzun süredir yakın ilişkiler sürdürüyor.
Amerikan havacılık ve savunma şirketi Japonya'dan Güney Kore, Tayvan ve diğer pazarlardaki operasyonları da kontrol edecek.
Dünyanın önde gelen savunma şirketleri Japonya'nın savunma geliştirme programına yoğun ilgi gösteriyor.
Ülkenin 2023-2027 mali yılları arasındaki savunma bütçesi, 2019 mali yılında başlayan bir önceki beş yıllık plana göre 1,5 kat artışla 43 trilyon yen (294,21 milyar $) olarak belirlendi.
Bu miktar, karşı saldırılar için uzun menzilli füzelerin tedariki için 5 trilyon yen ve eski parçaların değiştirilmesi ve mevcut silahların bakımına yönelik diğer çalışmalar için 9 trilyon yen içeriyor ve bir önceki plana göre iki kattan fazla artıyor.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'ne göre Japonya'nın 2022 yılı savunma bütçesi dünyanın en büyük 10. bütçesiydi ve küresel askeri bütçelerin %2'sini oluşturuyordu.
Japon yönetimi Çarşamba günü, halihazırda ihracatı nakliye ve gözetleme ekipmanlarıyla sınırlayan "Savunma Ekipmanı ve Teknoloji Transferine İlişkin Üç İlke "nin operasyonel yönergelerini gevşetme görüşünü sundu.
Üçlü GCAP kapsamında geliştirilecek savaş uçağı göz önünde bulundurularak, Temmuz ayında iktidar kampındaki bir çalışma grubu, ortaklaşa geliştirilen savunma ekipmanlarının üçüncü ülkelere ihracatına izin verilmesini önerdi.
Böyle bir hamle, İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana askeri açıdan düşük bir profil çizmeye çalışan Japonya için bir dönüm noktası olarak görülebilir.
Hem ihracatına izin verilen savunma teçhizatı miktarında hem de ithalatçı ülkelerdeki artış, askeri ürünlerin geliştirilmesi ve üretiminde yer alan şirketler için daha fazla iş fırsatı yaratacaktır.
ABD'li L3Harris Technologies Haziran 2022'de Japonya'da bir yan kuruluş kurdu. Birimin başkan yardımcısı Daniel Zoot, L3Harris'in insansız hava araçları ve elektrikli savaş cihazları gibi yeni talepleri karşılayacağını söyledi. Şirket halihazırda Japonya Savunma Bakanlığı ile bir dizi alanda görüşmeler yürütüyor.
Mitsubishi ile mayın dedektörleri gibi ekipmanların geliştirilmesi ve üretimi konusunda iş birliği yapan Fransız Thales, Japonya'daki işçi istihdamını arttırmayı planlıyor. Kıdemli Başkan Yardımcısı Pascale Sourisse, Thales'in agresif iş ortakları arayışında mevcut ortaklarıyla ilişkilerini güçlendirmekte olduğunu söyledi.
Türk savunma şirketi STM, Mart ayında Chiba kentinde düzenlenen uluslararası savunma ekipmanları ticaret fuarı DSEI Japan'da kamikaze İHA’larını ve diğer silahları sergiledi.
STM ayrıca Savunma Bakanlığı'nın sonbaharda düzenlemeyi planladığı bir fuara da katılmayı düşünüyor.
Japon hükümetinin ülkenin savunma kabiliyetlerini güçlendirme hamlesi, yerli savunma şirketlerinin seviyesini yükseltmeye yardımcı olacaktır.
Mitsubishi'nin finans müdürü Hisato Kozawa, 4 Ağustos'ta düzenlediği basın toplantısında Japonya'nın savunma bütçesindeki artışla ilgili olarak, "Sadece iş açısından bakıldığında ne kadar büyük, o kadar iyi" dedi.
Bununla birlikte, başka yerlerden savunma şirketlerinin akın etmesinin yerel şirketleri vurması bekleniyor.
Bir başka büyük Japon savunma şirketinin yöneticisi, "Bütçede bir artışa ek olarak karlılıkta bir artış garanti edilmediği sürece işi sürdürmemiz zor olacak" dedi.
Şu anda savunma teçhizatı üretimi zar zor başa baş gidiyor.
Çeşitlendirilmiş ticari faaliyetleri olan şirketler, savunma birimlerinde daha düşük karlar elde etmeyi göze alamazlar.
Denizaşırı şirketlerin yapımı kolay, seri üretim ürünlerin bulunduğu sektörlere girmesi halinde, örneğin fiyat konusunda artan rekabet nedeniyle Japon şirketlerinin karlılığı daha da düşebilir.
Bu arada, büyük savunma ekipmanı üreticilerine parça sağlayan orta ölçekli tedarikçiler, yabancı şirketlerin Japonya'daki faaliyetlerini genişletmesi halinde siparişlerin artmasını umuyor.
Bu tür tedarikçilerden birinin yöneticisi "Savunma ekipmanlarının hükümete pazarlanmasının artması bizim için bir nimet" dedi.
Japonya'daki silah endüstrisi geniş bir iş tabanına sahip.
1.100 şirket savaş uçağı, 1.300 şirket tank ve 8.300 şirket de donanma refakat gemisi üretiyor.
Tokyo, büyük denizaşırı savunma şirketlerini küçük ve orta ölçekli yerli şirketlerle ve parça ve bileşen üretimi yapan yeni girişimlerle eşleştirmeye çalışıyor.
Ancak pek çok şirket düşük karlılık nedeniyle askeri teçhizat üretiminden çekilirken, Japonya ortak kamu ve özel sektör iş birliği yoluyla savunma sanayinin temelini güçlendirip güçlendiremeyeceği konusunda sınanacak.