Pakistan'ın beşinci nesil FC-31 savaş uçağı alımı Hindistan'ı nasıl etkileyecek?
Analistler, Pakistan'ın Çin'den stealth savaş uçakları satın alma olasılığının Hindistan'ı, sınırlarındaki taktik hava üstünlüğünü kaybetmemek için Amerikan F-35 uçaklarını satın alarak hava kuvvetlerinin modernizasyonunu hızlandırmaya zorlayabileceğini söyledi.
Pakistan Hava Kuvvetleri (PAF) Genelkurmay Başkanı Hava Mareşal Zaheer Ahmed Baber 2 Ocak'ta yaptığı açıklamada Çin'den beşinci nesil FC-31 Gyrfalcon stelth savaş uçaklarının "yakın gelecekte" satın alınması için "temelin" atıldığını söyledi.
Baber, PAF'ın kaç adet Çin savaş uçağı satın alacağını ve ne zaman alacağını belirtmedi ancak bazı gözlemciler on yılın sonuna kadar 36 uçağın teslim edilebileceğini tahmin ediyor.
İslamabad'daki Pakistan-Çin Enstitüsü İcra Direktörü Mustafa Hyder, Pakistan'ın FC-31 Gyrfalcon'u satın alma planının Güney Asya'da "ortak düşman Hindistan'a" karşı Çin ile "artan askeri ve savunma iş birliğini" gösterdiğini söyledi.
Bunun aynı zamanda "Hindistan'dan kaynaklanan tehdidi etkisiz hale getirmeye yönelik ortak strateji ve sinerjinin" bir yansıması olduğunu da sözlerine ekledi.
King's College London Hindistan Enstitüsü'nde uluslararası ilişkiler profesörü olan Harsh V. Pant, bu anlaşmanın, 2032 yılına kadar stealth bir savaş uçağı geliştirmek ve konuşlandırmak üzere Gelişmiş Orta Muharebe Uçağı programını hızlandırsa bile, Hindistan'ın F-35'leri satın alma yönünde ilerlemesi için daha fazla baskı oluşturacağını söyledi.
FC-31 Gyrfalcon aynı zamanda J-31 ya da J-35 olarak da anılıyor, çünkü Pekin tarafından henüz resmi bir isim verilmedi ve bu da savaş uçağı için resmi siparişlerin eksikliğini yansıtıyor.
Gyrfalcon'un prototipleri halen Shenyang Aircraft Corporation tarafından geliştirilmektedir, ancak önümüzdeki beş yıl içinde Çin donanması tarafından J-35 takma adıyla, büyüyen uçak gemisi filosunda konuşlandırılmak üzere kullanılmaya başlanması beklenmektedir.
Hava şefi Baber uçağı "J-31" olarak adlandırarak muhtemelen Çin'in siyasi nedenlerle gelişmiş Batı askeri teknolojisine erişimi olmayan yabancı hükümetlere aktif olarak pazarladığı uçağın karada konuşlu varyantının adını belirtmiş oldu.
Çin, hizmette olan beşinci nesil J-20 "Mighty Dragon" savaş uçağını yurtdışına pazarlamamaya karar verdi.
Hindistan 1960'lardan bu yana Çin ve Pakistan ile 6,800 km'yi aşan ihtilaflı sınırları nedeniyle çeşitli çatışmalara girmiştir.
Her üç ülke de, Güney Asya'yı gelecekteki bir dünya savaşının sıfır noktası haline getirme potansiyeline sahip nükleer cephaneliklere sahiptir.
Seul merkezli bir düşünce kuruluşu olan Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi ve Silahsızlanma için Asya-Pasifik Liderlik Ağı'nın kıdemli araştırma danışmanı Frank O'Donnell, Pakistan'ın mevcut Hindistan Hava Kuvvetleri'nde (IAF) muadili olmayan beşinci nesil bir stealth savaş uçağı kullanmasının kendisine "özellikle havadan havaya savaşta belirli bir taktik avantaj" sağlayacağını söyledi.
Pakistan'ın Çin ile olan yakın askeri ilişkisi, "Hindistan'ın daha hantal bürokratik sürecine kıyasla çok daha hızlı bir şekilde gelişmiş uçaklar edinebileceği ve kullanabileceği" anlamına geliyor.
O'Donnell, Hindistan'ın dost olmayan komşularına ayak uydurmak için filo gücünün azalması ve hem yabancı hem de yerli savaş uçaklarının alımında tekrarlanan gecikmelerle karşılaştığı uzun süredir devam eden zorlukların üstesinden gelmesi gerektiğini söyledi.
Aynı zamanda Washington'daki bir düşünce kuruluşu olan Stimson Centre'ın Güney Asya programında yerleşik olmayan araştırmacı olarak görev yapan O'Donnell, son iki yılda Fransız Dassault Aviation'dan 36 adet Rafale 4.5 nesil savaş uçağı almasına rağmen, IAF'nin modernizasyonunun "mevcut filosunun yaşlanmasına ayak uyduramadığını, öyle ki 42 filo gücüne karşılık şu anda 30 ila 32 filo civarında olduğunu" söyledi.
Hindistan'ın yakında uçak gemisinde konuşlandırılmak üzere 26 Rafale uçağı daha satın aldığını duyurması bekleniyor.
O'Donnell'a göre "bu alanda ilerleme kaydedilmesi için Hindistan'ın savunma alım sürecini düzene sokma ve bürokratik engelleri kaldırma yönünde siyasi bir kararlılık göstermesi gerekiyor" ki bu "bugüne kadar yeterince belirgin olmadı".
Çin ve yakın müttefiki Pakistan'ın oluşturduğu ikili tehdide karşı koymak için gerekli olduğu düşünülen Hint savaş uçaklarının sayısındaki bu eksiklik yaklaşık 200 uçağa eşdeğerdir ve IAF bu açığın ancak 2030'ların ortalarında yarıya indirilebileceğini söylemiştir.
Pakistan, Hindistan'ın Rafale alımlarına 2022 yılında 25 adet Chengdu J-10C "Vigorous Dragon" siparişi vererek karşılık verdi ve bunların son partisi 2 Ocak'ta PAF şefi Baber tarafından yapılan törenle resmen teslim edildi.
Pakistan'ın gelişmiş Çin savaş uçaklarını satın almasındaki temel motivasyon Hindistan'ın çok daha büyük ordusuna karşı savunma olsa da, analistler Çin'in bunu Hindistan'ın özellikle Japonya ve Avustralya'yı da içeren Dörtlü Güvenlik Diyaloğu kapsamında ABD ile artan siyasi ve savunma ortaklıklarına karşı bir fırsat olarak gördüğünü söylüyor.
Pakistan-Çin Enstitüsü'nden Hyder, "Hindistan, geleneksel bağlantısız dış politikasından ayrıldığından beri Asya'da Çin'e karşı bir denge unsuru olarak desteklenmek üzere mali ve askeri destek alıyor" dedi.
"Güvenlik çıkarlarını ve egemenliklerini savunmak ve Hindistan hegemonyasına direnmek için Çin ve Pakistan'ın oluşturduğu bu eksenin giderek daha somut ve etkili hale geldiğini görüyoruz."
Ancak Hindistan, Pakistan'ın yakında Çin'den stealth savaş uçağı satın alacak olmasından çok fazla endişe duymuyor; zira FC-31 henüz geliştirme aşamasında.
King's College London'dan Pant, "FC-31'in hala gelişim aşamasında olduğunu hatırlamak önemli," dedi. "Geride kalıyor ve bu [anlaşma] uzun vadede Pakistan'dan çok Çin'e yardımcı olabilir."
Yeni Delhi merkezli bir düşünce kuruluşu olan Observer Research Foundation'ın stratejik çalışmalar programının başkanlığını da yürüten Pant, Pakistan'ın 75 Amerikan F-16 savaş uçağından oluşan eskimiş filosunun yerine gelişmiş Çin savaş uçakları almaktan başka seçeneği olmadığını çünkü "ABD ile uzun vadeli ilişkisinin bir meydan okuma olduğunun farkında olduğunu" söyledi.
O'Donnell, Washington'un Pakistan'ın J-31'i satın alma planına "büyük ölçüde şaşırmayacağını", zira bunun Pakistan'ın Çin askeri donanımına yönelik "büyük ölçekli girişlerini" takip ettiğini söyledi.
Pakistan ve Çin, PAF'ın eski Fransız Mirage uçaklarının yerini alması için şimdiye kadar ortaklaşa 150 adet JF-17 "Thunder" hafif avcı uçağı üretti. JF-17'nin en son Mk III versiyonu 4.5 nesil yeteneklere sahip.
O'Donnell, Pakistan'ın ayrıca Çin'den Type-054 güdümlü füze fırkateynleri ve Type-041 dizel-elektrik denizaltıları satın aldığını ve bu denizaltıların "Pakistan'ın gelecekteki nükleer deniz gücünün bir parçasını oluşturmasının beklendiğini" söyledi.
ABD'nin bu J-31 anlaşmasını -eğer sonuçlanırsa- Çin-Pakistan askeri ilişkilerinin güçlendiğinin ve uzun vadeli olduğunun bir başka göstergesi olarak göreceğini de sözlerine ekledi.