Patriot füzeleri artık Avrupa'da da üretilecek

Bu, ABD'nin müttefikleri ve ortakları arasında Patriot'a olan talebin son zamanlarda, özellikle de Ukrayna'daki savaşın etkisiyle arttığını gösteriyor.

Patriot füzelerinin ilave tedariki Ukrayna'ya transfer edilen stokların doldurulmasına yardımcı olacak ve hatta sonunda ülkeye transfer için başka partilerin serbest bırakılmasına yardımcı olabilir.

Ayrıca Patriot üretimini Avrupa'ya taşıyarak ABD'ye ve genel olarak Patriot programına fayda sağlayabilecek daha geniş etkilere sahip olacaktır.

Bugün açıklanan üretim ve teslimat sözleşmesi NATO'nun Destek ve Tedarik Ajansı (NSPA) tarafından, Patriot sisteminin üreticisi eski adıyla Raytheon olarak bilinen RTX ile Avrupalı füze konsorsiyumu MBDA Missile Systems Inc. arasındaki ortak girişim olan COMLOG'a verildi.

Değeri 5.6 milyar dolara kadar çıkabilen sözleşme, PAC-2 Patriot füzesinin balistik füzelere karşı daha iyi performans göstermesi için optimize edilen Güdüm Geliştirilmiş Füze-Taktik (GEM-T) versiyonunun tedarik edilmesini öngörüyor.

Anlaşma ayrıca "güncellenmiş bileşenlerin kalifikasyonunu, yeni tedarikçilerin eklenmesini, test ekipmanlarını ve gelecekteki idameyi desteklemek için yedek parçaları" da içeriyor.

Füzelerin tedarikine ne zaman başlanacağı ve ne kadar süreyle tedarik edileceğine ilişkin ayrıntılar belirtilmemiştir.

Orijinal Patriot sistemi 1981 yılında ABD Ordusu'na tanıtılmış ve sadece birkaç yıl sonra da bu ülkelerden tedarik edilmeye başlanmıştır.

Anlaşmanın hangi ülkeleri etkilediği konusunda NATO, anlaşmanın Almanya, Hollanda, Romanya ve İspanya'yı da içeren bir "uluslar koalisyonu" için geçerli olduğunu belirtti.

Bu dört ülke de 2023 baharından bu yana Ukrayna'ya belirsiz sayıda Patriot füzesi hibe etti. Oryx açık kaynak istihbarat grubuna göre Ukrayna şu ana kadar biri ABD'den, diğer ikisi Almanya'dan olmak üzere üç Patriot bataryası aldı; bunlardan en az biri Alman ve Hollandalı bileşenlerden oluşuyordu. Hollanda ise Ukrayna'ya bir çift Patriot lançeri teslim etmiştir.

Daha yakın bir zamanda Almanya ve Hollanda, bu ülkelerin stoklarını tüketmeye devam eden kış saldırıları beklentisiyle geçen yılın sonbaharında Ukrayna'ya ek Patriot önleme füzeleri bağışladıklarını duyurdular.

Ukrayna özelinde Patriot füzelerinin Rus İskender kısa menzilli balistik füzelerinin ve havadan fırlatılan Kinzhal türevlerinin vurulmasında etkili olduğu kanıtlanmıştır. Bu, seyir füzelerini ve insansız hava araçlarını gökyüzünden silmenin ötesindedir. Rus uçaklarının Patriot füzeleri kullanan Ukrayna güçleri tarafından düşürüldüğü de bilinmektedir.

Satın alma kararının aynı zamanda Patriot önleyicilerinin Avrupa'da üretiminin başlatılması açısından endüstriyel tabana fayda sağlayan bir bileşeni de var; bu ihtiyaç Ukrayna savaşı bağlamında daha da artmış durumda.

MBDA Almanya Genel Müdürü Thomas Gottschild, "Bu sözleşme Avrupa'daki endüstriyel ve askeri kabiliyetleri güçlendiriyor" dedi.

"Sipariş hacmi, MBDA'nın Almanya'da Patriot füzeleri için bir üretim tesisi kurmasının yanı sıra önemli alt bileşen üretimini de mümkün kılacak. COMLOG tesisi şu anda ABD dışında Patriot füzesi için türünün tek örneği. Sözleşme genel olarak Avrupa'daki Patriot kullanıcısı ülkeleri destekliyor, Almanya'da iş alanları yaratıyor ve mühimmat tedarik zincirini güçlendiriyor."

Daha önce, başta Almanya olmak üzere çeşitli Avrupa devletleri, Ukrayna'ya yapılan bağışlar sonucunda ortaya çıkan boşlukları doldurmak amacıyla Patriot sistemlerini ortaklaşa tedarik etme yoluna gitmişlerdi.

Ekim 2022'de Almanya, Patriot da dahil olmak üzere Avrupa ülkelerinin ortak hava savunma teçhizatı ve füze alımını kolaylaştırmak için tasarlanan "Avrupa Gökyüzü Kalkanı Girişimi "ne öncülük etti. O tarihten bu yana Almanya - Hollanda ve diğer ülkelerle birlikte - Patriot sistemlerinin yanı sıra IRIS-T SLM karadan havaya füze sistemleri ve Arrow 3 füze sistemlerini tedarik etmek için daha fazla adım attı.

Patriot füzelerine ilişkin arz ve talep konusundaki endişeler Avrupa ve NATO'nun ötesine de uzanmaktadır. ABD'de hem Raytheon hem de Lockheed Martin, geçen yıl Temmuz ayında belirttiğimiz gibi, Pentagon'un Ukrayna'ya yapılan bağışlar ışığında Patriot önleme sistemlerinin sayısını arttırma ve yeni talebi karşılama çabalarının bir parçası olarak tesislerini genişletiyor.

O tarihten bu yana ABD, Japon hükümetinin Aralık ayında Japonya'nın silah ihracat kısıtlamalarında yaptığı değişikliklerin ardından stoklarını yenilemek üzere Amerikan lisansı altında Japonya'da üretilen Patriot füzelerinin teslimatı için yaptığı teklifi memnuniyetle karşıladı.

Kesin büyüklüğü gizli tutulan ABD Patriot önleme füzesi stoku bir endişe kaynağı olsa da, Orta Doğu'daki gerilimlerin ABD Patriot gücünün büyüklüğüne ilişkin daha önce dile getirdiğimiz daha büyük bir meselenin altını çizdiğini belirtmek gerekir.

İsrail, Hamas ile arasındaki savaşın başlamasının ardından ABD'den Patriot'ları da teslim aldı ve ABD bölgedeki güçlerini korumak için Patriot sistemlerini yerleştirmek üzere harekete geçti. Patriot gücü bazılarının sandığından daha sınırlıdır ve büyük bir kriz anında kaç Amerikan Patriot bataryasının harekete geçirilebileceği konusunda endişeler vardır. Bu durum özellikle Pasifik'teki olası bir çatışma açısından endişe vericidir.

Her ne kadar NATO'nun tükenen stoklarını yenilemek hedef olarak kalsa da, gelecekte NATO güçleri için daha fazla önleme füzesi vaadi, onları çok uzak olmayan bir gelecekte Ukrayna için daha fazla parti ayırmaya teşvik edebileceğinden, sözleşmenin Ukrayna'nın ileride daha fazla Patriot füzesi teslimatı almasına yardımcı olması mümkündür. Yine de üretimi hızlandırmak ve teslimatları gerçekleştirmek zaman alacaktır.

Rusya'nın geçtiğimiz günlerde Kinzhal, Iskander-M ve seyir füzeleri de dahil olmak üzere ülkeye karşı büyük ölçekli füze ve insansız hava araçları fırlatması, Ukrayna'nın hava savunması için daha fazla Patriot'a ihtiyaç duyduğunu açıkça ortaya koydu.

Zelenzky'nin de kısa bir süre önce belirttiği gibi, Ukrayna'nın yabancı hibeli Patriotları bu saldırılara karşı savunmada kritik bir rol oynadı.

"Üçüncü gündür hava savunucularımız inanılmaz bir iş çıkarıyor. Hava kalkanımızı güçlendirmeye yardımcı olan tüm ortaklarımıza teşekkür ediyorum. Patriotlar ve diğer savunma sistemleri olmasaydı Rus terörü tarafından ele geçirilecek olan yüzlerce hayatın her gün ve her gece kurtarılmasına yardımcı olduğu aşikâr."

NATO için bu tehdide karşı çözümün soruna kolektif bir yaklaşımla bulunacağı açıktır.

Associated Press'in haberine göre NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı açıklamada "Rusya'nın Ukraynalı sivillere, şehirlere ve kasabalara yönelik füze ve insansız hava aracı saldırıları modern hava savunmasının ne kadar önemli olduğunu gösteriyor" dedi. "Mühimmat üretiminin arttırılması Ukrayna'nın ve bizim güvenliğimiz için kilit önem taşımaktadır."

Bunun ötesinde, Patriot önleyiciler gibi kritik ve karmaşık silahların dünya çapında dağıtılması ve üretiminin arttırılması ilgili herkes için faydalı olacaktır.

Üretim yerlerinin çeşitlendirilmesi stratejik açıdan önemli olmakla kalmayıp, Patriot üretiminin birden fazla yerde yapılması ölçek ekonomisinin artmasına, maliyetlerin düşmesine ve daha esnek bir tedarik tabanı sağlanmasına yardımcı olacaktır.

Tüm bunlar Avrupa için olduğu kadar ABD için de kritik önem taşımaktadır. Ukrayna'daki savaş ve başka yerlerdeki kötüleşen güvenlik durumları, mevcut endüstriyel tabanın yetersiz olduğunu ve mevcut ayak izini sürdürmenin çok fazla risk taşıdığını açıkça ortaya koymuştur.

Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda, dünya daha belirsiz bir döneme girerken gelecekte bu tür düzenlemeleri daha fazla göreceğiz.