gdh'de ara...

Perge’de Truva Savaşı’ndan bir sahneyi betimleyen mozaik bulundu

Antalya’daki Perge Antik Kenti’nde, İphigeneia’nın kurban edilirken Artemis’in gökyüzünden bir geyik indirmesinin tasvir edildiği mozaik bulundu.

1. resim

Antalya’da Perge Antik Kenti’nde yer alan ve Homeros’un İlyada Destanı’nda anlattığı Truva Savaşı’nın dramatik bir sahnesinin tasvir edildiği mozaik bulundu.

Antalya’nın Aksu ilçesindeki antik çağın en düzenli kentlerinden biri olarak kabul edilen Perge’de, Truva Savaşı’nda İphigeneia’nın kurban edilirken Artemis’in gökyüzünden bir geyik indirmesinin tasvir edildiği mozaik gün yüzüne çıkarıldı.

6×7 metre boyutlarındaki kutsal bir mekan olduğu düşünülen yapının zeminindeki mozaik, bölgede tek örnek. Eseri benzersiz kılan ise İphigeneia’nın kurban edilme sahnesinin antik dönemde çok sık tasvir edilmemiş olması.

Kurban edilirken gökten geyik iniyor

2012 yılından bu yana sürdürülen Batı Caddesi kazısı sırasında 2013 yılında caddede bulunan dükkanlardan birini açmak istediklerini anlatan Antalya Müzesi Müdürü Mustafa Demirel,

“Dükkanlar içinde en büyük mekan olarak görünen bu dükkanın kazısına başladık. Üst seviyeden aşağıya indikçe özellikle güney duvarda freskolar, duvarın ortasında alt seviyedeki niş çok ilgimizi çekti. Nişin önünde zemine doğru inen yaklaşık 2.5 metre derinliğinde, içerisi suyla dolu bir su kuyusu açığa çıkarıldı. Kuyunun suyunun boşaltılması sonrasında içinde çok sayıda pişmiş toprak testiler, kaplar, bardak açığa çıkınca, buranın bir adak kuyusu olarak kullanıldığı anlaşıldı. Daha sonra mekanın zemininde yapılan kazı çalışmalarında açığa çıkan mozaik ve bir altarın varlığı, bu mekanın bir kült mekan olduğunu bize gösterdi. Mozaikte Truva Savaşı ile ilişkilendirilen bir kurban sahnesi vardı. İphigeneia’nın kurban edilmesi ve Artemis’in kurban edilme anında gökyüzünden bir geyik indirmesi tasvir edilmiş. Antalya Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü uzmanları tarafından duvarların freskolarının konservasyon ve restorasyonu geçen yıl tamamlandı. Geçici olarak mekanın korunmasına yönelik bir üst çatı oluşturduk. Bu yıl ise zemindeki bu mozaikle ilgili çalışmalarımız yine Antalya Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü uzmanları tarafından sürdürülüyor.”

Az bulunan bir sahne

Böyle bir mozaiğin bölgedeki tek eser olduğunu ve başka bir örneğe rastlanmadığını aktaran Demirel, “Truva Savaşı’nda İphigeneia’nın kurban edilme sahnesi pek sık tasvir edilen bir sahne değil. Ve Perge’de bulduğumuz bu mozaiği özel kılan da bu” dedi.

İphigeneia’nın kurban edilmesi olayı

Yunan mitolojisinde önemli bir yeri olan, Homeros’un İlyada destanında anlatılan ünlü Truva Savaşı, Truva Kralı Priamos ile Hekabe’nin oğlu Paris’in, Sparta Kralı Menelaos’un karısı Helen’i kaçırmasıyla başlıyor. Menelaus ve kardeşi Miken Kralı Agamemnon önderliğinde toplanan donanma yelken açmaya hazırlandığında rüzgar aniden kesilir. Kahin bu durgunluğun Artemis’in öfkesinden kaynaklandığını, Agamemnon’un Artemis’e adanmış olan bir hayvanı öldürmekle suç işlediğini söyler. Artemis’in öfkesi, ancak Agamemnon’un kızı İphigeneia’yı ona kurban etmesiyle yatışacaktır. Agamemnon, Artemis’in rüzgarları serbest bırakması için, kızı Iphigeniayı kurban vermek ister. Tam İphigeneia kesileceği sırada Artemis, bir geyik gönderir ve kızın yerine bu geyiğin kesilmesini sağlar. Hayatta kalan İphigeneia, Artemis tapınağına rahibelik yapar.

İmparator Caracalla heykeli bulunmuştu

Gerek mimari, gerek heykel buluntularının mükemmelliğiyle heykeltıraşlık konusunda ekol kent olarak kabul edilen Perge’de bugüne kadar 100’ün üzerinde heykel bulundu. Son 5 yılda ise Batı Cadde sonundaki Caracalla Çeşmesi havuzunda, dünyada bütün olarak ele geçirilen tek heykel özelliğine sahip İmparator Caracalla heykeli ve at heykeliyle birlikte çok sayıda heykel bulundu. Bu heykellerden restorasyonu tamamlanan 24’ü Antalya Müzesi’nde diğer heykellerle birlikte sergilenirken, önceki yıllardaki kazılarda çıkarılan heykellerin bir bölümü ise depolarda muhafaza ediliyor.

Perge antik tiyatrosu ziyarete açıldı

Antalya Müzesi Müdürü Mustafa Demirel, Kültür ve Turizm Bakanlığı himayesinde Perge’de kazı çalışmalarını yılın 12 ayı sürdürdüklerini kaydetti. Demirel, Vali Münir Karaloğlu’nun talimatı doğrultusunda uzun yıllardır ziyarete kapalı olan antik tiyatronun gerekli güvenlik önemleri alınarak ziyarete açıldığını belirtti. Demirel, “Aynı zamanda kentin kuzeyinde yer alan Kestros Çeşmesi’nden su akıtılmasına yönelik proje çalışmalarına da başlandı” dedi.

Kaynaklar

Tartışma