RFE/RL: BRICS Zirvesi dünyaya nasıl bir mesaj verdi?
Rusya, 16. BRICS zirvesini Batı'ya, Moskova'nın dünya sahnesinde yalnız olmadığı mesajını vermek için kullandı. Peki ülkeler neden BRICS'e katılmak istiyor ve zirvenin etkileri ne olacak?
ABD merkezli düşünce kuruluşlarından RFE/RL'de, Rusya'nın Kazan şehrinde gerçekleşen BRICS Zirvesi'nin yankılarının değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Kazan'da düzenlenen 16. BRICS zirvesini Batı'ya, Moskova'nın dünya sahnesinde yalnız olmadığı mesajı vermek için kullandığı belirtilen analizde, bu yılki zirvenin grup için daha fazla genişleme için de zemin hazırladığına dikkat çekildi.
Analizde ayrıca; katılımın yoğunluğu ve etkisi göz önüne alındığında, zirvenin etkilerinin beklendiğinden daha fazla olacağı tespiti yapıldı.
İşte RFE/RL'de yayınlanan analiz:
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin 16. BRICS zirvesi için liderleri ağırlarken Batı'ya Moskova'nın dünya sahnesinde yalnız olmadığı mesajını veriyor.
Putin, 22-24 Ekim tarihleri arasında Kazan'da düzenlenen BRICS ülkeler grubunu, BRICS+ olarak adlandırıyor ve önceki üyeler Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın yanı sıra Mısır, Etiyopya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni de içeren bloğun yeni genişletilmiş bir versiyonu aracılığıyla küresel siyaset ve ticarette Batı'ya karşı bir denge unsuru olarak konumlandırırken bu mesajın altını çiziyor.
Londra merkezli bir düşünce kuruluşu olan Royal United Services Institute'de kıdemli bir araştırmacı olan Carlos Solar zirveye dair yaptığı değerlendirmede;
“BRICS'in ciğerlerine bir kez daha taze hava geliyor. Çünkü kısmen Batı liderliğindeki düzen ve örgütleri kargaşa yaşıyor. Daha büyük fikir ise dünyanın değişmekte olduğu ve uluslararası bankacılık, finans ve hukuk alanında bundan sonra olacakların önümüzdeki dönemde yeniden belirleneceğini esas alıyor.”
ifadelerini kullandı.
Bu yılki zirve BRİCS için daha fazla genişleme için de zemin hazırlayabilir ve Putin, Azerbaycan, Belarus ve Türkiye'nin de dahil olduğu büyüyen kulübe üyelik için başvuran ya da üyelik düşünen iki düzineden fazla ülkeyi bu hassasiyet ile ağırlıyor.
Putin ayrıca, Pekin'in kendisini Küresel Güney olarak adlandırılan gelişmekte olan ülkeler için bir lider olarak konumlandırmaya yönelik daha geniş stratejisinin bir parçası olarak BRICS'i büyütmek isteyen Çin lideri Xi Jinping de dahil olmak üzere Kazan'ı ziyaret eden diğer devlet başkanlarıyla ikili görüşmelerde bulunuyor.
Carnegie Endowment for International Peace'de kıdemli araştırmacı olan Stewart Patrick RFE/RL'ye verdiği demeçte;
“Bu zirve, Rusya için olduğu gibi Çin için de büyük bir umut, BRICS+'nın Batı egemenliğindeki uluslararası düzene ve özellikle de ABD'nin hakimiyetine meydan okuyacak bir araç olması için büyük çaba sarfedecekler.”
değerlendirmesinde bulundu.
BRICS nedir ve neden önemli?
2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin, BRIC grubunu oluşturdu ve bu grup 2010 yılında Güney Afrika'nın da katılımıyla BRICS yapısına dönüştü.
Grup, dünyanın en önemli gelişmekte olan ülkelerini bir araya getirerek Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'nın daha zengin uluslarının siyasi ve ekonomik gücüne bir alternatif oluşturmak üzere tasarlanmıştır.
BRICS üyeleri başından beri Batılı ülkelerin, hükümetlere borç veren Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi önemli küresel organlara hakim olduğunu ve gelişmekte olan ekonomilere daha yüksek ses verecek bir karşı ağırlığa ihtiyaç olduğunu savunuyor.
2014 yılında BRICS, altyapıyı güçlendirmek için borç vermek üzere Yeni Kalkınma Bankası'nı kurdu ve Ocak ayında Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve BAE üye olmaya davet edildi.
Ülkeler neden BRICS'e katılmak istiyor?
BRICS'in küresel olarak dağınık üye yapısı, bazen onu garip bir grup haline getirmiştir. Ancak Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı ve Çin ile ABD arasında yoğunlaşan rekabet gibi jeopolitik aksaklıklara rağmen büyümektedir.
Zira; BRICS'e katılmaya yönelik ilgi giderek artıyor ve birçok gelişmekte olan ülke bu grubu önümüzdeki yıllarda jeopolitik bir denge arayışı için yararlı bir araç olarak görüyor.
BRICS ülkeleri ayrıca blok içinde daha fazla ticaret bağlantısı geliştirmeyi, bankaları arasında daha yakın koordinasyon sağlamayı ve vergi ve gümrük prosedürlerini daha iyi uyumlaştırmayı hedefliyor.
Küresel bir rezerv para birimi oluşturma görüşmeleri şu ana kadar ilerleme kaydedememiş olsa da BRICS üyeleri kendi yerel para birimleriyle ticareti kolaylaştırmaya odaklandılar ki bu da Ukrayna'daki savaşı nedeniyle Batı'nın yaptırımlarına maruz kalan Rusya'nın Çin ve Hindistan'la genişletilmiş ticaret bağlantıları kurmasına yardımcı oldu.
Kazan Zirvesi'nde neler yaşandı?
Rusya için bu zirve, diplomatik olarak tamamen izole olmadığını göstermek ve Batı'nın hakimiyetini zayıflatabilecek girişimleri ilerletmekle ilgili önemli bir gösterge oldu.
Kazan'da Putin'in Batı'nın yaptırımlarından etkilenmeyecek alternatif bir uluslararası ödeme platformu oluşturmak için müzakereleri zorlaması ve dünyanın en büyük buğday ihracatçısı olan Rusya'nın tarımsal emtiaların uluslararası fiyatlarının belirlendiği Batı piyasalarına alternatif olarak BRICS tahıl ticaret borsasının kurulmasını önermesi bekleniyor.
Katılımın yoğunluğu ve etkisi göz önüne alındığında, zirvenin etkilerinin beklendiğinden daha fazla olacağı şimdiden öngörülebilir.