Romanya, Avrupa'nın en büyük NATO üssünü inşa ediyor
Romanya hükümeti, ülkenin güneydoğu ucunda Karadeniz yakınlarında bulunan Mihail Kogălniceanu Hava Üssü'nü büyük ölçüde genişletmek için çalışmalara başladı.
Dev NATO üssü tamamlandığında, ABD Hava Kuvvetleri'nin Almanya'daki Ramstein Hava Üssü'nün iki katı büyüklüğünde bir alana yayılacak.
Tesisin önemli ölçüde genişletilmesi planı, NATO üyesi Romanya'nın, Rusya'nın Ukrayna'yı topyekûn işgal etmeye başlamasından bu yana daha da artan stratejik konumunun altını çiziyor.
Çeşitli Romen haber kaynakları geçtiğimiz günlerde Romanya Hava Kuvvetleri 57. Hava Üssü "Mihail Kogălniceanu "nun şu anki komutanı Nicolae Crețu'nun yorum ve bilgilerine dayanarak üste devam eden inşaatla ilgili bir güncelleme yaptı.
Girişimin toplam maliyeti 2.5 milyar avro (2.7 milyar doların biraz üzerinde) olup, Romanya hükümeti tarafından ödenecek ve çalışmalar önümüzdeki 20 yıla yayılacaktır.
Tamamlandığında küçük bir şehir büyüklüğüne ulaşacak olan yeni üs, yaklaşık 2.800 hektarlık (6.900 dönüm) bir alanı ve toplam 30 kilometrelik bir çevreyi kapsayacak.
Euro News Romania'ya göre üs, Romanya ve NATO kuvvetlerinden toplam 10,000 personelin yanı sıra bakmakla yükümlü oldukları kişileri de barındırabilecek.
Romanya hükümetine göre üssün genişletilmesi "Ulusal Silahlı Kuvvetler ve stratejik ortaklar için Mihail Kogălniceanu Hava Üssü 57'deki mevcut tesislerin geliştirilmesi ve entegrasyonunun yanı sıra yeni asgari operasyonel tesislerin oluşturulması, savunma veya saldırı müdahalelerinde birçok rollü uçak filosunun güvenli ve zamanında çalışması için gereklidir."
Genişletme aynı zamanda kara kuvvetleri birimlerinin de üste konuşlanmasına olanak tanıyarak Mihail Kogălniceanu'nun çeşitli operasyonları kolaylaştırma kabiliyetini daha da arttıracak.
Crețu, "[Gelecekteki] güvenlik bağlamına yanıt vermek için gerekli olan özel operasyonlar veya diğer her türlü askeri yetenek için kara yeteneklerine ev sahipliği yapabilmek ve bunları destekleyebilmek için gerekli altyapıyı da tasarlıyoruz" dedi.
İlk olarak 1955 yılında, Soğuk Savaş'ın ilk günlerinde inşa edilen ve "MK" olarak da bilinen Mihail Kogălniceanu, Romanya'nın güneydoğusundaki Köstence şehri ve Karadeniz yakınlarında yer alıyor.
Mihail Kogălniceanu, IAR-330L helikopterlerini kullanan Romanya Hava Kuvvetleri 863. Helikopter Filosuna ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda bir NATO Hava Polis üssü olarak da hizmet vermektedir.
Capital ve Euro News Romania medya kuruluşlarına göre, gelecekteki üssün erişim yolları ve yeni bir elektrik şebekesi de dahil olmak üzere temel altyapısına ilişkin ilk çalışmalar güney tarafında başladı.
Euro News Romania'nın haberine göre, mevcut piste paralel yeni bir pistin inşasına yakında başlanacak.
Crețu Euro News Romania'ya yaptığı açıklamada, "Bunlar birbirine bağlanacak ve doğu kısmında havalimanı altyapısı yeni taksi yolları, park yerleri ve farklı uçak tipleri için imkanlarla geliştirilecek" dedi.
Buna ek olarak, yeni "bakım hangarları, yakıt depoları, mühimmat, ekipman, teknik havacılık malzemeleri, simülatörler, beslenme tesisleri ve konaklama yerleri" inşa edilecek" dedi.
NATO personelinin ailelerine de kolaylık sağlayacak olan üs, kreşler, anaokulları, okullar, mağazalar, eczaneler ve bir hastane de dahil olmak üzere modern bir şehirde bulmayı bekleyeceğiniz tüm olanaklara sahip olacak.
Tamamlandığında, ABD Hava Kuvvetleri'nin Almanya'nın güneybatısındaki Rhineland-Palatinate'de bulunan ve 1.400 hektarlık (3.500 dönüm) bir alana yayılmış olan Ramstein Hava Üssü'nden yüzölçümü bakımından neredeyse iki kat daha büyük olacak.
Geçtiğimiz yaz itibariyle Ramstein Hava Üssü'nün ev sahibi kanadı olan 86. Hava Filosu’nda 9.000 askeri personel ve Savunma Bakanlığı'na bağlı siviller görev yapmakta ve 12.000'den fazla aile üyesini de yanlarında getirmektedir.
Ramstein'ın bir parçasını oluşturduğu ABD ordusunun Kaiserslautern Askeri Topluluğu 56.000'den fazla hizmet üyesini, sivili ve bakmakla yükümlü olduğu kişileri desteklemektedir.
Mihail Kogălniceanu'nun genişletilmesine yönelik planlar bir süredir üzerinde çalışılıyordu.
Temmuz 2015'te NATO Yatırım Komitesi, NATO Güvenlik Yatırım Programı aracılığıyla genişleme girişimini onayladı.
Ardından 2019 yılının sonlarında proje Romanya hükümeti tarafından onaylandı. Romanya Milli Savunma Bakanlığı 2021 yılında projenin "1. Aşaması" için bir ihale açtı.
İhale kapsamında, yaklaşık dört yıl boyunca 2,148 milyar Romen leyi (2024 yılı enflasyonuna göre ayarlanmış 520 milyon doların biraz üzerinde bir değer) değerinde "57 Mihail Kogălniceanu Hava Üssü'nün altyapısının gerçekleştirilmesine yönelik gizli hizmet sözleşmesi için tasarım hizmetleri ve uygulama işleri" satın alınmaya çalışıldı.
Üssün genişletilmesine yönelik ilk itici güç, Rusya'nın 2014 yılında Ukrayna'nın Kırım Yarımadası'nı ele geçirmesi ve işgal etmesinin bir sonucu olarak ortaya çıktı.
Bunu takiben, ABD, Kanada, İngiltere, İtalya ve Almanya da dahil olmak üzere bir dizi NATO üyesi ülkeden dönüşümlü olarak gelen savaş uçakları, Mihail Kogălniceanu'nun Karadeniz üzerindeki yoğun hava sahası da dahil olmak üzere NATO'nun güneydoğu kanadını korumada Romanya Hava Kuvvetleri'ne destek oldular.
Crețu, Romanya'nın Stirile Pro TV kanalına verdiği bir mülakatta "Üssün geliştirilmesi tüm Karadeniz havzasına ek güvenlik getiriyor" dedi.
Bu röportaj sırasında, Romanya Ordusu'ndan askerlerin daha sonra burada üslenmesi kararının doğrudan "Kırım'da yaşananların ve ardından gelen güvenlik durumunun bir sonucu olarak" alındığını da belirtti.
Karadeniz'e yakınlığıyla üssün stratejik önemi, Rusya'nın 2022 yılı başlarında Ukrayna'yı topyekûn işgal etmeye başlamasının ardından daha da artmıştır.
NATO üyesi ülkelerin uçakları Rusya'nın Karadeniz'deki faaliyetlerini havadan gözetleme konusunda önemli bir işlev görmüştür.
Ayrıca Romanya, Ukrayna'ya müttefikler tarafından sağlanan askeri yardımın ülkeye girişinde kilit rotalardan biri haline gelmiştir.
Romanya, Ukrayna silahlı kuvvetlerinin desteklenmesinde de önemli bir rol oynamaktadır; özellikle de yakın zamanda Ukraynalı pilotların F-16 eğitimi almasına onay verdiği düşünüldüğünde.
NATO açısından Mihail Kogălniceanu'daki varlığını güçlendirme kararı ittifakın gelecekte üs desteği için Macaristan'a daha az bel bağlamasına da yardımcı olabilir.
Batı Macaristan'daki Pápa Hava Üssü, 12 üye ülkeye destek sağlayan birleşik bir C-17 kargo uçağı filosuna ev sahipliği yaptığı için şu anda ittifak için çok önemli.
Ancak Macaristan Başbakanı Viktor Orban'ın Rusya yanlısı eğilimleri ve İsveç'in NATO üyeliğini onaylamakta ayak sürümesi gibi çeşitli konulardaki tutumu Budapeşte ile diğer pek çok NATO üyesi arasındaki ilişkileri bozdu.
Macaristan özellikle şu ana kadar Ukrayna'ya askeri yardım sağlamayı reddetti.
ABD ordusunun Mihail Kogălniceanu ile ilişkisinin uzun bir geçmişe dayandığını ve 1999'dan bu yana üsteki varlığını hissettirdiğini belirtmek gerekir.
Mihail Kogălniceanu o tarihten bu yana ABD ordusunun Romanya'daki ana merkezi olarak hizmet veriyor.
ABD Ordusu 21. Bölge İdame Komutanlığı ve Hava Kuvvetleri 780. Seferi Hava İkmal Filosu buradaki ABD operasyonlarından sorumludur.
Dahası, Romanya'nın konumu ülkeyi uzun zamandır ABD için stratejik açıdan önemli kılmaktadır.
Amerikalı yetkililer daha önce Mihail Kogălniceanu dışındaki diğer Romanya hava üslerinde de önemli iyileştirmeler yapmak için çalışmışlardı.
Geçtiğimiz Eylül ayında, Campia Turzii olarak da bilinen 71. Hava Üssü'nde yeni bir filo operasyon tesisi, uçak hangarı ve park apronu çalışmaları tamamlandı.
34 milyon dolara mal olan bu çalışmalar ABD Avrupa Komutanlığı'nın Avrupa Caydırıcılık girişimi kapsamında finanse edildi.
ABD ülkenin başka yerlerine de kaynak yatırımı yaptı.
Ülkenin güneybatısındaki ABD Deniz Destek Tesisi Deveselu'nun bir parçası olan Aegis Ashore Romania 2016 yılında kuruldu.
Romanya'nın Aegis Ashore füze savunma tesisi, Polonya'daki daha yeni tesis gibi, Flight IIA Arleigh Burke sınıfı destroyer tasarımından alınan ve kara tabanlı bir düzenlemeye taşınan unsurlardan oluşmaktadır.
Rusya'nın Kırım'ı ilhakı ve Ukrayna'daki savaşın Romanya'nın Mihail Kogălniceanu Hava Üssünü genişletme planlarının önemli bir itici gücü olduğu açıktır.
Moskova bu adımları atarak Romanya'nın önümüzdeki on yıllar boyunca NATO için önemini pekiştirmiştir.