Rusya, ABD ve Suudi Arabistan'ın baskısı üzerine Husilere silah sevkiyatını geri çekti
Konuyla ilgili birden fazla kaynağa göre, Rusya geçen ayın sonlarında Yemen'deki Husi isyancılara füze ve diğer askeri teçhizat göndermeye hazırlanıyordu ancak ABD ve Suudi Arabistan'ın bunu durdurmak için perde arkasında yürüttüğü çabalar karşısında son anda geri adım attı.
Kaynaklar, ABD'nin 2022'de kırılgan bir ateşkes sağlanmasına yardımcı olmasından önce Husilerle yıllarca acımasız bir savaşın içinde olan Suudilerin, planları öğrendikten sonra Rusya'yı en büyük düşmanlarından birini silahlandırmaması konusunda uyardığını söyledi.
Kaynaklardan ikisi, Rusların İran destekli isyancıları silahlandırmasını engellemek için çeşitli diplomatik çabalar içinde olan ABD'nin, Suudilerden Moskova'yı bu çabayı sürdürmemeye ikna etmelerine yardımcı olmalarını ayrı ayrı istediğini söyledi.
ABD-Suudi görüşmeleri ve olası silah transferi daha önce rapor edilmemişti. ABD'deki Suudi Büyükelçiliği yorum yapmayı reddetti ve Kremlin de yorum talebine yanıt vermedi.
ABD, Husilerin Kızıldeniz'deki ticari gemilere aylar süren füze ve insansız hava aracı saldırıları sonucunda çok sayıda denizcinin ölmesi ve küresel ticaretin sekteye uğramasının ardından Ocak ayında Husileri küresel bir terör örgütü olarak tanımladı. Ancak çeşitli yaptırımlara ve ABD'nin Husi silah altyapısına yönelik askeri saldırılarına rağmen isyancılar kritik su yolundaki ticari gemilere saldırmaya devam etti.
Üst düzey bir ABD'li yetkili Rusya'nın Husileri silahlandırma planlarının ayrıntılarını tartışmayı reddetti. Ancak yetkili, ABD'nin Husiler ile Suudiler arasında Yemen'de kalıcı bir barış anlaşmasına varılması ve bölgenin istikrara kavuşmasına yardımcı olunması söz konusu olduğunda üçüncü bir tarafın Husilerin silah tedarikini destekleme girişimini "izlediğimiz hedeflere aykırı" olarak gördüğünü söyledi. Yetkili ayrıca Husilerin bu tür bir silah ticaretine girişmesinin Husilerin barış görüşmelerine "bağlılıklarının olmadığını göstereceğini" söyledi.
Yetkili, Husilerin şu anda "Yemen'de müzakere edilmiş bir barışa bağlılıktan daha da uzaklaşıyor gibi göründüğünü" söyledi.
Kaynaklar, Suudi Arabistan'ın Rusya'nın Husileri silahlandırma planından vazgeçmesinde kilit rol oynayıp oynamadığının ya da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fikrini değiştirmesine neden olan bir dizi faktörden yalnızca biri olup olmadığının ABD istihbarat topluluğu için belirsizliğini koruduğunu söyledi.
Yetkililer, Rusların Husileri silahlandırmayı ve onlara danışmanlık yapmayı, Ukrayna'nın ABD tarafından sağlanan silahlarla Rus topraklarında saldırı düzenlemesine izin veren Biden yönetimine misilleme yapmanın bir yolu olarak gördüğünü söyledi.
Kaynaklar, silah sevkiyatı geri çekilmiş olsa da Rusya'nın Temmuz sonunda üç günlük bir süre zarfında Husilere danışmanlık yapmak üzere Yemen'e askeri personel gönderdiğini söyledi.
Kaynaklar, ABD'li yetkililerin büyük Rus gemilerinin Kızıldeniz'in güneyinde alışılmadık bir mola verişini izlediğini, burada Rus personelin karaya çıktığını, Husiler tarafından bir tekneye bindirildiğini ve Yemen'e götürüldüğünü söyledi.
Kaynaklar, Rusların yanlarında çanta taşıdıklarını ancak silah ya da silah bileşenleri taşıyacak büyüklükte bir şey olmadığını söyledi. Rus gemilerinin, Kremlin'in plandan vazgeçmesinden önce Rusya'nın Husilere aktarmaya hazırlandığı teçhizatı taşıyıp taşımadığı net değil.
Rusların Yemen ziyareti öncesinde ve sırasında Husiler alışılmadık bir adım atarak denizcilere, gemileri denizdeki potansiyel tehlikelere karşı uyaran bir bildiri yayınladı. ABD'li bir yetkili, istihbaratın Husilerin Rusları ağırlarken canlı ateş tatbikatı yapmayı planladığını gösterdiğini ancak bu planların da rafa kaldırılmış göründüğünü söyledi.
Husiler Kasım 2023'te Kızıldeniz'den geçen gemilere neredeyse her gün saldırı düzenlemeye başlayınca ABD ve İngiltere, silah altyapılarını ortadan kaldırmak için Yemen içinde birkaç tur hava saldırısı düzenledi.
CNN'in daha önce bildirdiğine göre, saldırılar Husilerin stoklarını önemli ölçüde etkilemiş görünmüyor ve isyancı grup Haziran ayında Somalili militan grup El-Şebab'a bazı silahlar satmaya istekli olduğunun işaretlerini bile verdi. Ancak, özellikle de ABD'nin son birkaç ay içinde gruba silah bileşenleri tedarik ettiğine inanılan -başta Çin ve Umman olmak üzere- birkaç kuruluşa yaptırım uygulaması nedeniyle, bu kuruluşların tedariki sınırsız değil.
Husiler ayrıca özellikle yeni radar sistemlerine ihtiyaç duyuyor ki ABD Merkez Komutanlığı güçleri Husilerin füze saldırılarını engellemek için düzenli olarak bu sistemleri hedef alıyor.