Rusya, hatalarından ders çıkartarak sahadaki taktiklerini değiştiriyor
Önlerindeki ağaç hattında Rus atışlıar patlak verdiğinde askerler Ukrayna zırhlı personel taşıyıcılarından sadece birkaç dakika önce çıkmışlardı.
Bir siperi takviye etmek üzere gönderilen bir düzine kadar asker kendilerini saatlerce sıkışmış halde buldu.
The New York Times tarafından elde edilen bir görev raporunda bir asker, "Hiç bu kadar çok mevziden bu kadar çok ateş görmemiştim," diye anlatıyor.
Mart ayında Ukrayna'nın Bahmut kenti yakınlarında meydana gelen çatışmada Ukrayna için savaşan bir asker öldü, dokuz asker de yaralandı. Raporda Rus birliklerinin "yüksek düzeyde beceri ve ekipman" sergilediği belirtildi.
Pusu, Şubat 2022'de başlayan savaşın ilk yılına damgasını vuran düzensiz Rus taktiklerinin aksine sabırlı ve disiplinli bir operasyonun parçasıydı.
Bu, Rus ordusunun hatalarından ders aldığının ve başlangıçta büyük ölçüde hafife aldığı Ukrayna taktiklerine uyum sağladığının ölümcül bir göstergesiydi.
Rusya savaşın başlarında ateş gücüyle toprak kazandı.
17 Ukraynalı asker, bir Rus savaş esiri, subaylar, yabancı savaşçılar ve Batılı yetkililerle yapılan görüşmelerin yanı sıra belge ve videoların incelenmesi, Kremlin'in son aylarda özellikle Bahmut’ta elde ettiği kazanımların kısmen bir dizi uyarlama sayesinde gerçekleştiğini gösteriyor.
Örneğin Rus zırhlı birlikleri artık hızla hasar görebilecekleri ya da yok edilebilecekleri bölgelere girmiyor.
Birlikler saldırmadan önce Ukrayna siperlerini bulmak için daha sık insansız hava araçları kullanıyor.
Paralı askerlerden oluşan Wagner Grubu ise gelişmiş taktikler ve tek kullanımlık rütbelerin birleşimiyle Ukraynalı savunmacıları geride bırakma becerisi gösterdi.
Uzun zamandır beklenen karşı saldırıya başlayan Ukrayna, gelişmiş iletişim teknolojisi ve Amerikan ve Avrupa silahlarıyla desteklenen iyi bir donanıma sahip.
Ancak Moskova güçleri de savunmalarını, topçu koordinasyonunu ve hava desteğini geliştirerek savaşın ilk günlerinden çok farklı olabilecek bir harekâta hazırlanıyor.
Batılı yetkililere göre bu gelişmeler Rusya'yı daha zorlu bir rakip haline getirecek, özellikle de savunmaya geçip savaş alanındaki güçlü yönlerine oynadıkça. Savunmaya yönelik bu dönüş, Rusya'nın geniş çaplı bir işgal ve Ukrayna'yı yenilgiye uğratma yönündeki ilk planından çok farklı.
Yaklaşık 600 millik bir cephe hattı boyunca Rusya'nın askeri yeteneklerinin dengesiz olduğu kesin.
Eğitimsiz olmalarına rağmen Bahmut savaşında öne çıkan hapishane mahkumları operasyonların bir parçası haline geldi.
Kremlin'in "kamikaze" insansız hava araçlarına ya da havadan atılan süzülen bombalara giderek daha fazla güvenmesi, yenilikçi bir stratejik değişim kadar mühimmat sıkıntısını da yansıtıyor.
Ukraynalı bir insansız hava aracı birliği komutanı olan Graf, "Bölüklerin, tugayların arka komuta noktalarını bulmaya ve birimler arasındaki iletişimi mümkün olduğunca kesmek için onları uzun mesafeden yok etmeye çalışıyorlar" dedi.
İşgalden bu yana büyük ölçüde etkisiz hale getirilen Rus hava kuvvetleri, uçaklarını riske atmadan Ukrayna güçlerine saldırmak için taktiklerini ve süzülen bombalar da dahil olmak üzere mühimmatlarını uyarladı.
Amerikalı yetkililer Rus taktiklerinin geliştiğini kabul ediyor. Ancak bu yetkililer, savaş alanı istihbarat raporlarına dayanarak, Bahmut’taki başarının büyük ölçüde Wagner'in can bedeli ne olursa olsun esirleri savaşa sokma isteğinden kaynaklandığına inanıyor.
Ancak sahadaki askerler başka bir şeyin daha olduğunu gördüler.
Bahmut’ta Ukrayna için savaşan askerler, savaşın başladığından çok daha farklı bir şekilde sona erdiğini anlattılar.
Esirler o kadar yaygın değildi. Bunun yerine Wagner'in profesyonel savaşçılarının Ukrayna mevzilerini karadan ve topçu ateşiyle koordine ettiklerini, ardından da küçük timlerle hızlı bir şekilde üstünlük sağladıklarını söylediler.
Örneğin Ukrayna toprakları son birkaç bloğa kadar küçüldüğünde, Rus kuvvetleri Ukrayna'nın elindeki bir binayı topçu ateşine tuttu. Geri çekilmelerinden birkaç dakika sonra Rus birlikleri içerideydi.
Bir yabancı lejyon askeri "Ukraynalılar ayak uyduramadılar" dedi.
Rusya'nın stratejisine karşı koymak için Ukraynalı güçler binaları patlamaya hazır hale getirerek geri çekilirken patlattı.
The Times ile paylaşılan Mart ayı görev raporunda bu tür bir düşmana işaret ediliyordu: "Wagner grubu olduğu varsayılıyor".
"İyi eğitimli olduklarının kanıtı."
"Etkili ateş ve manevra kullandılar" diye devam eden raporda "en iyi donanımlı Rus askerleri" tanımlanıyordu.
Ancak tek bir alanda ya da tek bir görev sırasında gösterilen hüner henüz geniş çaplı bir etki yaratmadı. Amerikalı yetkililer Rusya'nın taktiklerini uyarlamış olsa da askerlerinin genel olarak daha sofistike hale gelmediğini söylüyor.
Deneyimli Rus askerlerinin çoğu savaşın başlarında öldü. Bugün savaşanlar, yeni seferber edilen daha az eğitimli kuvvetler de dahil olmak üzere, saldırı operasyonları yürütmekte ve büyük askeri birliklerin hareketlerini koordine etmekte zorlanıyor. Ve 2022 boyunca önemli kayıplar veren Rus tankları artık sık sık bir tür topçu olarak kullanılmak üzere cephe hattından geri tutuluyor.
Graf, "Şu anda yeterince tankları yok," dedi.
"Bir yaylım ateşi yaratacak kadar topçuları yok."
Rus taktiklerindeki değişim hem insansız hava araçlarının gözetiminden hem de bir Ukrayna siperinin derinliklerinden görülebiliyor.
Doğudaki Rus işgali altındaki Svatove kasabası yakınlarında, Predator takma adını kullanan Ukraynalı asker Ruslan Zubariev, Rusların Şubat ayında kendi siper hattını yarmak için ders kitabı taktikleri kullandığını söyledi.
"Son altı ayda taktiklerini değiştirdiler" diyen Zubariev, kaba kuvvetin yanı sıra belli bir dereceye kadar stratejiye dayanan bir saldırıyı tarif etti.
Dört gün boyunca Rus bombardımanı, Ukrayna mevzilerini ortaya çıkarmak için tepedeki yeşillikleri yok etti. Ardından, yaklaşık bir düzine asker tarafından kuşatılmış bir zırhlı personel taşıyıcıyla ilerlediklerini söyledi.
Ancak Zubariev, taktiksel gelişmelerin sınırlarının bir göstergesi olarak, Rusların Ukrayna siperlerinin yerleri hakkında yeterli istihbarata sahip olmadığını söyledi. Videoya çektiği sonraki savaşta, 21 yaşındaki Zubariev, Rus saldırısını neredeyse tek başına durdurmayı başardı.
"Her şeyi mükemmel yaptılar," dedi.
"Ama bir şeyler yolunda gitmedi. Her zaman olduğu gibi yeterli bilgi yoktu."
Rus güçlerinin Eylül ayında kuzeydoğuda geri püskürtüldükten sonra yerleştiği doğudaki Kreminna kasabası çevresinde her iki taraf da sırayla küçük saldırı operasyonları düzenleyerek bir nevi dans ediyor.
Graf, "Her iki taraf da düşmana şimdi ilerleyeceğimizi kanıtlamaya çalışıyor," dedi.
"Ve kimse bunu kimin yapacağından ya da nerede yapacağından emin değil."
Ukrayna, Bahmut çevresinde son günlerde toprak kazanarak kilit öneme sahip yüksek bölgeleri ele geçirdi.
Rus kuvvetleri ise bir tür çanağın içinde yer alan şehri savunmaya çalışırken kayıplar veriyor. Yakın zamanda yakalanan ve eski bir mahkum olan bir Rus askerine göre, Rus birlikleri hendek kazmak için ilk kez Wagner tarafından kullanılan bir taktik olan eski hapishane mahkumlarına başvurdu.
Ukraynalı askerler, Rus siperlerinin çoğu zaman Ukraynalı muadillerinden daha iyi inşa edildiğini söyledi.
Mart ayı misyon raporunda sığınakların "Vietnam tarzı örümcek deliklerine" benzediği ve "drone ile tespit edilemeyecek kadar derin" olduğu belirtildi.
Bir Amerikalı yetkili, bu tür savunma mevzilerinin zorlu mücadelelere yol açacağını ve Ukrayna'nın bunların üstesinden gelip gelemeyeceğine karar vermek için henüz çok erken olduğunu söyledi.
Rus savunması katmanlar halinde dizilmiş durumda ve aylar süren gerileme ve kayıplara rağmen savaşmaya devam etme kararlılığını gösterdi.
Rusya'nın hava savunması, telsizleri karıştırma ve insansız hava araçlarını düşürme yetenekleri gibi cezalandırıcı olmaya devam ediyor.
Ukrayna güçleri ilerledikçe, birlikler Rus hava desteğine daha fazla maruz kalacak.
Zubariev "Bundan sonra ne olacağını kim bilebilir ki?" dedi.
"Ne kadar kayıpla ödeyecekleri umurlarında değil."