S-500 Prometheus hava savunma sistemi Rusya'nın Kerç köprüsünü koruyacak
Rusya'nın en gelişmiş hava savunma sistemi, Kırım Yarımadası çevresine büyük bir anti-balistik füze savunma kalkanı ekleyecektir.
Ukrayna'nın istihbarat şefi yaptığı açıklamada, Rusya'nın sahip olduğu en gelişmiş S-500 hava savunma sistemlerinden birini Kerç Köprüsü'nü korumak için işgal altındaki Kırım Yarımadası'na taşıdığını söyledi. Eğer doğruysa bu sistem bilinen ilk kez kullanılıyor olacak ve Rusya'ya özellikle balistik füzelere karşı önemli bir hava savunma kabiliyeti kazandıracak.
Ukrayna Savunma İstihbarat Müdürlüğü Başkanı Korgeneral Kyrylo Budanov, Ukrayna medyasına verdiği bir röportajda, "S-500'ün son unsurları Kerç şehrinde ortaya çıktı" dedi.
Prometey (Rusça Prometheus) olarak adlandırılan sistem, bölgesel balistik füze savunması ve diğer uzun menzilli hava savunma kabiliyetlerini sağlamak üzere tasarlanmıştır. Moskova çevresindeki silolarda konuşlandırılan mevcut A-135 anti-balistik füze sisteminin yerini almak üzere geliştirilmiştir. Ayrıca, örnekleri sık sık Ukrayna saldırılarının hedefi olan uzun menzilli S-400 Triumf karadan havaya füze (SAM) sistemini de desteklemesi amaçlanıyor.
Rus resmi haber ajansı TASS'ın bildirdiğine göre Nisan ayında dönemin Rusya Savunma Bakanı Sergei Şoygu sistemlerin füze savunma ve uçaksavar olmak üzere iki versiyon halinde bu yıl içinde sahaya sürüleceğini söyledi.
Rusya ilk olarak Temmuz 2021'de Rusya'nın güneyindeki Astrakhan yakınlarındaki Kapustin Yar'da gerçekleştirilen bir test kampanyası sırasında yapılan bir S-500 fırlatma videosunu yayınladı.
Bu, Rus yetkililerin sistemin yaklaşık 300 mil uzaklıktaki bir hedefi vurduğunu söylediği 2018'deki bir testin ardından geldi. Rusya'nın devlet medya kuruluşu RIA Novosti'nin geçmişte yayınladığı bir rapora göre S-500'ün azami menzili 370 mil civarında. Rus yetkililer daha önce de ilk seri üretim S-500'ün 2025 yılına kadar hizmete girmesini beklediklerini söylemişlerdi.
S-500, BAZ-69096 şasisi üzerine kurulu 10x10 taşıyıcı-indirici-fırlatıcılar içeren bir karayolu mobil sistemidir.
"S-400 halihazırda Rusya'ya - ve genişleyen ihracat müşterileri listesine - olağanüstü menzillerde hava soluyan hedefleri vurabilen mobil bir sistem sağlarken, S-500 de balistik füze tehditlerine karşı benzer bir performans vaat ediyor."
Ukrayna'nın uzun süredir Kerç Köprüsü'nü yok etme arzusu göz önüne alındığında bu önemli bir unsur.
Budanov geçtiğimiz Eylül ayında verdiği özel bir röportajda "Bu vurup vurmayacağımızla ilgili bir soru değil" demişti.
Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı'na göre Kerç bölgesi daha önce de ABD tarafından tedarik edilen Ordu Taktik Füze Sistemi (ATACMS) kısa menzilli balistik füzelerinin saldırısına uğramıştı. 30 Mayıs'taki saldırıda iki Rus feribotunun vurulduğu bildirildi. Bu tekneler, özellikle köprü trafiğindeki kesintiler sırasında, cephe hatlarına giden Rus birliklerinin ve malzemelerinin taşınması için kritik öneme sahipti.
ATACMS, özellikle de Ukrayna'nın şu anda kullanıyor göründüğü üniter (tek yüksek patlayıcı) savaş başlıklarına sahip daha uzun menzilli varyantlar, Rusya'nın Kırım savunmasına yeni bir kırılma noktası ekliyor. Ukrayna kuvvetlerinin başlangıçta teslim aldığı misket bombası başlıklı ATACMS varyantlarıyla karşılaştırıldığında, yeni füzeler Kerç Köprüsü gibi daha büyük ve daha sağlam yapılar için yeni bir tehdit oluşturuyor.
Feribotlar önemli hedefler olsa da asıl hedef köprü. Biri Ekim 2022'de bombalı kamyonla, diğeri de Temmuz 2023'te drone botlarla olmak üzere iki kez başarılı bir şekilde saldırıya uğradı. Şimdi bir S-500 sistemi konuşlandırmak, özellikle potansiyel balistik füze saldırılarına karşı başka bir koruma katmanı sağlamaya yardımcı olacaktır.
Ancak köprü henüz uzun menzilli atışlarla vurulmadı. Çarşamba günü Budanov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Rusya'yı işgal ettiği Kırım yarımadasına bağlayan 4 milyar dolarlık değerli köprüyü vurma arzusunu yineledi.
Ukrayna Kerç Köprüsü'nü yıkmak için can atarken, S-500 sisteminin orada olup olmadığını ve gerçekten ne kadar etkili olduğunu kesin olarak öğrenmemiz çok uzun sürmeyebilir.