Saat Kulesi'nde betona gömülü tarih çıktı

Antalya'da tarihi Saat Kulesi'nin iç kısmında 8 metreyi bulan beton kütlenin kaldırılmasına yönelik kazı çalışmalarında, saate ve çana ait tarihi mekanizmalar bulundu.

1. resim
24.05.2022

Antalya'da tarihi Kaleiçi'nin ana giriş kapısındaki Saat Kulesi'nin iç kısmında 8 metreyi bulan beton kütlenin kaldırılmasına yönelik kazı çalışmalarında, saate ve çana ait tarihi mekanizmalar bulundu.

Antalya'nın en önemli sembollerinden, Helenistik döneme tarihlenen burçlar üzerinde yer alan, kule kısmı Bizans döneminde yapılmış ve 1900'lü yılların başında saat kulesi olarak inşa edilen yapıda, Vakıflar Bölge Müdürlüğü ve Antalya Müzesi denetiminde, Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun onayıyla şubat ayı ortalarında restorasyon çalışması başladı. Aralık ayında bitirilmesi planlanan restorasyon kapsamında kazı çalışmaları da yapılan kule içinde, 1960'lı yıllardaki bir müdahalede dolgu yapılan 8 metrelik beton kütle de kaldırılıyor. Beton kütlenin kazısına başlayan ekipler, yaklaşık 1 metre derinlikte, biri saat düzeneğinin çalışması, diğeri kulenin en üst kısmındaki çanın her saat başı çalmasını sağlayan iki kurşun parça buldu.

Saat mekanizmaları betona gömülmüş

Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Müdürü Cemil Karabayram, yerden yüksekliği 21 metre olan tarihi Saat Kulesi'nin içindeki beton kütlenin kazılarında ortaya çıkan kurşun malzemelerden her birinin yaklaşık 40 kilo olduğunu söyledi. Kurşun parçalar ve düzeneğe ait diğer orijinal malzemelerin 8 metrelik beton kütlenin içinden çıkartıldığını anlatan Karabayram, “Kuleye 1960'lı yıllarda yapılan müdahaleler sonucu, bu malzemelerin betonda gömülü kaldığı düşünülüyor. Saat Kulesi'nin orijinal parçası olan ağırlıklar şu an betonarme kütleden arındırılarak Antalya Müzesi'nde koruma altına alındı" dedi.

Parçalar temizlenecek

Bulunan tarihi parça ve malzemelerle ilgili Antalya Valisi Ersin Yazıcı'nın talimatıyla Antalya Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nun görüşü de alınarak konservasyon ve temizlik işlemleri yapılacağını kaydeden Karabayram, “Sonrasında ise yeniden Saat Kulesi'ndeki saatin çalışabilmesi halinde kullanılıp kullanılamayacağına ilişkin uzmanların görüşleri doğrultusunda değerlendirilecek. Antalya'nın simge yapısı Saat Kulesi'nin orijinal parçalarının bulunması, yapımızın geleceği açısından çok büyük önem arz etmektedir" diye konuştu.

Saat ve çanı çalıştıran ağırlıklar

Söz konusu buluntularla ilgili üstlenici firmanın raporunda, beşgen planlı kuzey burcunun artı 8 metre kotunda, etrafı betonarmeyle kaplı çukurun 100 santimlik derinliğinde iki adet ağırlık bulunduğu belirtildi. Bu ağırlıkların her birinin 40 kilo civarında ve ham maddesinin kurşun olduğunun düşünüldüğü kaydedilerek, şu bilgilere yer verildi:

“Sanat tarihi raporunda bulunan 2 adet ağırlığın saat mekanizmasının çarkları arasında bulunan 2 makaraya sarılı çelik halatlarla bağlantılı olduğunu ve bu ağırlıkların aşağıya inip çıkmasıyla birinci halatın saati çalıştırdığı, ikinci halatın da tokmağın çana vurmasını sağladığı yazmaktadır. Müze denetiminde yapılan araştırma kazısı sonucu çıkan iki adet ağırlığı tutanak dahilinde Müze Müdürlüğü'ne teslim etmiş bulunmaktayız."