Sanatta devrim dijitalleşme

Kelime anlamıyla sanat eseri; estetik, bir benzeri olmayan, yaratıcılıkla şekil verilen somut nesneler olarak geçiyor. Peki o zaman nasıl internette dolaşan fotoğraf dosyası anlamına gelen bir cisim sanat eseri olarak kabul edilebilir? Dijital sanat 1950 lerden bu yana bir sanat oluşturma çabası içerisindeydi fakat birçok müze ve galeri bu durumu pek ciddiye almamıştı sonuçta sanat biricik ve tek olmalıydı. Aslında dijital sanatın temelleri 19. yüzyılın sonlarında ortaya çıkan hareketli fotoğraf buluşlarına dayanıyor. 90’larda video teknolojisinin gelişmesi Dijital sanat için önemli bir dönüm noktası oldu. Böylelikle dijital sanatın ayırt edici özelliği olan izleyiciyi işin içine dahil etme durumu gerçekleşti. Hala bir sorun vardı, dijital ortamda üretilen eser kopyalanabilir ve çoğaltılabilir olduğundan sanat eseri olarak sayılamazdı, fakat son zamanlarda bu durum değişti. Fiziksel ortamda olmasa da dijital ortamda biricik olabilmekte. Peki bu nasıl mümkün oluyor?

NFT değiştirilemez token

Yakın zamanın çok konuşulan ve akılları meşgul eden konusu NFT, ilk olarak 2017’de ortaya çıktı ve ilk defa bir sanat projesiyle bir araya gelmesi de aynı sene gerçekleşti. Cripto Punks ile başlayan bu ilk, Pixel Sanat projesiyle devam etti. Sonra bir süre sessizliğe gömülen NFT, 2020’de yeniden canlandı ve Beeple mahlaslı sanatçının çalışmalarından birinin NFT’si $69 milyona satıldı.

NFT değiştirilemez token , eserin kime ait olduğunu gösteren dijital bir sertifika, dijital bir zincirin ayrılmaz parçası olarak düşünülebilir NFT de üretilen dijital dosyalar biriciktir.

Dijital sanat, NFT'nin doğal ortamı haline geldi çünkü blok zinciri teknolojisinin esnekliği ve yetenekleri, NFT'nin sahipliğini güvence altına aldı. Böylelikle dijital sanatçılar en çok kullanılan ve kabul edilen topluluğu oluşturdu.

Türkiye’de ilk NFT ile eserini satan sanatçı Tarık Tolunay’dır. Tolunay NFT sertifikali ürünlerini İranlı bir koleksiyonere sattı .

Kripto sanat topluluğunda Robot Sofia kendi ürettiği dijıtal sanat eserlerini NFT formatında satışa çıkardı.

Sanat eserinin dijital ortamda saklanması

Maddesizleştirilmiş dijital görüntülerle elde edilen her çalışma, farklı bir sanat eseri olarak dijital ortamlarda saklanmaktadır. Düşüncenin nesneye baskın çıkması ile yapıtın somut bir şekilde gerçekleşmesine gerek kalmadan kendini ifşa edebilmiştir. Dijital sanatta ara yüzlerin, blogların ve portalların daha çok tercih edilmesinin sebebi de budur; çünkü bu bilgi ağında nesne sanal ortamda öylesine gerçekçi işlenmiştir ki artık somut nesneye ihtiyaç dahi duyulmamaktadır. Gelinen aşamada sanat yapıtlarının çıkış noktaları yalnızca doğa değildir. Betimlemek zorunda olunan doğa da artık zaman içerisinde yok olmuştur. Çünkü teknolojik gelişmeler bunu çoktan anlamsız kılmıştır.