Tayvan, Trump'ın seçilmesiyle birlikte daha fazla silah almak zorunda kalacak

Bu hafta ikinci kez başkanlık koltuğuna oturan Trump, Tayvan'ın savunması için ABD'ye ödeme yapması gerektiğini ve yarı iletken işlerini Amerika'dan uzaklaştırdığını söyleyerek Tayvan'ı kızdırdı.

Washington ve Taipei arasında savunma alışverişine aracılık eden ABD-Tayvan İş Konseyi Başkanı Rupert Hammond-Chambers Reuters'a yaptığı açıklamada, “Tayvan savunma alanında büyük bir silah paketine girişmek için bir şeyler deneyecek." dedi.

“Ama bunu bir ön ödeme, bir dikkat çekme olarak düşünün” dedi. “Birkaç büyük platform ve büyük mühimmat alımlarını üst üste yığacaklar.”

ABD halihazırda Tayvan'ın en önemli silah tedarikçisi konumunda, ancak Tayvan yaklaşık 20 milyar dolar değerinde bir sipariş birikiminden şikayetçi. Geçen ay yaklaşık 2 milyar dolarlık yeni bir füze sistemi siparişi açıklanmıştı.

Hükümeti Pekin'in egemenlik iddialarını reddeden Tayvan, geçen ay yeni bir tur askeri tatbikat da dahil olmak üzere Çin'in tekrarlanan askeri baskısıyla karşı karşıya kaldı.

Tayvan Dışişleri Bakanlığı Perşembe günü milletvekillerine gönderdiği yazılı bir raporda Çin'in başkanlık geçişi sırasında ABD'yi daha fazla tatbikat, bilgisayar korsanlığı saldırıları ya da diğer psikolojik savaş biçimleriyle test etmeye çalışabileceğini söyledi.

Eski bir ABD'li yetkili, Tayvan'ın Trump yönetimini yanına çekmek ve Tayvan'ın yarı iletkenler konusunda ABD'yi dolandırdığına dair süregelen eğilimleri bertaraf etmek için ABD ile büyük bir silah anlaşmasına aracılık etmek üzere hızla harekete geçmesini “kuvvetle muhtemel” olarak değerlendirdiğini söyledi.

Özgürce konuşabilmek için adının açıklanmasını istemeyen bir kişi Tayvan hakkında şunları söyledi: “Trump'ın ilgisini çekmek için bağlılıklarını hızla sağlamlaştırmak isteyeceklerdir.”

Tayvan'ın Washington ile olan savunma anlaşması 1979 yılında resmi diplomatik ilişkilerle birlikte sona erdi, bu nedenle Japonya ve Güney Kore'nin aksine topraklarında bulunan ABD güçleri için doğrudan ödeme yapmıyor.

Perşembe günü Tayvan Dışişleri Bakanı Lin Chia-lung, gazetecilerin ABD için koruma parasının nasıl görünebileceğine ilişkin sorularını yanıtlamaktan kaçındı, ancak milletvekillerine şu anda GSYH'nin yaklaşık %2,5'i olan savunma harcamalarının artacağını söyledi.

“Eğilim bunun artmaya devam etmesi yönünde” dedi.

Tayvan Savunma Bakanlığı Reuters'e yaptığı açıklamada Savunma Bakan Yardımcısı Po Horng-huei'nin Çarşamba günü parlamentoda yaptığı ve Savunma Bakanı Wellington Koo'nun Tayvan'ın kendini savunma kararlılığının asla değişmeyeceğini açıkça ifade ettiği yorumuna atıfta bulundu.

Po, “Tayvan Boğazı'nda istikrarı korumak bizim sorumluluğumuzdur” dedi.

Tayvan'ın Dostları

Yeni ABD yönetiminde üst düzey görevler için düşünülen isimler arasında, görevden ayrıldıktan sonra Tayvan ile resmi diplomatik ilişkiler kurulması çağrısında bulunan eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve geçen yıl Tayvan'ı ziyaret eden eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien gibi Tayvan'ın güçlü destekçileri yer alıyor.

O'Brien Çarşamba günü Tayvan Cumhurbaşkanı Lai Ching-te'ye Trump'ı tebrik ettiği için teşekkür eden bir tweet atarak Tayvan'daki yetkilileri sevindirdi, ancak Lai'nin ofisi Trump'la bir telefon görüşmesi planlanmadığını söyledi.

Konunun hassasiyeti nedeniyle isminin açıklanmaması kaydıyla konuşan Tayvanlı bir güvenlik kaynağı, O'Brien ya da Pompeo gibi kişilerin üst düzey görevlere gelmesinin Tayvan için “harika” olacağını ancak Tayvan'ın savunma harcamalarını ciddiye aldığını da göstermesi gerektiğini söyledi.

“Trump'ın koruma parası istemesi muhtemelen Tayvan'ın savunma harcamalarını gerçekten arttırması için ihtiyaç duyduğu sarsıntı olacaktır” diyen yetkili, yeni yılda yapılacak yeni bir silah anlaşmasının Trump'a bunu yapacağını göstermenin mükemmel bir yolu olacağını sözlerine ekledi.

Trump görevdeki ilk döneminde Tayvan'da büyük taraftar toplamış, önce seçimi kazandıktan kısa bir süre sonra dönemin Devlet Başkanı Tsai Ing-wen ile görüşmüş, ardından da silah satışları, kabine üyelerinin Taipei'ye ziyaretleri ve Çin'e karşı sert tutumuyla dikkat çekmişti.

Lai'nin başkanlık kampanyasının sözcülüğünü yapan ve ABD'yi düzenli olarak ziyaret eden Vincent Chao, Trump'ın Dışişleri ve Savunma Bakanlıkları için kamuoyunda tartışılan tüm olası adayların “Tayvan dostu” olarak görüldüğünü söyledi.

Chao, Trump'ın kampanya sırasında Tayvan hakkında yaptığı yorumlara atıfta bulunarak, “Trump söz konusu olduğunda, insanlar onun ne söylediği değil, ne yaptığıyla ilgili olduğunu söylüyorlar” dedi.